Na obowiązek rozliczania się przez Polaków z dochodów osiągniętych na terytorium Wielkiej Brytanii wpływ mają przede wszystkim kwestia rezydencji podatkowej oraz odpowiednie zapisy Konwencji między Rzecząpospolitą Polską a Zjednoczonym Królestwem Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej w sprawie unikania podwójnego opodatkowania i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i od zysków majątkowych (dalej: „Umowa DTT”).
Ważna kwestia rezydencji podatkowej
W sytuacji, w której podatnik jest osobą o nieograniczonym obowiązku podatkowym w Polsce (tzw. polskim rezydentem podatkowym), zobowiązany jest on do zadeklarowania w Polsce całości swoich dochodów, w tym również np. dochodów podlegających opodatkowaniu w Wielkiej Brytanii. Zgodnie z zasadą nieograniczonego obowiązku podatkowego polski rezydent podatkowy podlega opodatkowaniu w kraju swojej rezydencji (w Polsce) niezależnie od tego, czy przychód pochodzi z Polski, czy z zagranicy.
W oparciu o przepisy polskiej ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, rezydentem podatkowym w Polsce jest osoba, która:
- posiada na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej centrum interesów osobistych lub gospodarczych (ośrodek interesów życiowych) lub
- przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej dłużej niż 183 dni w roku podatkowym.
Spełnienie któregokolwiek z tych warunków powoduje, że dana osoba fizyczna zostaje z mocy prawa uznana za rezydenta polskiego i tym samym podlega nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w Polsce. Brak spełnienia powyższych warunków prowadzi do uznania za osobę o ograniczonym obowiązku podatkowym w Polsce, czyli tzw. nierezydenta podatkowego. Ograniczony obowiązek podatkowy polega na objęciu obowiązkiem podatkowym w zakresie podatku dochodowego dochodów osiąganych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Instytucja ograniczonego obowiązku podatkowego nawiązuje do tzw. zasady źródła. Na nierezydencie podatkowym nie ciąży więc obowiązek podatkowy z tytułu dochodów podlegających opodatkowaniu na terytorium Wielkiej Brytanii. Należy podkreślić, że ustalenie statusu podatkowego osoby oddelegowanej/pracującej za granicą jest kluczowe dla rozstrzygnięcia obowiązków podatkowych i wymaga odrębnej analizy indywidualnej sytuacji.
Zobacz również:
Ograniczenie ulgi abolicyjnej nie dotyczy dochodów z 2020 roku >>
Od stycznia pracujący za granicą mogą zapłacić wyższy podatek >>
Praca zdalna poza Polską może oznaczać wyższy podatek >>
Dochody z pracy w Wielkiej Brytanii
W stosunku do dochodów uzyskiwanych m.in. z umowy o pracę, w sytuacji gdy osoba jest polskim rezydentem podatkowym, Umowa DTT przewidywała tzw. metodę wyłączenia z progresją (art. 14 w zw. z art.22 ust.2 Umowy DTT). Metoda wyłączenia z progresją polega na tym, że dochód osiągnięty poza państwem miejsca zamieszkania lub siedziby podatnika wyłączony jest w państwie jego rezydencji z podstawy opodatkowania, lecz jest uwzględniany przy ustalaniu stawki podatku dla pozostałego dochodu osiągniętego przez podatnika. W takiej sytuacji, dochody nie podlegają opodatkowaniu w Polsce, niemniej jednak mają wpływ na wysokość podatku od polskich dochodów.
Konwencja MLI a sposób rozliczania dochodów z Wielkiej Brytanii
Wielostronna konwencja podatkowa (Multilateral convention to implement tax treaty-related measures to prevent base erosion and profit shirting, w skrócie konwencja MLI) to umowa podpisana 7 czerwca 2017 r. przez ponad 100 państw. W przypadku Polski zakłada ona m.in. zmianę zawartych przez nasz kraj umów o unikaniu podwójnego opodatkowania z obecnie obowiązującej metody wyłączenia (zwolnienia) z progresją na metodę zaliczenia (kredytu) proporcjonalnego. Z dniem 1 lipca 2018 r. Konwencja weszła w życie w pięciu państwach, w tym Polsce.
