Ministerstwo Finansów od dłuższego czasu otrzymywało sygnały o nieprawidłowościach w stosowaniu prawa, co do zwolnienia od akcyzy dla alkoholu etylowego częściowo skażonego, który miał być wykorzystywany do produkcji przemysłowej. Dlatego od marca trwają ogólnopolskie koordynowane kontrole obrotu i zużycia rozpuszczalników i rozcieńczalników wyprodukowanych na bazie alkoholu częściowo skażonego zwolnionego od akcyzy ze względu na jego przeznaczenie.
W lipcu 2013 roku nastąpiła zmiana przepisów w Rozporządzeniu UE i wprowadzono tzw. Euroskażalnik, który jest stosowany przy skażaniu całkowitym alkoholu. Już w sierpniu 2013 r. Służba Celna odnotowała nagły wzrost produkcji wyrobów nazwanych rozpuszczalnikami wyprodukowanych na bazie alkoholu częściowo skażonego. Ujawniono proceder wprowadzania do obrotu produktu zwanego rozpuszczalnikiem taryfikowanym do kodu 3814 90 00, który zawierał 90% częściowo skażonego alkoholu, do którego dodano niewielką ilością glikolu. Zgodnie z zasadami klasyfikacji taryfowej według CN (Nomenklatury Scalonej) tego rodzaju produkt jest alkoholem skażonym częściowo taryfikowanym do kodu 2207, który powinien być produkowany w składzie podatkowym i dostarczany do finalnych odbiorców w trybie nadzoru.
Dla celów podatku akcyzowego wyróżniane są dwa rodzaje skażonego alkoholu etylowego:
- alkohol etylowy całkowicie skażony podlega zwolnieniu od akcyzy bezwarunkowo, możliwy do wytwarzania przy użyciu krajowych skażalników i Euroskażalnika;
- alkohol etylowy częściowo skażony ma status wyrobu zwolnionego od akcyzy ze względu na przeznaczenie - którego obrót podlega nadzorowi i podlega zwolnieniu od akcyzy po spełnieniu ustawowych warunków gwarantujących prawidłowe stosowanie takiego zwolnienia, których podstawą jest przeznaczenie do produkcji wyrobów nieprzeznaczonych do spożycia przez ludzi.
Rozpuszczalnikiem o kodzie 3814 90 00 zwolnionym od akcyzy zgodnie z przepisami może być tylko alkohol skażony, jako produkt uboczny produkcji benzyny syntetycznej, a nie produkt finalny skażania alkoholu.
Aby ustalić faktyczną przyczynę tak nagłego wzrostu produkcji tzw. rozpuszczalników i rozcieńczalników taryfikowanych do kodu 3814 przeprowadzono dodatkową analizę oraz zaplanowano kontrole w firmach zużywających ten wyrób oraz wyroby wytworzone na jego bazie. Celem kontroli była weryfikacja, oprócz strony formalnej prawidłowości klasyfikacji taryfowej, to czy alkohol częściowo skażony zwolniony od akcyzy jest wykorzystywany zgodnie z jego przeznaczeniem, i czy zachowane są przy tym wszelkie procedury, niezbędne do stosowania zwolnienia z podatku akcyzowego.
Działania kontrolne przeprowadzono u pięciu producentów wyrobów, deklarowanych przez nich, jako rozpuszczalniki i rozcieńczalniki o kodzie CN 3814 00 90, a następnie wszczęto postępowania podatkowe celem określenia zobowiązań podatkowych z tytułu podatku akcyzowego od alkoholu zużytego niezgodnie z przeznaczeniem. Wszczęto również postępowania administracyjne (w stosunku do niektórych producentów) celem cofnięcia zezwoleń na prowadzenie składów podatkowych (część producentów zaprzestało produkcji takich wyrobów). Ponadto w marcu 2014 r. rozpoczęto ogólnopolskie koordynowane kontrole obrotu i zużycia wyrobów określanych, jako rozpuszczalniki i rozcieńczalniki oznaczone kodem CN 3814 00 90, wyprodukowane na bazie alkoholu częściowo skażonego zwolnionego od akcyzy ze względu na jego przeznaczenie. Dotychczas przeprowadzono 33 kontrole w podmiotach zużywających takie wyroby lub hurtowniach, które dokonują ich dalszej sprzedaży – w 11 podmiotach kontrole jeszcze trwają. W toku 13 kontroli stwierdzono odsprzedaż tych wyrobów dokumentowaną tylko paragonami fiskalnymi. Dotyczyło to sprzedaży ok. 5 mln litrów wyrobów zawierających alkohol. W pozostałych przypadkach (np. w drukarniach, w podmiotach produkujących farby, lakiery, kosmetyki, chemię gospodarczą) stwierdzono zużycie wyrobów zgodne z ich przeznaczeniem.
Ponadto w toku działań prewencyjno-kontrolnych przeprowadzanych na bazarach i targowiskach oraz w przypadkach ujawnienia nielegalnych rozlewni, Służba Celna (w większości we współpracy z Policją) zatrzymuje nielegalne wyroby alkoholowe zawierające w swoim składzie śladowe ilości składników (alkohol izopropylowy, glikol) wyrobów deklarowanych przez producentów, jako rozpuszczalniki i rozcieńczalniki. Taki alkohol sprzedawany do konsumpcji w nielegalnym obrocie jest szkodliwy dla zdrowia i stanowi nielegalną konkurencję dla podmiotów legalnie produkujących i sprzedających wyroby alkoholowe.
W sprawach toczą się postępowania mające na celu ujawnienie sprawców tych przestępstw, w tym sprawców dokonujących odkażenia alkoholu zawartego w wyrobach, których sprzedaż dokumentowano jedynie paragonami fiskalnymi.
Opracowanie: Michał Malinowski, RPE WK
Źródło: www.mf.gov.pl, stan z dnia 5 sierpnia 2014 r.