Mimo iż celem zmian w podatku od nieruchomości miało być ograniczenie sporów dotyczących m.in. opodatkowania budowli, to już teraz widać, że sporów może być jeszcze więcej. Ucierpi na tym m.in. branża fotowoltaiczna.

- Objęcie podatkiem od budowli całej elektrowni fotowoltaicznej oznaczać będzie duże obciążenia dla tej branży. Z projektu wynika, że właściciele zapłacą 2 proc. podatku od wartości całej elektrowni, co przełoży się niekorzystnie na jej rentowność, a w efekcie może przełożyć się na wzrost cen energii. Wydaje się, że rząd z jednej strony kładzie nacisk na rozwój zielonej energii, a z drugiej strony utrudnia ten rozwój, zwiększając obciążenia podatkowe – mówi Przemysław Pruszyński, doradca podatkowy, dyrektor Departamentu Podatkowego Konfederacji Lewiatan.

Czytaj również: Nowa definicja budowli - podwyżka podatku i liczne spory,

Zamiast starych problemów, będą nowe

 

Niejasna sytuacja elektrowni fotowoltaicznych

Zgodnie z przedstawionym przez Ministerstwo Finansów projektem zmian w podatku od nieruchomości jako budowla będą opodatkowane części budowlane elektrowni wiatrowych i elektrowni jądrowych. Projektodawca nie wspomina jednak o elektrowniach fotowoltaicznych.

- Brak odwołania do elektrowni fotowoltaicznych oznacza natomiast, że gminy będą dążyć do opodatkowania ich w całości, co może być bardzo niekorzystne dla rozwoju tej branży – mówi Rafał Kran, doradca podatkowy, partner w MDDP.

Przypomina, że obecnie dominuje praktyka, zgodnie z którą elektrownie są opodatkowane wyłącznie od elementów budowlanych, czyli konstrukcji wsporczych. Panele fotowoltaiczne nie są wliczane do podstawy opodatkowania, mimo iż kwestia ta jest przedmiotem sporów.

Zobacz szkolenie online: Opodatkowanie instalacji fotowoltaicznych - problemy w praktyce i orzecznictwo >

- Już teraz pewna grupa organów podatkowych próbuje objąć cale elektrownie fotowoltaiczne podatkiem od budowli. Jeśli przepisy wejdą w życie w takim kształcie, jak proponuje Ministerstwo Finansów, liczna sporów o opodatkowania tych elektrowni znacznie wzrośnie. Dodatkowo lokalne organy podatkowe mogą chcieć powoływać się na wprowadzane w projekcie pojęcie całości techniczno-użytkowej. Spory będą dotyczyć farm fotowoltaicznych. Nie wydaje się natomiast, by opodatkowane miałyby być też panele fotowoltaiczne na dachach budynków – mówi Rafał Kran. Dodaje, że fiskalne status quo zostanie zachowane w przypadku elektrowni wiatrowych, ponieważ MF wprost wskazuje, że chce opodatkować tylko ich części budowlane. Pomyślano też o wyłączeniu elektrowni jądrowych, mimo iż na razie żadna nie powstała.

Czytaj też w LEX: Elektrownie wiatrowe w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego – problemy praktyczne >

 

Pytanie o panele na gruncie i panele na dachu

Dr Adam Kałążny, partner associate w Deloitte, uważa z kolei, że zaniepokojeni projektem ustawy mogą być zarówno właściciele elektrowni fotowoltaicznych zlokalizowanych na gruncie, jak i tych na dachach budynków, np. magazynów logistycznych, hal fabrycznych czy biurowców. 

- Kluczowym problemem jest brak jednoznacznego wskazania w projekcie nowych przepisów, że elektrownie fotowoltaiczne podlegają opodatkowaniu wyłącznie od ich części budowlanych. Jest to szczególnie niepokojące, że takie zastrzeżenie zostało zapisane wprost w stosunku do elektrowni wiatrowych i jądrowych. Rodzi to wysokie ryzyko uznania, że od 2025 roku opodatkowaniu jako budowla będzie podlegać cała elektrownia fotowoltaiczna, obejmująca zarówno konstrukcję wsporczą, stoły, jak i panele. Oznaczałoby to drastyczną podwyżkę podatku. Oczywiście trudno znaleźć jakiekolwiek systemowe uzasadnienie dla zróżnicowania (i to znaczącego) w poziomie opodatkowania elektrowni wiatrowych i fotowoltaicznych - mówi dr Kałążny.

Czytaj więcej: Dr Kałążny: Zmiany w definicji budowli będą rewolucyjne

 

Czy gminy zaczną szukać transformatorów do opodatkowania

Projekt nie odnosi się również wprost do transformatorów energii. Ministerstwo Finansów wyjaśnia jednak w uzasadnieniu, że proponuje uznanie za budowlę w ujęciu podatkowym „kompletnego obiektu, zdolnego do realizacji określonego celu gospodarczego. Przykładem są transformatory, urządzenia rozdzielcze oraz baterie akumulatorów, które mogą stanowić całość techniczno-użytkową wraz z siecią elektroenergetyczną realizującą określony cel, jakim jest m.in. przesył energii” .

- Dotychczasowa praktyka w zakresie opodatkowania transformatorów jest niejednolita. Można się jednak spodziewać, że dla organów podatkowych uzasadnienie projektu będzie  argumentem za tym, że transformatory stanowią element sieci elektroenergetycznej i na tej podstawie organy będą żądać podatku. Należy też pamiętać, że transformatory mają różną postać i różne lokalizacje. Efektem mogą być m.in. spory o opodatkowanie transformatorów w budynkach np. centrach handlowych – mówi Rafał Kran.

Czytaj też w LEX: Podatek od nieruchomości a orzecznictwo sądów administracyjnych – analiza statystyczna i aktualne trendy orzecznicze >

 


Problematyczna całość techniczno-użytkowa

Eksperci wskazują, że pole do nowych sporów da organom podatkowym proponowany przez MF po 10 latach powrót do pojęcia całości techniczno-użytkowej, które zostało zniesione ze względu na liczne wątpliwości. Zgodnie z nową definicją budowlą będą obiekty wykonane z użyciem wyrobów budowlanych wymienione w załączniku nr 4 do ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, a także instalacje i urządzenia, jeżeli stanowią wraz z tym obiektem całość techniczno-użytkową.

Zgodnie z nową koncepcją podatek należy zapłacić nie tylko od wartości samej budowli (np. sieci lub zbiornika), ale również od urządzeń i instalacji, które są z nią połączone dla realizacji wspólnego celu gospodarczego. W uzasadnieniu do projektu wprost wskazano transformatory, urządzenia rozdzielcze oraz baterie akumulatorów, które mogą stanowić całość techniczno-użytkową wraz z siecią elektroenergetyczną. Ale ryzyko w tym zakresie będzie w moim przekonaniu dotyczyć też np. dystrybutorów paliw, urządzeń telekomunikacyjnych oraz bardzo długiej listy różnych urządzeń technicznych i instalacji przemysłowych zlokalizowanych w zakładach przemysłowych, które są posadowione poza budynkami na fundamentach.

Czytaj też w LEX: Morawski Wojciech, Wyrok TK z 4.07.2023 r. w sprawie definicji budowli w podatku od nieruchomości >