Nowelizacja wprowadza nowe rozwiązania wynikające z przepisów dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2013/34/UE odnośnie do jednostek innych niż jednostki mikro (obowiązek dla państwa członkowskiego), a także uproszczenia w rachunkowości związane ze zmieniającym się otoczeniem gospodarczym.

Projekt zakłada uproszczenie sprawozdania finansowego dla jednostek małych, m.in. spółek kapitałowych spełniających określone kryteria w zakresie sumy bilansowej, przychodów oraz zatrudnienia, zobowiązanych do stosowania przepisów ustawy o rachunkowości. Obejmują one:

- możliwość sporządzania skróconego sprawozdania finansowego (jedynie uproszczonego bilansu, rachunku zysków i strat oraz informacji dodatkowej z ograniczoną ilością ujawnień),

- zwolnienie ze sporządzania sprawozdania z działalności oraz możliwość nie sporządzania zestawienia zmian w kapitale własnym oraz rachunku przepływów pieniężnych.

W projekcie przewidziano wprowadzenie nowego sprawozdania dotyczącego płatności na rzecz administracji publicznych. Dodano nowy rozdział 6a, w którym uwzględniono konieczność sporządzania takiego sprawozdania przez jednostki o określonej formie prawnej (np. spółki kapitałowe, spółki komandytowo–akcyjne) działające w przemyśle wydobywczym lub zajmujące się wyrębem lasów pierwotnych, które:

- działają na rynku finansowym, w tym m.in.: banki, zakłady ubezpieczeń, emitenci papierów wartościowych dopuszczonych do obrotu na jednym z rynków regulowanych Europejskiego Obszaru Gospodarczego),

- spełniają kryteria określone w projekcie w zakresie sumy bilansowej, przychodów i zatrudnienia.

Kolejne uproszczenia w rachunkowości mają być związane ze zmieniającym się otoczeniem gospodarczym, w tym przewidziano:

- możliwości klasyfikowania umów leasingu w sposób uproszczony, tj. według zasad określonych w przepisach podatkowych,

- odstąpienia od ustalania aktywów i tworzenia rezerw z tytułu odroczonego podatku dochodowego,

- niestosowania rozporządzenia Ministra Finansów z 12 grudnia 2001 r. w sprawie szczegółowych zasad uznawania, metod wyceny, zakresu ujawniania i sposobu prezentacji instrumentów finansowych.

Będzie to dotyczyć nowego katalogu jednostek określonego w projekcie.

Projekt zakłada również zniesienie obowiązku publikacji sprawozdań finansowych przez spółdzielnie w Monitorze Spółdzielczym, z jednoczesnym pozostawieniem obowiązku ich składania wraz z innymi dokumentami do Krajowego Rejestru Sądowego.

Ujednolicono także przepisy dotyczące terminu przeliczania na walutę polską wielkości wyrażonych w euro (art. 3 ust. 3 ustawy o rachunkowości, art. 24a ust. 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz art. 4 ust. 2 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne) według średniego kursu euro ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski na pierwszy dzień roboczy października roku poprzedzającego rok podatkowy.

Ponadto przewidziano możliwość prowadzenia uproszczonej ewidencji przychodów i kosztów (zamiast ksiąg rachunkowych) dla małych organizacji pozarządowych, z wyłączeniem spółek kapitałowych, oraz stowarzyszeń jednostek samorządu terytorialnego. Chodzi np. o jednostki:

- działające w sferze zadań publicznych,

- nieprowadzące działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy o swobodzie działalności gospodarczej oraz nieposiadające statusu organizacji pożytku publicznego,

- osiągające, w roku poprzedzającym rok wyboru prowadzenia uproszczonej ewidencji przychodów i kosztów, przychody w wysokości nieprzekraczającej 50.000 zł.

Minister finansów, w porozumieniu z ministrem pracy i polityki społecznej, określi w rozporządzeniu sposób prowadzenia uproszczonej ewidencji przychodów i kosztów.

Zaproponowane uproszczenia przyczynią się do obniżenia kosztów przygotowania sprawozdania finansowego oraz kosztów bieżącego prowadzenia rachunkowości przez jednostki małe.

Przepisy projektu ustawy o zmianie ustawy o rachunkowości oraz niektórych innych ustaw będą miały zastosowanie po raz pierwszy do sprawozdań sporządzonych za rok obrotowy rozpoczynający się od 1 stycznia 2016 r. Jednostki będą mogły zastosować nowe rozwiązania do sporządzania sprawozdań finansowych już za rok obrotowy 2015.