Córka jest spadkobiercą po ojcu, który prowadził działalność gospodarcza. W 2009 r. okazało się, że ojciec miał zaległość podatkowa za rok 2003. Przedawnienie roszczeń następuje po upływie 5 lat.
Jak będzie w tym przypadku?

Z pytania można wywnioskować, że minął już termin przedawnienia zobowiązania podatkowego, który wynosi 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym upłynął termin płatności podatku. Trzeba jednak pamiętać, że mogą wystąpić pewne okoliczności, które wydłużą ten okres. Jednak, aby właściwie ustalić termin przedawnienia należy właściwie ustalić termin płatności podatku.
Zgodnie z przepisami art. 70 § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) - dalej o.p., zobowiązanie podatkowe przedawnia się z upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym upłynął termin płatności podatku.
Oznacza to, że pierwszym krokiem jest ustalenie terminu płatności podatku. Z pytania nie wynika, z jakiego rodzaju podatkiem mamy do czynienia. Trudno więc ustalić kiedy zobowiązanie to się przedawni.
Przykładowo, w przypadku podatku dochodowego zobowiązanie podatkowe za 2003 r. przedawni się z końcem 2009 r. ponieważ termin płatności tego podatku minął w 2004 r. - zeznanie składamy do 30 kwietnia następnego roku i w tym terminie wpłacamy ewentualny podatek do wpłaty. Jeśli zaś termin płatności podatku przypada w 2003 r., wówczas zobowiązanie podatkowe z tego tytułu w 2009 r. jest już przedawnione, ponieważ okres przedawnienia upłynął w 2008 r.
Trzeba też pamiętać, że termin przedawnienia zobowiązania podatkowego jest terminie materialno-prawnym, a więc nie podlega przywróceniu przez organ podatkowy. Jednak mogą wystąpić pewne okoliczności, w wyniku których wspomniany pięcioletni okres może zostać wydłużony.

Przede wszystkim, zgodnie z przepisami art. 70 § 6 o.p. bieg terminu przedawnienia zostaje zawieszony m.in. z dniem:
1) wszczęcia postępowania w sprawie o przestępstwo skarbowe lub wykroczenie skarbowe, jeżeli podejrzenie popełnienia przestępstwa lub wykroczenia wiąże się z niewykonaniem tego zobowiązania,
2) wniesienia skargi do sądu administracyjnego na decyzję dotyczącą tego zobowiązania,
3) wniesienia żądania ustalenia przez sąd powszechny istnienia lub nieistnienia stosunku prawnego lub prawa,
4) doręczenia postanowienia o przyjęciu zabezpieczenia wykonania decyzji (art. 33d § 2 o.p.), lub doręczenia zarządzenia zabezpieczenia w trybie przepisów o postępowaniu egzekucyjnym w administracji.
Jeśli więc przed upływem terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego wystąpiła jedna z tych przyczyn, termin ten zostanie zawieszony.
Wówczas, termin przedawnienia biegnie dalej od dnia następującego po dniu:
1) prawomocnego zakończenia postępowania w sprawie o przestępstwo skarbowe lub wykroczenie skarbowe,
2) doręczenia organowi podatkowemu odpisu orzeczenia sądu administracyjnego, ze stwierdzeniem jego prawomocności,
3) uprawomocnienia się orzeczenia sądu powszechnego w sprawie ustalenia istnienia lub nieistnienia stosunku prawnego lub prawa,
4) wygaśnięcia decyzji o zabezpieczeniu,
5) zakończenia postępowania zabezpieczającego w trybie przepisów o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (art. 70 § 7 o.p.).
Warto też dodać, że bieg terminu m.in. przedawnienia z art. 70 o.p. ulega zawieszeniu od dnia śmierci spadkodawcy do dnia uprawomocnienia się postanowienia sądu o stwierdzeniu nabycia spadku, nie dłużej jednak niż do dnia, w którym upłynęły 2 lata od śmierci spadkodawcy (art. 99 o.p.).
A zatem, termin przedawnienia wspomnianego w pytaniu zobowiązania będzie zależał przede wszystkim od terminu płatności podatku będącego przedmiotem tego zobowiązania, a także od wystąpienia okoliczności powodujących zawieszenie biegu tego terminu.