Rada Gminy w Lelkowie podjęła uchwałę w sprawie maksymalnej liczby zezwoleń na sprzedaż napojów alkoholowych, zasad usytuowania miejsc oraz odstępstw od zakazu spożywania napojów alkoholowych. Wojewoda Warmińsko-Mazurski wniósł o stwierdzenie nieważności niektórych z jej zapisów wskazując, że zostały podjęte z naruszeniem prawa. Sąd zarzuty uwzględnił.

 

Ustawa decyduje, gdzie można sprzedawać alkohol

Wyjaśnił, że zaskarżona uchwała stanowi akt prawa miejscowego, do którego wydania delegację ustawową zawiera art. 12 u.o.w.t. Przedmiotem regulacji jest zatem rozmieszczenie w terenie usytuowania miejsc sprzedaży i podawania napojów alkoholowych, a w szczególności ich usytuowanie względem miejsc chronionych jak szkoły, przedszkola, czy inne placówki oświatowo-wychowawcze.

Rada gminy dokonuje jedynie ustaleń w zakresie położenia punktów sprzedaży względem innych obiektów, ale nie jest uprawniona do określania lokali, w których możliwe jest prowadzenie sprzedaży napojów alkoholowych ani nie może określać wymogów dla pomieszczeń, w których ma być prowadzona taka sprzedaż. Jest to bowiem materia ustawy. Dlatego regulacja uchwały, która umożliwiała sprzedawanie napojów alkoholowych w ogródkach gastronomicznych uruchomionych przed lokalami wykroczyła poza upoważnienie ustawowe. Określanie szczegółowych wytycznych odnośnie do pomieszczeń lub miejsc, w których napoje alkoholowe mogą być sprzedawane i podawane, nie leży bowiem w kompetencji organów uchwałodawczych gminy.

Czytaj też: Wojewoda: Rada nie może określić, jak duży ma być sklep z alkoholem

I kiedy można spożywać go w miejscu publicznym

Odnosząc się do drugiego z zarzutów sąd wskazał, że rada gminy może wprowadzić, w określonym miejscu publicznym na terenie gminy odstępstwo od zakazu spożywania napojów alkoholowych. Chodzi jednak o konkretne miejsce. Tymczasem uchwała wprowadziła odstępstwo od zakazu spożywania napojów alkoholowych na placach, terenach wiejskich, miejscach rekreacyjnych na czas organizacji imprez rozrywkowych ogólnodostępnych stanowiących własność gminy. Zdaniem sądu, takie określenie miejsca publicznego było zbyt ogólne i niejednoznaczne. Brak precyzji mógłby prowadzić do różnorakich interpretacji tego zapisu i w konsekwencji objęcia jego dyspozycją takich miejsc publicznych, które nie leżały w zamiarze uchwałodawcy. Nie mieściły się również w granicach upoważnienia ustawowego wynikającego z art. 14 ust. 2b u.o.w.t. postanowienia przewidujące, że napoje alkoholowe będzie można spożywać wyłącznie w czasie odbywania się imprez (festynów, dożynek, pikników) oraz w przypadku wynajęcia miejsc celem organizacji uroczystości i imprez okolicznościowych.

Rada nie ma kompetencji do określenia okoliczności, w których dopuszczalne będzie spożycie alkoholu w miejscu publicznym i uzależnienia takiej możliwości od faktu zorganizowania wskazanej w uchwale imprezy kulturalnej, koncertów, pikników i festynów. Jedynym warunkiem do wprowadzenia odstępstwa od zakazu spożywania napojów alkoholowych w konkretnie wskazanym miejscu publicznym jest uznanie przez radę gminy, że nie będzie to zakłócało bezpieczeństwa i porządku publicznego, jak też nie będzie miało negatywnego wpływu na odpowiednie kształtowanie polityki społecznej w zakresie przeciwdziałania alkoholizmowi. Wprowadzenie odstępstwa w sposób odmienny niż jest to określone w ustawie należy pojmować jako modyfikację materii ustawowej, skutkującą stwierdzeniem istotnego naruszenia prawa.

Wyrok WSA w Olsztynie z dnia 13 sierpnia 2020 r., II SA/Ol 1123/19.