19 listopada siedmioosobowy skład Naczelnego Sądu Administracyjnego ostatecznie potwierdził, że profesjonaliści reprezentujący swoich klientów przed sądem II instancji mogą liczyć na zapłatę za trud sporządzenia odpowiedzi na skargę kasacyjną.

Z uchwały sędziów Izby Finansowej NSA jasno wynika, że procedura sądowoadministracyjna jest podstawą do zasądzenia zwrotu kosztów za złożenie odpowiedzi na skargę kasacyjną sporządzoną przez profesjonalnego pełnomocnika. Rozstrzygnięcie przełoży się bezpośrednio na wynagrodzenia adwokatów, radców prawnych, doradców podatkowych oraz rzeczników patentowych.

Niezbędne koszty, czyli zapłata za trud

Jak zaważył przewodniczący składu orzekającego, prezes Izby Finansowej NSA Marek Zirk-Sadowski, sporządzenie i złożenie odpowiedzi na skargę kasacyjną jest jedną z czynności profesjonalnego pełnomocnika, gdy to nie jego klient zdecydował się na zaskarżenie wyroku sądu I instancji. Jest to swoista przeciwwaga dla skargi kasacyjnej.

W uchwale przypomniano, że w postępowaniu przed sądem kasacyjnym – jako wyjątek – zwrot niezbędnych kosztów obowiązuje w obie strony (w zależności od tego, kto złożył skargę kasacyjną i kto wygrał; można je zasądzić nie tylko od organu na rzecz skarżącego, ale także od skarżącego dla organu).

Wynika to z art. 204 ustawy o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, zgodnie z którym w razie oddalenia skargi kasacyjnej strona, która wniosła skargę kasacyjną, obowiązana jest zwrócić niezbędne koszty postępowania kasacyjnego. Co prawda przepis ten nie wymienia, o jakie czynności profesjonalisty chodzi. Należy jednak uznać, że jest to zapłata za jego trud, za jego pracę.

W ocenie NSA nie ma żadnych racjonalnych argumentów za odmową zwrotu kosztów za sporządzenie odpowiedzi. Jako jedną z przyczyn rozbieżności co do kosztów sąd wskazał treść przepisów korporacyjnych (rozporządzenia określające zasady opłat za czynności poszczególnych pełnomocników, które nie wymieniają wprost odpowiedzi). NSA uznał jednak, że ich rolą jest tylko wyczerpujące określenie stawek, a nie samych czynności.

Odpowiedź na wniosek

Uchwała odpowiada też na pytanie, ile należy się za odpowiedź na skargę kasacyjną. Zdaniem NSA w tym wypadku należy stosować stawki minimalne dla czynności najbardziej zbliżonej. Najbliższą odpowiedzią jest sporządzenie i wniesienie samej skargi kasacyjnej. Chodzi przecież o korzystne rozstrzygnięcie. W wypadku odpowiedzi na skargę, tak samo jak w wypadku skargi koszty będzie można miarkować.

Uchwała stanowi odpowiedź na wniosek prezesa NSA, którego powodem stały się istotne rozbieżności w orzecznictwie. Ma charakter abstrakcyjny, tj. nie dotyczy konkretnej sprawy. Orzeczenie jest prawomocne.

Aleksandra Tarka 20.11.2012