Patrycja Rojek-Socha: Wybory za nami, jakie będą priorytety dla Adwokatury na najbliższe miesiące i w jakim kierunku powinna pójść? Podczas krajowego zjazdu wskazywał pan, że jednym z celów jest to, by adwokaci stali się liderami na rynku, co podczas trzeciej fali koronawirusa łatwe nie będzie.

Przemysław Rosati: Sprawą priorytetową - według mnie - jest czytelne określenie zasad świadczenia pomocy prawnej. Należyte zabezpieczenie i ochrona praw obywateli oraz tworzenie warunków do wykonywania zawodu adwokata to powinności samorządu adwokackiego. Adwokatura powinna niezmiennie udzielać pomocy prawnej, współdziałać w ochronie praw i wolności obywatelskich oraz w kształtowaniu i stosowaniu prawa.

Czytaj: Adwokat Przemysław Rosati nowym prezesem NRA>>

Stać na straży praw obywatelskich?

Tak. Była, jest i będzie oparciem dla każdego z nas obywateli oraz każdego z nas adwokatów i co oczywiste aplikantów adwokackich. Będzie także konsekwentnie dostrzegać wyzwania, które wynikają z otaczającej nas rzeczywistości. Równie odważnie je realizować. Istotny dla mnie jako prezesa, będzie też jej aktywny udział w debacie o sprawach publicznych, czy w dyskusji o nowych technologiach w branży prawniczej. Tak, by możliwe było rzeczywiste wykorzystanie tych rozwiązań w praktyce adwokackiej. A ponadto istotne będą konsekwentne działania chroniące tajemnicę adwokacką, skoordynowane i we współpracy z izbami adwokackimi. Plus oczywiście rozwijanie współpracy międzynarodowej i również skoordynowanie tego z izbami.

Podczas kampanii wyborczej pojawiło się szereg kwestii, które w ocenie adwokatów wymagają zmian - liberalizacja reklamy, zniesienie zakazu umowy o pracę. Czy pan uważa, że powinno to zostać poddane szerszej dyskusji? Czy NRA powinna podjąć działania w tym zakresie?

Zacznijmy od tego, że nie zamierzam zmarnować czasu do drugiej części Krajowego Zjazdu Adwokatury. Tak jak już wielokrotnie wspomniałem, dyskusja o zmianach w zasadach etyki powinna toczyć się nadal i zamierzam ją wspierać. Naturalnym miejscem, w którym powinniśmy teraz rozwinąć i tę dyskusję i pracę nad kierunkiem zmian, jest pion dyscyplinarny. Rzecznicy i sędziowie posiadają doświadczenie praktyczne w stosowaniu zbioru zasad etyki, znają jego mankamenty, potrafią wskazać na rozwiązania de lege ferenda. Nie możemy zmarnować tego potencjału i czasu, jaki pozostał do wrześniowej drugiej części zjazdu.

Przypomnijmy, część adwokatów dość krytycznie oceniała nowy kodeks.

Znam ocenę środowiska adwokackiego odnośnie projektu zbioru zasad przedłożonego zjazdowi. Ostateczną decyzje podejmie Krajowy Zjazd Adwokatury, ale to nie ogranicza nas w dyskusji nad zmianami. Jeżeli wykorzystamy czas, potencjał intelektualny i doświadczenia praktyczne środowiska, to stwarzamy szansę na potrzebne i co ważne akceptowalne przez nasze środowisko zmiany w zasadach etyki.

Adwokatura nie może wiecznie czekać. Zwłaszcza, że decyzje KZA mogą być skrajnie różne, także takie które niekoniecznie będą akceptowały projekt przedłożony w poprzedniej kadencji. Rozsądnie oceniając sytuację muszę liczyć się także z takim kierunkiem. Tak jak już wspomniałem, wykorzystamy czas do wrześniowej części zjazdu na dalsze prace i dyskusję. Jestem w kontakcie z sędziami i rzecznikami dyscyplinarnymi i wiem, że włączą się w aktywne działanie w tym zakresie.

Czytaj: 
Nowy Kodeks Etyki Adwokackiej na finiszu, ale dzieli adwokaturę>>
Billboard kusi adwokatów, ale spierają się o kształt zmian>>
Niby jest szansa, ale nie do końca - umowa o pracę dzieli adwokatów​>>

Pandemia pokazała, że czas stawiać na informatyzację. NRA zamierza wspierać izby w tym zakresie? Przypomnijmy, w tym roku wejdą w życie przepisy o e-doręczeniach, taka możliwość znalazła się zresztą w procedowanej w Sejmie noweli

Wsparcie w zakresie informatyzacji w związku z wejściem w życie e-doręczeń wypracujemy niezwłocznie po ukonstytuowaniu się Prezydium NRA, we współpracy z dziekanami okręgowych rad adwokackich i przedstawimy Naczelnej Radzie Adwokackiej do akceptacji. To będzie wspólna decyzja. Przypomnę tylko, że projekt zmian w k.p.c. wprowadzający skuteczność doręczenia już następnego dnia po przesłaniu pisma, został częściowo zmodyfikowany podczas posiedzenia Komisji Nadzwyczajnej do spraw zmian w kodyfikacjach, zgodnie m.in. z postulatem Adwokatury i radców prawnych. Będzie 14-dniowy termin awizacji pisma w portalu informacyjnym sądów powszechnych.

