Ustawa, której celem ma być zwiększenie ochrony dzieci, została podpisana przez prezydenta rok temu. Od lutego obowiązują m.in. standardy ochrony małoletniego - dotyczą nie tylko szkół i placówek medycznych ale wszelkich placówek zajmujących się opieką nad dziećmi lub mających kontakt z dziećmi - w tym np. hoteli.

Zobacz nagranie szkolenia: Standardy ochrony małoletnich w placówce medycznej >

Od 15 sierpnia br. za uchybienia w zakresie standardów można nakładać karę - maksymalnie tysiąc złotych, dużo gorsze konsekwencje może ponieść przełożony, który nie dopełni obowiązku odpowiedniego sprawdzenia pracownika. I tak za brak jego weryfikacji w rejestrze karnym będzie grozić kara aresztu, ograniczenia wolności lub grzywna. Za dopuszczenie do opieki nad dziećmi osoby z orzeczonym zakazem w tym zakresie grozić będzie kara do pięciu lat.

Czytaj też w LEX: Obowiązki pracodawców dotyczące weryfikacji niekaralności osób zatrudnianych do pracy z dziećmi >

Pytań i wątpliwości było jednak tak wiele, że sprawą zajął się też Rzecznik Praw Obywatelskich, a na jego uwagi odpowiedziała wiceministra sprawiedliwości Zuzanna Rudzińska-Bluszcz.

 

Obowiązek od dawna - ale przepis martwy

Ministra w odpowiedzi dla RPO wskazała, że sprawdzenie danych z zakresu przestępstw opisanych w art. 21 ust. 3 ustawy o ochronie małoletnich odbywa się w tych samych sytuacjach co sprawdzenie w Rejestrze z dostępem ograniczonym lub w Rejestrze osób, w stosunku do których Państwowa Komisja do spraw przeciwdziałania wykorzystaniu seksualnemu małoletnich poniżej lat 15 wydała postanowienie o wpisie w Rejestrze.

- Ustawa nowelizująca (Kamilka) nie wprowadzała tutaj żadnych zmian, pozostawiono mechanizm funkcjonujący od 1 października 2017 r. Mając na uwadze powyższe, w opinii Ministerstwa Sprawiedliwości, ustalając czy dana osoba podlega sprawdzeniu przewidzianemu w art. 21 ustawy o ochronie małoletnich, należy to czynić na identycznych zasadach jak przed 15 lutego 2024 r. To zaś oznacza, że obowiązek sprawdzenia aktualizuje się gdy rzeczywisty zakres obowiązków osoby, z którą ma być nawiązany stosunek pracy lub która ma być dopuszczona do działalności, będzie związany co najmniej z jedną z aktywności wymienionych w art. 21 ust. 1 ustawy o ochronie małoletnich - wskazała.

Czytaj też w LEX: Pozyskiwanie, przetwarzanie i przechowywanie danych osobowych w związku z ochroną małoletnich – problemy ze stosowaniem nowych regulacji >

Przyznała równocześnie, że monitoring ministerstwa, dotyczący stosowania ustawy pokazuje, że są trudności m.in. w stosowaniu przepisu dotyczącego sprawdzania pracowników.  - Poczynione przez Ministerstwo ustalenia pozwalają na wniosek, że występują one przede wszystkim w rozumieniu pojęć „dopuszczenie do działalności” oraz „opieka, edukacja, wychowanie i wypoczynek”. W opinii Ministerstwa przyczyną ujawnienia tych trudności dopiero teraz była niewystarczająca świadomość co do istnienia wymienionego art. 21 ustawy o przeciwdziałaniu zagrożeniom przestępczością na tle seksualnym i ochronie małoletnich, a w konsekwencji pomijanie realizacji obowiązków w nim określonych - zaznacza.

Zobacz nagranie szkolenia: Standardy ochrony małoletnich w oświacie >

Ministra dodała, że zmiana w tym zakresie nastąpiła dopiero po uchwaleniu ustawy nowelizującej - czyli tzw. ustawy Kamilka. - Znalazła ona wyraz w dogłębnej analizie przepisu szerokiego kręgu podmiotów, a co za tym idzie - zidentyfikowaniu problemów związanych z jego stosowaniem. Należy domniemywać, że gdyby miało to miejsce na przestrzeni sześciu lat obowiązywania art. 21, zostałyby one już wyeliminowane - dodała.

Czytaj też w LEX: Standardy Ochrony Małoletnich przed przemocą - nowe obowiązki dyrektorów szkół >

Czytaj: Koniec taryfy ulgowej - będą kary za niewdrożenie standardów ochrony małoletnich>>
 

Wytyczne>>

Po roku czas na nowelizację

Wiceministra poinformowała również, że w oparciu o kierowane do ministerstwa zapytania obywateli, ustalono jakie kwestie wymagają interwencji legislacyjnej.

- W trosce o przejrzyste i jednoznaczne ustawodawstwo, tak istotne dla wszystkich obywateli: dorosłych oraz dzieci, które ustawa ma chronić, na moje polecenie, wszczęto prace legislacyjne, których celem jest usunięcie niejasności i zwiększenie funkcjonalności przepisów. Zakresem analiz objęte jest także rozszerzenie zwolnienia z obowiązku uiszczania opłaty za uzyskanie wypisu z Krajowego Rejestru Karnego. Należy jednak zaznaczyć, iż z uwagi na dotychczasową systematykę przepisów dotyczących opłat za wydanie informacji z Krajowego Rejestru Karnego, podmiotowe lub przedmiotowe zwolnienie musi być dokonane w ustawie. To zaś nieodłącznie związane jest z procesem legislacyjnym - podsumowała.

Zobacz też szkolenie online: Ustawa Kamilka - zmiany w KPC, KRiO i nie tylko >