1 stycznia 2020 r. konwencja MLI zmieniła treść art. 22 ust. 2 lit. a Umowy DTT i wprowadziła zasadę, zgodnie z którą w stosunku do dochodów podlegających opodatkowaniu w Wielkiej Brytanii dla polskich rezydentów podatkowych zastosowanie znajdzie metoda proporcjonalnego odliczenia. Polega ona na tym, że dochód osiągany za granicą jest opodatkowany w Polsce, ale od należnego podatku odlicza się podatek zapłacony za granicą. Odliczenie to możliwe jest tylko do wysokości podatku przypadającego proporcjonalnie na dochód podlegający opodatkowaniu w Wielkiej Brytanii.
Dla polskich rezydentów podatkowych uzyskujących wyłącznie dochody podlegające opodatkowaniu w Wielkiej Brytanii zmiana metody wyłączenia z progresją na metodę odliczenia proporcjonalnego oznacza obowiązek złożenia rocznego zeznania podatkowego. W przypadku opodatkowania dochodów osiągniętych w ciągu 2020 r. pozostanie to jednak bez wpływu na wysokość ich podatku. Podatnicy skorzystać mogą bowiem z tzw. ulgi abolicyjnej, o której mowa w art. 27g ustawy PIT. Pozwala ona na odliczenie od podatku kwoty stanowiącej różnicę między kwotą podatku obliczoną według metody odliczenia proporcjonalnego a kwotą podatku obliczoną za dany rok podatkowy przy zastosowaniu do tych dochodów metody wyłączenia z progresją. Istotą ulgi abolicyjnej było zrównanie statusu podatników, tj. korzystających z tzw. metody proporcjonalnego odliczenia oraz tzw. metody wyłączenia z progresją.
Cena promocyjna: 143.2 zł
|Cena regularna: 179 zł
|Najniższa cena w ostatnich 30 dniach: 161.1 zł
Z uwagi na nowelizację ustawy o PIT, możliwość zastosowania ulgi zostanie ograniczona. Dla dochodów osiągniętych od 1 stycznia 2021 r. odliczenie z tytułu ulgi abolicyjnej nie może przekroczyć wysokości kwoty zmniejszającej podatek, tj. 1360 zł. Ograniczenie możliwości odliczenia ulgi abolicyjnej spowoduje więc zwiększenie wysokości zobowiązań podatkowych w Polsce dla polskich rezydentów podatkowych uzyskujących dochody podlegające opodatkowaniu w Wielkiej Brytanii.
Warto również zaznaczyć, iż, zgodnie z zapisami Umowy DTT, po spełnieniu pewnych warunków, podatnik pracujący w Wielkiej Brytanii może podlegać opodatkowaniu tylko w Polsce. Ma to miejsce przy spełnieniu następujących warunków:
- praca za granicą nie trwa powyżej 183 dni w okresie dwunastu miesięcy rozpoczynającym się lub kończącym w danym roku podatkowym i,
- wynagrodzenie jest wypłacane przez pracodawcę lub w imieniu pracodawcy, który nie ma miejsca zamieszkania lub siedziby w Wielkiej Brytanii, i
- wynagrodzenie nie jest ponoszone przez zakład, który pracodawca posiada w Wielkiej Brytanii.