Wspólna domena, bezpieczne służbowe maile - NRA wielokrotnie podchodziło do tego tematu. Czy pan widzi konieczność wsparcia adwokatów także w tym zakresie?

Tak. To działanie warte kontynuacji. Proste rozwiązanie, ale konieczne. Przeprowadzimy analizę rynku, możliwości i dostawców. Zaproponujemy rozwiązanie o charakterze systemowym. To jest także ważne w perspektywie ochrony tajemnicy adwokackiej, nie wspominając już o tajemnicy obrończej.

 

Wracając do kampanii i zjazdu, wiele mówiło się też o polityce. Jak NRA powinna działać by w obecnym czasie zachować swoją niezależność?

Adwokatura będzie apolityczna. Konsekwentnie realizująca cele wskazane w art. 1 naszej ustawy ustrojowej. To zapewni jej niezależność.

A jakie widzi pan szanse na dobrą współpracę z resortem sprawiedliwości? Jest w ogóle możliwa? A jeśli tak to w jakim zakresie i w jaki sposób?

Będziemy konstruktywnym partnerem dla każdego ministerstwa. W odniesieniu do Ministerstwa Sprawiedliwości zarówno w zakresie aktywności na płaszczyźnie realizacji obowiązków wynikających z Prawa o adwokaturze, czy wspierania wymiaru sprawiedliwości np. poprzez zwracanie uwagi na bariery i wady organizacyjne, które na co dzień dostrzegamy w funkcjonowaniu całego systemu, a które naruszają interesy obywateli i ich prawo sądu. Dobre funkcjonowanie wymiaru sprawiedliwości jest w interesie obywateli. Adwokatura jest tu naturalnym partnerem do konstruktywnej dyskusji.

To dotyczy też ewentualnych zmian w sądach? Pan podczas zjazdu podkreślał, że sądowe problemy zna dogłębnie. Co powinno się zmienić by wspomóc i prace adwokatów i przede wszystkim ich klientów?

Pierwszy z brzegu przykład to digitalizacja akt. Ułatwi to zdecydowanie sposób wykonywania zawodu i dostęp do akt dla naszych klientów. Ważny temat to od dawana oczekiwana ustawa o biegłych sądowych, regulującą całą problematykę z tym związaną. Kolejny palący problem to lekarze sądowi i ich coraz większa niedostępność dla stron i adwokatów.

 

Wracając do aktywności legislacyjnej. Jakie będą w ty zakresie wyzwania dla NRA?

Priorytetem jest oczywiście wspomniana już nowelizacja k.p.c. Ale cele strategiczne są dwa. Uregulowanie zasad świadczenia pomocy prawnej oraz zaproponowanie nowego uregulowania dotyczącego pomocy prawnej z urzędu. Prace w tym zakresie będą kontynuowane. 16 lat temu ustawodawca powiedział "A" i zderegulował dostęp do zawodu, pozostawiając poza zakresem swego zainteresowania zasady świadczenia pomocy prawnej, czyniąc je niedookreślonymi. Nadszedł czas, aby powiedzieć "B".

A jeśli chodzi o kwestie pomocy prawnej z urzędu? Czego domagać się będzie adwokatura?

W pierwszej kolejności adwokatura przedstawi spójny i jednolity pomysł na zmiany dotyczące zasad świadczenia pomocy prawnej z urzędu. Istnienie dwóch systemów, przedsądowego i sądowego, jest dysfunkcyjne, nie tylko pod względem organizacyjnym, ale przede wszystkim finansowym. W interesie Skarbu Państwa i beneficjentów tego systemu jest dokonanie unifikacji. Uważam, że jest to doskonała płaszczyzna do współpracy całego środowiska prawniczego, ale także w kooperacji z samorządem terytorialnym. Istnieje kilka modeli, biorąc pod uwagę jurysdykcje innych państw, ale na szczegóły musimy zaczekać. To będzie zadanie Instytutu Legislacji i Prac Parlamentarnych.

Adwokaci będą mogli liczyć na wsparcie po trzeciej fali koronawirusa?

Obserwuję sytuację, wprowadzane ograniczenia i możliwe scenariusze. Wszystko zależy od tego jaki wariant lockdownu będzie wprowadzony i jak odbije się to na sytuacji adwokatów. Na dziś na decyzje jest zbyt wcześnie. Adwokaci i aplikanci zawsze mogą liczyć na wsparcie w ramach już funkcjonujących mechanizmów. Rozwój sytuacji będzie determinował dalsze ewentualne decyzje, na które jesteśmy przygotowani.

Adwokatura przywiązana do tradycji i nowoczesna, to można połączyć?

Zdecydowanie tak. Czerpiąc z tradycji, budujmy adwokaturę aktywną, skuteczną, profesjonalną.

 

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.