Kanwą do tego orzeczenia była decyzja prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów z grudnia 2019 roku. Stwierdził on, że porozumienie zawarte przez zainteresowane przedsiębiorstwa stanowiło praktykę ograniczającą konkurencję na polskim rynku produkcji i sprzedaży cementu szarego. W konsekwencji prezes UOKiK nałożył na te przedsiębiorstwa kary pieniężne za naruszenie przepisów prawa krajowego i przepisów prawa Unii w dziedzinie konkurencji.
Obniżenie kar pieniężnych
Sąd Okręgowy w Warszawie częściowo zmienił tę decyzję i obniżył kary pieniężne nałożone na zainteresowane przedsiębiorstwa.
W wyniku apelacji wniesionych od tego wyroku Sąd Apelacyjny w Warszawie obniżył wysokość kar pieniężnych, o których mowa w pkt 7 wyroku.
Od wyroku wniesiono skargi kasacyjne. Izba Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych Sądu Najwyższego 29 lipca 2020 r. częściowo uchyliła orzeczenie i przekazała sprawę do ponownego rozpoznania Sądowi Apelacyjnemu w Warszawie, który wydał nowy wyrok 21 maja 2021 r.
Niewłaściwy skład sądu
Na to orzeczenie zażalenie do Sądu Najwyższego wniosła spółka C., kwestionując w szczególności prawidłowość składu orzekającego Sądu Apelacyjnego w Warszawie, który wydał ten ostatni wyrok, oraz składu Sądu Najwyższego.
Następnie spółka wniosła na podstawie art. 29 par. 5 ustawy o Sądzie Najwyższym wniosek o stwierdzenie, że jeden z sędziów wchodzących w skład tej izby nie spełnia wymogów niezawisłości i bezstronności, zważywszy na okoliczności związane z jego powołaniem na wniosek KRS. W konsekwencji wniosła ona o wyłączenie tego sędziego.
Wątpliwości co do testu niezawisłości
Sędzia Izby Cywilnej dr hab. Tomasz Szanciło, rozpoznając wniosek o wyłączenie, skierował pytanie do TSUE. Według niego sprawa została rozpoznana „na posiedzeniu niejawnym w Izbie Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych” 15 marca 2023 r.
Trybunał Unii Europejskiej wskazał jednak, że z akt sprawy, którymi dysponuje Trybunał, wynika iż sędzia odsyłający wchodzi w skład pięcioosobowego składu sędziowskiego wylosowanego spośród całego składu Sądu Najwyższego, który został wyznaczony, zgodnie z art. 29 par. 15 ustawy o Sądzie Najwyższym, do prowadzenia wszczętego na wniosek spółki postępowania incydentalnego mającego na celu zbadanie spełnienia wymogów niezawisłości i bezstronności.
Sędzia odsyłający wyraża wątpliwości co do zgodności z prawem Unii testu niezawisłości i bezstronności oraz przewidzianej w prawie polskim procedury wyłączenia sędziego. I uważa, że nie ma podstaw do zakwestionowania jego niezawisłości i bezstronności.
W tych okolicznościach Sąd Najwyższy postanowił zawiesić postępowanie i zwrócić się do Trybunału z następującymi pytaniami prejudycjalnymi:
Pyta sędzia z identycznymi problemami
Spółka wyraża wątpliwości co do tego, czy organ odsyłający, którego skład tworzy jednoosobowo sędzia Tomasz Szanciło, można uznać za niezawisły i bezstronny sąd ustanowiony uprzednio na mocy ustawy w rozumieniu art. 19 ust. 1 akapit drugi TUE w świetle art. 47 Karty z uwagi na okoliczności, w jakich sędzia ten został powołany do Izby Cywilnej. Spółka podkreśla w szczególności, że wspomniany sędzia jest jednym z sędziów, w odniesieniu do których Europejski Trybunał Praw Człowieka wydał wyrok z dnia 3 lutego 2022 r. w sprawie Advance Pharma sp. z o.o. przeciwko Polsce.
Komisja Europejska podzieliła wątpliwości wyrażone przez spółkę C. Uznała, że wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym został przedstawiony przez jednego sędziego powołanego do Izby Cywilnej w okolicznościach pokrywających się z okolicznościami towarzyszącymi powołaniu sędziów, którzy wystąpili do Trybunału z wnioskami o wydanie orzeczenia.
We wniosku o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym wskazano, że sprawa została rozpatrzona na posiedzeniu Izby Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych.
Niemniej wady, którymi był dotknięty proces zakończony powołaniem sędziego Tomasza Szanciło, są identyczne z wadami, którymi był dotknięty proces powołania sędziów Izby Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych. A więc są same w sobie wystarczające, aby wzbudzić w przekonaniu jednostek uzasadnione i poważne wątpliwości co do niezawisłości i bezstronności tego sędziego, niezależnie od tego, że został powołany do izby, która nie posiada takich samych cech jak Izba Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych.
Wyrok TSUE z 7 listopada 2024 w sprawie C‑326/23
Cena promocyjna: 68.4 zł
|Cena regularna: 76 zł
|Najniższa cena w ostatnich 30 dniach: 76 zł
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
