Polska nie zawarła dotychczas umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania z Etiopią. Jednocześnie, postępujące zbliżenie polityczne z tym krajem, związane m.in. z rozmowami prowadzonymi na szczeblu szefów rządu w listopadzie 2013 r., a także dobre perspektywy wzmożenia wzajemnej współpracy gospodarczo-handlowej, uzasadniają zakończenie prac w zakresie umowy regulującej zasady wzajemnej współpracy w zakresie opodatkowania dochodów.

W odniesieniu do pozostałych krajów afrykańskich, Polska zawarła umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania m.in. z Egiptem (1996), Marokiem (1994), Republiką Południowej Afryki (1993), Tunezją (1993) i Zimbabwe (1993).

Konwencja została wynegocjowana w oparciu o aktualną wersję Modelowej Konwencji OECD w sprawie podatku od dochodu i majątku (OECD lipiec 2010 r.), odzwierciedlając między innymi systematykę Modelowej Konwencji. Zgodnie z powyższym w pierwszych artykułach definiuje się podmiotowy zakres Konwencji oraz podatki, do których Konwencja będzie miała zastosowanie.
W przypadku Polski Konwencja dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych oraz podatku dochodowego od osób prawnych. W Konwencji określa się ponadto szereg definicji (m.in. „osoba", „spółka", „przedsiębiorstwo Umawiającego się Państwa", „transport międzynarodowy") oraz reguł dotyczących ustalania rezydencji podatkowej (art. 4 Konwencji).

W zakresie opodatkowania zysków przedsiębiorstw Konwencja, odwołując się do brzmienia art. 7 Modelowej Konwencji OECD, określa zasadę, iż zyski przedsiębiorstwa jednego umawiającego się państwa podlegają opodatkowaniu tylko w tym państwie, chyba, że przedsiębiorstwo to prowadzi działalność w drugim państwie poprzez położony tam zakład. Zyski przypisywane zakładowi należy wtedy określać w taki sposób, jak gdyby stanowił on samodzielny podmiot gospodarczy prowadzący działalność w podobnym zakresie i na podobnych warunkach z uwzględnieniem ryzyka i funkcji, jakie zakład pełni w strukturze przedsiębiorstwa. W przypadku skorygowania zysków zakładu przez jedno z umawiających się państw w sposób powodujący podwójne opodatkowanie zysków przedsiębiorstwa, będzie ono eliminowane w drodze korekty zysków przedsiębiorstwa przez państwo jego siedziby lub - jeżeli nie zgadza się ono z korektą dokonaną przez drugie państwo - w drodze procedury wzajemnego porozumiewania się.

Konwencja - w zakresie regulacji dotyczącej tzw. dochodów pasywnych, obejmujących dywidendy, odsetki i należności licencyjne, zawiera klauzulę pozwalającą na zastosowanie obniżonej stawki podatku u źródła jedynie w przypadku, gdy odbiorcą należności jest rezydent drugiego państwa będący osobą uprawnioną do tych kwot (beneficial owner). Zasada ta ma na celu przeciwdziałanie nadużyciom w postaci wykorzystywania postanowień umowy do uzyskiwania przywilejów nią przyznawanych przez podmioty niebędące rezydentami umawiających się państw (treaty shoping).
W zakresie opodatkowania zysków z przeniesienia własności majątku Konwencja wprowadza tzw. klauzulę nieruchomościową. Pozwala ona na opodatkowanie w danym państwie zysków ze zbycia udziałów (akcji), których wartość w więcej niż 50% pochodzi bezpośrednio lub pośrednio z majątku nieruchomego położonego w tym państwie.

W przypadku dochodów z pracy najemnej przyjęto rozwiązanie, zgodnie z którym wynagrodzenia, pensje oraz inne podobne świadczenia uzyskane przez osobę mającą miejsce zamieszkania w jednym z państw, w związku z wykonywaniem pracy najemnej, podlegają opodatkowaniu tylko w tym państwie, chyba że praca wykonywana jest w drugim państwie. Z kolei Konwencja przewiduje, iż emerytury powinny być opodatkowane jedynie w państwie, w którym miejsce zamieszkania ma osoba otrzymująca te świadczenia. Precyzuje się przy tym, dla celów stosowania przepisów Konwencji, iż w ramach świadczeń objętych artykułem 19 mieszczą się zarówno emerytury i renty, jak i renty kapitałowe, definiowane zgodnie z ust. 3 tego artykułu.
W przypadku opodatkowania wynagrodzeń dyrektorów Konwencja przewiduje poddanie opodatkowaniu tych płatności w państwie siedziby spółki, w której osoba ta pełni funkcje w zarządach lub radach nadzorczych tych spółek.
Konwencja zawiera pełną klauzulę wymiany informacji podatkowych, w celu pełnego dostosowania go do aktualnego standardu wymiany informacji przewidzianego art. 26 Modelowej Konwencji OECD.

Konwencja zawiera także ogólną klauzulę ograniczającą korzystanie z przywilejów umownych w sytuacji, gdy głównym celem lub jednym z głównych celów zawarcia transakcji lub utworzenia danej struktury jest uzyskanie takich korzyści. Rozróżnienie zawierania transakcji oraz tworzenia struktur ma jednocześnie na celu usunięcie wątpliwości, co do możliwości zastosowania tej klauzuli zarówno w przypadku abuzywnych relacji gospodarczych, jak i tworzenia struktur obejmujących podmioty, których istotą funkcjonowania jest korzystanie w sposób nieuprawniony z korzyści umownych.

Konwencja zawiera ponadto postanowienia regulujące m.in. zasady opodatkowania zysków z majątku nieruchomego, transportu międzynarodowego, wynagrodzeń artystów i sportowców, regulacje dotyczące prowadzenia procedury wzajemnego porozumiewania się, niedyskryminacji, postanowienia o wejściu w życie oraz wypowiedzeniu Konwencji.
Zdaniem rządu wejście w życie Konwencji może spowodować aktywizację dwustronnej współpracy gospodarczej (w szczególności z uwagi na możliwość zwiększenia polskiego eksportu).

Przepisy Konwencji będą miały zastosowanie do wszystkich osób prawnych i osób fizycznych uczestniczących w dwustronnych stosunkach między Polską a Etiopią oraz do organów polskiej administracji podatkowej stosujących postanowienia Konwencji w polsko-etiopskich stosunkach gospodarczych.

Dowiedz się więcej z książki
Międzynarodowe prawo podatkowe
  • rzetelna i aktualna wiedza
  • darmowa wysyłka od 50 zł