Odpowiedź:
Przeliczenia na złote należy dokonać według kursu średniego danej waluty obcej ogłoszonego przez Narodowy Bank Polski (ewentualnie przez Europejski Bank Centralny) na ostatni dzień roboczy poprzedzający dzień powstania obowiązku podatkowego.
Uzasadnienie:
Jak wynika z art. 19a ust. 5 pkt 4 lit. b tiret trzeci ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r. poz. 710 z późn. zm.) - dalej u.p.t.u. szczególne przepisy dotyczące terminu powstania obowiązku podatkowego jakie dotyczą m.in. usług najmu, dzierżawy (lub podobnych) nie mają zastosowania przy imporcie tych usług.
Obowiązek podatkowy powstaje w takim przypadku na zasadach ogólnych.
Jak wynika z art. 19a ust. 1 u.p.t.u. w podatku od towarów i usług obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania dostawy towarów lub wykonania usługi.
Zgodnie z art. 19a ust. 3 u.p.t.u. usługę, dla której w związku z jej świadczeniem ustalane są następujące po sobie terminy płatności lub rozliczeń, uznaje się za wykonaną z upływem każdego okresu, do którego odnoszą się te płatności lub rozliczenia, do momentu zakończenia świadczenia tej usługi. Usługę świadczoną w sposób ciągły przez okres dłuższy niż rok, dla której w związku z jej świadczeniem w danym roku nie upływają terminy płatności lub rozliczeń, uznaje się za wykonaną z upływem każdego roku podatkowego, do momentu zakończenia wykonywania tej czynności.
Ponadto zgodnie z art. 19a ust. 8 u.p.t.u. jeżeli przed dokonaniem dostawy towaru lub wykonaniem usługi otrzymano całość lub część zapłaty, w szczególności: przedpłatę, zaliczkę, zadatek, ratę, wkład budowlany lub mieszkaniowy przed ustanowieniem spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego lub lokalu o innym przeznaczeniu, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą jej otrzymania w odniesieniu do otrzymanej kwoty, z zastrzeżeniem ust. 5 pkt 4.
A zatem w przedstawionej w treści pytania sytuacji obowiązek podatkowy powstanie:
1) gdy usługa została wykonana przed datą wystawienia faktury – w dacie wykonania usługi,
2) gdy usługa została wykonana w dacie wystawienia faktury – w dacie wykonania usługi, która w tym przypadku będzie tożsama z datą wystawienia faktury,
3) gdy usługa zostanie wykonana w terminie przyszłym od daty wystawienia faktury – w dacie wykonania usługi, chyba że wcześniej dokonają Państwo zapłaty - wtedy obowiązek podatkowy powstanie w dacie dokonania płatności.
Jeżeli chodzi o kurs waluty zastosowanie znajdzie art. 31a ust. 1 u.p.t.u., który stanowi, iż w przypadku gdy kwoty stosowane do określenia podstawy opodatkowania są określone w walucie obcej, przeliczenia na złote dokonuje się według kursu średniego danej waluty obcej ogłoszonego przez Narodowy Bank Polski na ostatni dzień roboczy poprzedzający dzień powstania obowiązku podatkowego. Podatnik może wybrać sposób przeliczania tych kwot na złote według ostatniego kursu wymiany opublikowanego przez Europejski Bank Centralny na ostatni dzień poprzedzający dzień powstania obowiązku podatkowego; w takim przypadku waluty inne niż euro przelicza się z zastosowaniem kursu wymiany każdej z nich względem euro.
Z kolei jednak w art. 31a ust. 2 u.p.t.u. wskazuje, że w przypadku, gdy podatnik wystawia fakturę przed powstaniem obowiązku podatkowego, a kwoty stosowane do określenia podstawy opodatkowania są określone na tej fakturze w walucie obcej, przeliczenia na złote dokonuje się według kursu średniego danej waluty obcej ogłoszonego przez Narodowy Bank Polski na ostatni dzień roboczy poprzedzający dzień wystawienia faktury. Przepis ust. 1 zdanie drugie stosuje się odpowiednio.
Jednakże w Państwa sytuacji ze względu na fakt, iż faktura została wystawiona przez podmiot zagraniczny przeliczenia na złote należy dokonać według kursu średniego danej waluty obcej ogłoszonego przez Narodowy Bank Polski (ewentualnie przez Europejski Bank Centralny) na ostatni dzień roboczy poprzedzający dzień powstania obowiązku podatkowego.
Analogiczne stanowisko prezentują organy podatkowe. Jak wskazuje Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji indywidualnej z dnia 19 maja 2015 r., IPPP3/4512-230/15-2/MC: „należy zaznaczyć, że przepis art. 31a ust. 2 ustawy nie dotyczy faktur wystawianych przez kontrahentów zagranicznych, ani faktur wewnętrznych wystawianych przez nabywców usługi. To z kolei oznacza, że kurs, jaki należy zastosować do przeliczania importu usług, nie jest uzależniony od daty wystawienia ww. faktur. Istotny jest tylko termin powstania obowiązku podatkowego”.
Uwagi
Należy wskazać, iż odmienne stanowisko zajął WSA w Poznaniu w wyroku z dnia 19 marca 2015 r., I SA/Po 1150/14 (orzeczenie nieprawomocne). Uznał on, że reguła wyrażona w art. 31a ust. 2 u.p.t.u. dotyczy również faktur wystawionych przez zagraniczne firmy.
Artur Kowalski
Odpowiedzi udzielono 12.12.2016
W jaki sposób należy rozpoznać obowiązek podatkowy i jaki należy przyjąć kurs rozliczenia waluty w przypadku zakupu usługi polegającej na najmie dźwigu od podatnika z UE?
Pytanie pochodzi z publikacji Vademecum Głównego KsięgowegoW jaki sposób należy rozpoznać obowiązek podatkowy i jaki należy przyjąć kurs rozliczenia waluty w przypadku zakupu usługi polegającej na najmie dźwigu od podatnika z UE, gdzie na fakturze są wskazane 3 pozycje, a każda z pozycji stanowi odrębną usługę i usługi zostały wykonane:1) przed datą wystawienia faktury,2) zgodnie z datą wystawienia faktury,3) w terminie przyszłym od daty wystawienia faktury?Nie dokonano płatności za fakturę, dodatkowo faktura została wystawiona w walucie.