Pytanie
Córka otrzymała ode mnie w darowiźnie 1/2 mieszkania po moim ojcu i sprzedała je przed upływem 5 lat. Połowę kwoty z tej sprzedaży przeznaczyła na wykupienie 1/4 udziału w moim mieszkaniu (spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu). Kupiła pokój, w którym mieszka. Po upływie 3 miesięcy razem ze swoim partnerem kupiła mieszkanie wydatkując resztę z pieniędzy, które pozostały ze sprzedaży mieszkania.
Czy można uznać takie zakupy jako wydatki na własne cele mieszkaniowe i uniknąć w ten sposób płacenia podatku?
Odpowiedź
Własne cele mieszkaniowe podatnika nie muszą się ograniczać do nabycia tylko jednego lokalu mieszkalnego. Niemniej jednak w przypadku nabycia np. dwóch nieruchomości mieszkalnych ze środków ze sprzedaży innej nieruchomości, podatnik faktycznie winien w nowo nabytych nieruchomościach własne cele mieszkaniowe realizować, a więc mieszkać, aby środki uzyskane ze sprzedaży poprzedniej nieruchomości korzystały ze zwolnienia od opodatkowania podatkiem dochodowym.
Własne cele mieszkaniowe
Sprzedaż lokalu przed pięcioletnim terminem od dnia nabycia (w tym w drodze darowizny) nie oznacza automatycznie, że podatnik będzie zobowiązany zapłacić podatek od dochodów z tego tytułów. Podatnik może bowiem skorzystać ze zwolnienia podatkowego. Warunkiem jest przeznaczenie pieniędzy ze sprzedaży na cele mieszkaniowe. Podatnik ma na to dwa lata (liczone od końca roku, w którym doszło do transakcji). Zgodnie z art. 21 ust. 25 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych - dalej u.p.d.o.f., skorzystać ze zwolnienia możemy wtedy, gdy przeznaczymy pieniądze m.in. na:
nabycie lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość lub udziału w takim lokalu albo nabycie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub udziału w takim prawie - położonych w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego albo w Konfederacji Szwajcarskiej.
Zauważyć należy, że w ww. przepisach ustawodawca nie zastrzegł, że własne cele mieszkaniowe podatnika, ograniczać się muszą do nabycia tylko jednego lokalu mieszkalnego. Zatem należy uznać, że każde z kupionych mieszkań uprawnia do skorzystania z ulgi ze sprzedaż nieruchomości, o ile służy określonym celom, tj. zaspokajaniu własnych potrzeb mieszkaniowych. Stanowisko takie zajął m.in. WSA w wyroku z 20 października 2014 r., I SA/Łd 908/14.
Warunkiem skorzystania ze zwolnienia podatkowego w przypadku zakupu dwóch różnych mieszkań (udziałów w tych lokalach) jest wykazanie przez podatnika, że zakupy te służą jego własnym celom mieszkaniowym. Wydatkowanie przychodu na własne cele mieszkaniowe oznacza, że celem podatnika jest dążenie, aby w tym nabytym lokalu zamieszkać. Wyrażenie "własne cele mieszkaniowe" należy odnosić do zamiaru zamieszkiwania. Wydatkowanie przychodu ze sprzedaży udziału w mieszkaniu na nabycie mieszkań, nie w celu zamieszkania w nich, lecz w celu zamieszkania w nich przez inne osoby, nie spełnia warunku zwolnienia.
Jeżeli zatem podatnik będzie w stanie dowieść na podstawie obiektywnych okoliczności stanu faktycznego, że będzie mieszkać w obu nabytych lokalach, wówczas środki uzyskane ze sprzedaży mieszkania będą zwolnione od podatku dochodowego.
Jednoznaczne wskazanie, czy w realiach badanej sprawy zwolnienie z podatku dochodowego znajdzie zastosowanie wymaga znajomości szczegółów stanu faktycznego. Bez pogłębionej wiedzy w tym zakresie można jedynie wskazać na możliwe stany faktyczne, w których przedmiotowe zwolnienie znajdzie zastosowanie. I tak przykładowo, podatnik nie będzie zobowiązany do zapłaty podatku wówczas, gdy podatnik pracuje w innym miejscu aniżeli miejsce, w którym znajduje się lokal nabyty wspólnie z partnerem, a podatnik część czasu spędza (przebywa, nocuje, spotyka się ze znajomymi itp.) zarówno w jednym, jak w w drugim lokalu.
Mieć należy bowiem na uwadze, że w przypadku nabycia nieruchomości mieszkalnych ze środków ze sprzedaży innej nieruchomości podatnik faktycznie winien w nowo nabytych nieruchomościach własne cele mieszkaniowe realizować, a więc mieszkać. Nie wystarczy być zatem właścicielem lub współwłaścicielem nieruchomości – w nieruchomości tej trzeba faktycznie mieszkać. Innymi słowy podatnik, który nabywa lokal mieszkalny (udział w takiej nieruchomości) dla własnych potrzeb ma w tych lokalach faktycznie mieszkać. Lokal, który nie jest zamieszkały przez podatnika, jest niewykorzystywany przez niego do zamieszkania lub jest wykorzystywany do innych celów niż zaspokojenie własnych potrzeb podatnika (np. zamieszkują go inne niż podatnik osoby) nie jest lokalem, którego zakup mógłby zostać uznany za realizację własnego celu mieszkaniowego.
Odpowiedź pochodzi z programu Vademecum Głównego Księgowego
| Dowiedz się więcej z książki | |
 |
PIT. Komentarz
|