Sposób wypłaty stypendium nie wpływa na zwolnienie z podatku

Sposób wypłaty środków finansowych pochodzących z bezzwrotnej pomocy UE jest kwestią techniczną, która nie ma znaczenia w przypadku instytucji zwolnienia od podatku dochodowego od osób fizycznych. Kluczowe znaczenie ma bowiem ustalenie źródła środków składających się na bezzwrotną pomoc, czyli podmiotu który ostatecznie ponosi ekonomiczny ciężar bezzwrotnej pomocy. Takie stanowisko przedstawił WSA w Gdańsku w wyroku z 15 lutego 2012 r.

W sprawie sporna była wykładnia ustanowionego w art. 21 ust. 1 pkt 46 ustawy o PIT warunku "pochodzenia" środków bezzwrotnej pomocy programów ramowych badań UE. Wątpliwości powstały ze względu na przyjęty sposób przekazania środków na realizację programu i finansowania ponoszonych w jego ramach wydatków. Studentce studiów doktoranckich zakwalifikowanej w poczet stypendystów projektu realizowanego przez Urząd Marszałkowski, w ramach Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego (ZPORR) zostało wypłacone bowiem jednorazowo stypendium, pomniejszone o zaliczkę na podatek dochodowy. Program ten jest finansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w 75 proc., zaś w 25 proc. z budżetu państwa.

Zdaniem podatnika, część stypendium finansowana z funduszy UE zwolniona jest od opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 46 ustawy o PIT. Zostały bowiem spełnione obie przesłanki warunkujące zwolnienie, a mianowicie program "Stypendia dla doktorantów 2008/2009-ZPORR" należy do programów ramowych badań UE, zaś podatnik jest ostatecznym beneficjentem środków przyznawanych w ramach tego programu.

Minister Finansów uznał jednak stanowisko podatnika za nieprawidłowe. Organ uznał, że dotacja środków unijnych następuje po wykonaniu określonego projektu lub jego etapu, po przedstawieniu dokumentów świadczących o poniesionych przez beneficjenta wydatkach. Warunkiem niezbędnym przekazania przez Komisję Europejską refundacji poniesionych wydatków jest weryfikacja i potwierdzenie wniosków o płatność przez poszczególne instytucje zaangażowane w proces przepływu środków. Jednostki realizujące projekty współfinansowane z funduszy strukturalnych mogą ubiegać się o środki na refinansowanie. Beneficjent pomocy otrzymuje w takim przypadku środki pożyczone z budżetu państwa, a nie pochodzące wprost z bezzwrotnej pomocy sfinansowanej z budżetu UE.

Sprawa trafiła do WSA w Gdańsku. Sąd ocenił stanowisko Ministra Finansów jako nieprawidłowe. Sąd uznał, że sposób wypłaty środków finansowych pochodzących z bezzwrotnej pomocy UE jest kwestią techniczną, która nie ma znaczenia dla oceny źródła pochodzenia środków przeznaczonych na realizację programów finansowanych w ramach funduszy strukturalnych. W tym przypadku decydujące znaczenie dla oceny źródła pochodzenia tych środków ma ustalenie podmiotu, który ostatecznie ponosi ekonomiczny ciężar bezzwrotnej pomocy. Identyczne stanowisko w sprawie stypendium przyznanego w ramach tego samego programu realizowanego przez Urząd Marszałkowski zajął także WSA w Bydgoszczy w wyroku z 21 września 2010 r., I SA/Bd 496/10, LEX nr 746969.

Wyrok WSA w Gdańsku z 15 lutego 2012 r., I SA/Gd 1314/11.