Zdaniem ekspertów firmy doradczej Deloitte zmiany te, zwłaszcza dotyczące rozszerzonego zakresu ujawnień wymagane MSSF12, wpłyną pozytywnie na przejrzystość skonsolidowanych sprawozdań finansowych.
ESMA zwróciła również uwagę na nadmiar standardowych informacji ujawnianych w sprawozdaniach finansowych, które często nie odzwierciedlają realnej sytuacji finansowej przedsiębiorstw. Organ upomniał także banki, które w swych sprawozdaniach przekazują za mało informacji związanych z kontrolą jakości aktywów oraz zarządzania ryzykiem płynności i kredytowym.
W Polsce obowiązek stosowania MSSF mają instytucje finansowe oraz spółki giełdowe. Wydane przez Radę ds. Międzynarodowych Standardów Rachunkowości (IASB) nowe standardy dotyczące zagadnień konsolidacji MSSF 10,11 i 12, które w Unii Europejskiej zaczęły obowiązywać dla okresów sprawozdawczych rozpoczynających się od 1 styczna 2014 r., mają wpłynąć na poprawę jakości skonsolidowanych sprawozdań finansowych.
Wprowadzona w MSSF 10 nowa definicja kontroli, jak również rozszerzony proces analizy kontroli uwzględniające nie tylko prawa głosu, ale szereg innych ustaleń umownych, mogą w praktyce oznaczać włączenie do konsolidacji tych inwestycji, które do tej pory jej nie podlegały lub odwrotnie. W swoim dokumencie ESMA (European Securities and Markets Authority) przestrzega, że wniosku o istnieniu lub nieistnieniu kontroli nie można wyciągać na podstawie spełnienia pojedynczego wymagania standardu bez uwzględnienia innych aspektów wskazanych w standardzie, a mogących wpłynąć na ocenę kontroli.
Może być to szczególnie istotne w przypadku konsolidacji funduszy inwestycyjnych lub struktur sekurytyzacyjnych. ESMA zwraca szczególną uwagę na konieczność ujawnienia subiektywnych osądów i założeń, jakimi kierują się emitenci w celu oceny kontroli nad inną jednostką.
W odniesieniu do jednostek strukturyzowanych należy również zwrócić uwagę na specyficzne obowiązki informacyjne w zakresie charakteru i zmiany ryzyka związanego z udziałami w takich jednostkach. Jeżeli ryzyko to mogłoby mieć istotny wpływ na sprawozdanie finansowe jednostki, wtedy emitenci powinni rozważyć informacje, poziom dezagregacji i specyficzne cechy jednostki mające znaczenie dla użytkowników sprawozdań finansowych.
Kolejny obszar wskazany jako priorytetowy dla sprawozdań sporządzanych za rok 2014, to ujmowanie tzw. wspólnych ustaleń umownych zgodnie z nowym MSSF 11. Jego zastosowanie jest istotne przede wszystkim dla inwestorów, którzy wraz z innymi partnerami biznesowymi prowadzą wspólne przedsięwzięcie lub spółkę. Nowy MSSF dopuszcza dwa rodzaje ustaleń umownych: wspólne działania (zastępuje wspólnie kontrolowaną działalność oraz wspólnie kontrolowane aktywa) oraz wspólne przedsięwzięcia (zastępuje wspólnie kontrolowane jednostki) w zależności od praw i obowiązków stron. MSSF 11 likwiduje możliwość ujmowania udziału we wspólnym przedsięwzięciu metodą proporcjonalną pozostawiając rozliczanie takiej inwestycji wyłącznie metodą praw własności.
Ostatni z nowych standardów MSSF 12 w całości dotyczy zakresu informacji ujmowanych w notach do sprawozdania finansowego. MSSF 12 wprowadza wymóg, by spółka ujawniła informacje umożliwiające czytelnikom jej sprawozdania finansowego ocenę charakteru i ryzyka inwestycji oraz wpływu inwestycji na sytuację finansową inwestora i przepływy pieniężne. Obowiązkiem stosowania MSSF 12 są objęte wszystkie spółki posiadające spółki zależne, wspólne ustalenia umowne, jednostki stowarzyszone lub nieobjęte konsolidacją jednostki strukturyzowane.
W swoim dokumencie europejski organ nadzorczy zwrócił także uwagę na sprawozdania finansowe banków. Zdaniem ESMA sektor bankowy powinien zwracać szczególną uwagę na zmianę wartości szacunkowych, korektę błędu, czy monitorowanie i zarządzanie ryzykiem związanym z instrumentami finansowymi. Istotnym powinno być także przekazywanie przez banki wystarczających informacji na temat zmian w poziomie wymaganego kapitału regulacyjnego.
Ostatni priorytet, na który nadzorca zwraca uwagę to zagadnienie nie nowe, wydaje się które nie powinno sprawiać znaczących trudności jednostkom, a mianowicie ujmowanie i wycena aktywów z tytułu podatku odroczonego od niewykorzystanych strat podatkowych. Zdaniem ESMA, istnienie nierozliczonych strat podatkowych jest poważnym dowodem na to, że przyszły dochód do opodatkowania może nie zostać osiągnięty. ESMA oczekuje, że emitenci przy ocenie prawdopodobieństwa wystąpienia dochodu do opodatkowania, od którego można odpisać nierozliczone straty podatkowe przedstawią dowody poparte biznesplanami popierającymi ich ujęcie.
Artykuł pochodzi z programu Vademecum Głównego Księgowego