Komentowany wyrok stanowi wyraźny przełom w dotychczasowej praktyce sądów administracyjnych oraz organów podatkowych, które co do zasady starały się w rozpatrywanych sprawach stosować indywidualne podejście. Wskazuje on jednoznacznie, że wszystkie wydatki ponoszone przez podatnika na cele gastronomiczne poza siedzibą firmy, noszą znamiona reprezentacji, bez względu na ich wystawność. Tymczasem dotychczas, mimo braku zmiany przepisów podatkowych w tym zakresie zarówno organy podatkowe, jak i sądy uznawały możliwość rozpoznania wydatków tego rodzaju jako kosztów podatkowych, jeśli cel biznesowy był uzasadniony, a poczęstunek nie wykraczał poza przyjęte w danych stosunkach ramy, tj. nie nosił znamion wystawności.
NSA dokonał omawianego rozstrzygnięcia na gruncie przepisu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wedle którego nie uważa się za koszty uzyskania przychodów kosztów reprezentacji, w szczególności poniesionych na usługi gastronomiczne, zakup żywności oraz napojów, w tym alkoholowych. Należy jednak zwrócić uwagę, że analogiczne ograniczenie znajduje się w ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych. Tym samym należy się spodziewać, że konsekwencje wyroku NSA będą tożsame dla podatników obu wskazanych podatków.
Podejście przyjęte przez NSA jest szczególnie istotne z punktu widzenia podatników prowadzących działalność, w której specyfikę wpisany jest częsty kontakt z kontrahentami poza własną siedzibą. Są to np. firmy zatrudniające licznych przedstawicieli handlowych, którzy docierają do klientów w miejscach ich pracy lub zamieszkania. Zwyczajowo zakupują oni poczęstunek dla kontrahentów, przy którym omawiane są kwestie biznesowe. Możliwość podatkowego rozliczenia takich właśnie wydatków zakwestionował NSA.
Istotny z punktu widzenia podatników jest fakt, że organy podatkowe mogą w trakcie kontroli powoływać się na omawiany wyrok również w kontekście ubiegłych lat podatkowych ze względu na to, że od początku 2007r. przepisy podatkowe w tym względzie nie uległy zmianie. Bezpiecznie mogą natomiast czuć się ci, którzy uzyskali w omawianym zakresie pozytywne indywidualne interpretacje przepisów prawa podatkowego. W ich bowiem przypadku, posiadane interpretacje musiałby wpierw zostać zmienione, a negatywne konsekwencje mogłyby wystąpić dopiero gdyby do owych zmienionych interpretacji się nie zastosowali.
Należy zwrócić uwagę, że jest to kolejny w ostatnim czasie wyrok NSA (obok wyroków dotyczących konieczności doliczania do przychodów pracowników wartości przyznanych im abonamentów medycznych oraz wartości imprez integracyjnych), w którym podziela on stanowisko organów skarbowych podczas, gdy istnieją poważne i niepoddane analizie argumenty za rozstrzygnięciem przeciwnym. Biorąc jednak pod uwagę dotychczasową praktykę organów podatkowych, jak się wydaje są wciąż szanse na uzyskanie pozytywnej interpretacji prawa podatkowego, która mogłaby zabezpieczyć sytuację podatnika do czasu jej zmiany lub ewentualnej zmiany przepisów.
Wyrok NSA z 25 stycznia 2012 r.,sygn. akt II FSK 1445/10.
źródło: www.deloitte.com