Zgodnie ze wstępnymi szacunkami, rachunek od państwa w 2015 roku był o 651 zł (3 proc.) wyższy niż ostateczny rachunek za 2014 rok. Relacja wydatków publicznych do PKB nieznacznie spadła, z 42,1 proc. w 2014 roku do 41,9 proc. w 2015 roku. Jest to kontynuacja trwającego od 2010 roku trendu spadających wydatków publicznych w relacji do PKB. Niestety wedle obecnych prognoz w 2016 roku tendencja ta zostanie odwrócona, wraz ze wzrostem wydatków m.in. w ramach programu 500 zł na każde dziecko, co oznacza wyższy rachunek od państwa w przyszłym roku.
Największe wydatki państwa były związane z emeryturami i rentami - państwo wydało na nie 6 153 zł. Największą część tej kwoty stanowią emerytury wypłacane przez ZUS (2853 zł) i KRUS (331 zł) oraz renty z obu instytucji (1016 zł); do tego należy jeszcze doliczyć również różnego rodzaju dodatki i zasiłki na kwotę 612 zł. Renty i emerytury pobierają także objęci oddzielnym systemem policjanci, żołnierze, sędziowie i prokuratorzy (374 zł). Powyższe wartości są wartościami netto i odpowiadają pieniądzom, które trafiają do rąk emerytów i rencistów. Faktyczne wydatki na renty i emerytury są wyższe, jednak 967 zł wraca niemal od razu do finansów publicznych w postaci składek NFZ i podatku PIT płaconego przez emerytów i rencistów.
Po rentach i emeryturach trzy największe kategorie wydatków publicznych to służba zdrowia (2 327 zł), edukacja (2 302 zł), transport i infrastruktura (1417 zł). Jako piątą pozycję na rachunku można wyróżnić wydatki na bezpieczeństwo wewnętrzne i zewnętrzne państwa, które łącznie wyniosły 1369 zł. Kolejną pozycją jest pomoc społeczna i wsparcie dla bezrobotnych (1 098 zł). Siódmą co do wielkości pozycją są wydatki na administrację, które wynoszą 1 009 zł, ósmą pozycję stanowią koszty obsługi długu publicznego, które wyniosły 983 zł.
Kolejne pozycje na rachunku to składka do budżetu Unii Europejskiej (479 zł), ochrona środowiska (357 zł), kultura (321 zł), gospodarka mieszkaniowa (211 zł), sport i wypoczynek (200 zł) oraz rolnictwo, leśnictwo i rybołówstwo bez środków UE (186 zł). Państwo polskie wydaje pieniądze także na wiele innych obszarów, od nauki i informatyki przez handel po turystykę. Choć nakłady na poszczególne pozostałe działy są relatywnie małe, to suma tych „różnych, małych” wynosi 1 833 zł.
Łącznie wydatki publiczne w 2015 roku były o 8 proc. wyższe od dochodów. W rezultacie dług publiczny w przeliczeniu na jednego mieszkańca wzrósł do poziomu 24 659 zł i był o 1 377 zł wyższy niż w 2014 roku.
Dowiedz się więcej z książki | |
System podatkowy w Polsce
|