Rozliczenie podatkowe w Polsce
Od 1 stycznia 2021 roku Wielka Brytania traktowana jest jako państwo nienależące do Unii Europejskiej, a zatem stosuje się wobec niej te zapisy z ustawy o PIT, które mówią o relacjach z krajami trzecimi, a nie – jak do tej pory – z Unią Europejską. Powyższe ma wpływ na:
- wspólne rozliczenie z małżonkiem à w Polsce, po spełnieniu określonych warunków, ze wspólnego rozliczenia mogą skorzystać także małżonkowie mający miejsce zamieszkania dla celów podatkowych w krajach członkowskich UE, EOG lub Szwajcarii albo z których jeden podlega nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w Polsce a drugi ma miejsce zamieszkania dla celów podatkowych w innym niż Polska państwie członkowskim UE EOG albo w Szwajcarii;
- preferencyjne opodatkowanie osób samotnie wychowujących dzieci à w Polsce, po spełnieniu określonych warunków, z opodatkowania jako osoba samotnie wychowująca dzieci skorzystać może także podatnik mający miejsce zamieszkania dla celów podatkowych w innym niż Polska państwie członkowskim UE, EOG albo w Szwajcarii;
- darowizny na cele charytatywne à brak będzie możliwości odliczenia od dochodu darowizn dla brytyjskich organizacji pożytku publicznego;
- ulgę mieszkaniową à nie będzie mogła ona dotyczyć nieruchomości położonych w Wielkiej Brytanii;
- odliczenie składek na ubezpieczenie zdrowotne i społeczne à brak będzie możliwości odliczenia składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne odprowadzanych w Wielkiej Brytanii.
Brexit a ubezpieczenie społeczne
W świetle przepisów ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, obowiązek ubezpieczeniowy obejmuje m.in. osoby zatrudnione przez polskich pracodawców w oparciu o przepisy polskiego prawa pracy. Dotyczy to także osób, które na podstawie polskiej umowy o pracę oddelegowane zostają do wykonywania obowiązków pracowniczych w innym kraju. Jeżeli jest to kraj, który nie należy do UE ani EOG, kwestia zabezpieczenia społecznego jest uregulowana w dwustronnych umowach międzynarodowych. Umowy te określają państwo, którego ustawodawstwo dotyczące zabezpieczenia społecznego jest właściwe w danym przypadku. Możliwa jest sytuacja, w której taka umowa nie została zawarta, a jej brak może oznaczać, iż składki na ubezpieczenia społeczne będą należne w obu krajach i nie będzie możliwe efektywne wyeliminowanie podwójnego oskładkowania. Między Wielką Brytanią i Polską nie została zawarta umowa o zabezpieczeniu społecznym, a dotychczas obowiązywały regulacje unijne w tym zakresie.
Należy odróżnić sytuację, w jakiej są osoby wykonujące pracę w Wielkiej Brytanii przed 1 stycznia 2021 r. od sytuacji osób, które rozpoczną wykonywanie pracy po tej dacie. Sytuacja pierwszej grupy osób uregulowana jest przez zapisy Umowy o wystąpieniu Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej z Unii Europejskiej i Europejskiej Wspólnoty Energii Atomowej. Jeżeli dla tej grupy osób wydane zostało zaświadczenie o ustawodawstwie dotyczącym zabezpieczenia społecznego (tzw. zaświadczenie A1), istnieje możliwość stosowania unijnych zasad koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego na okres wskazany w tym dokumencie również po dniu 1 stycznia 2021 r.
Sytuacja drugiej grupy osób uregulowana została przez postanowienia Protokołu w sprawie koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego, który stanowi część Umowy o handlu i współpracy między Unią Europejską a Zjednoczonym Królestwem. Zgodnie z jego zapisami, jest możliwość tymczasowej kontynuacji stosowania unijnych zasad koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego w sytuacji, gdy w wymaganym terminie państwo członkowskie notyfikuje taki zamiar Komisji Europejskiej.
Sebastian Kałuża, supervisor w dziale doradztwa podatkowego w zespole ds. PIT w KPMG w Polsce
Karolina Demska, konsultant w dziale doradztwa podatkowego w zespole ds. PIT w KPMG w Polsce
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
