Co z różnicami kursowymi?
Gdzie je zaksięgować?
Czy w takim przypadku należy na dzień bilansowy wyceniać rozliczenia międzyokresowe wg kursu z dnia 31 grudnia?
Jeśli tak to gdzie ująć powstałe z wyceny różnice kursowe i jak je rozliczyć w przyszłym roku?
Czy różnice kursowe powstałe przy zapłacie zaliczek na poczet dostawy towarów, czy też wykonania usług są różnicami podatkowymi?
Różnice kursowe między przeliczoną na złote kwotą zapłaconej zaliczki a przeliczoną na złote fakturą zaliczkową będą kosztem (lub przychodem) podatkowym dopiero w dacie ujęcia kosztu w księgach. Różnicami kursowymi są bowiem różnice między zapłatą a kosztem poniesionym.
Jeśli zaliczka została potwierdzona fakturą, na koncie rozrachunkowym nie ma salda, a zatem nie dokonuje się wyceny na dzień bilansowy.
Zgodnie z art. 15a ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 z późn. zm.) - dalej u.p.d.o.p. - różnice kursowe dla celów podatkowych powstają, gdy:
- wartość przychodu należnego wyrażonego w walucie obcej po przeliczeniu na złote według kursu średniego ogłaszanego przez NBP (z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień uzyskania przychodu) różni się od wartości tego przychodu w dniu jego otrzymania, przeliczonej według faktycznie zastosowanego kursu waluty z tego dnia,
- wartość poniesionego kosztu wyrażonego w walucie obcej po przeliczeniu na złote według kursu średniego ogłaszanego przez NBP (z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień poniesienia kosztu) różni się od wartości tego kosztu w dniu zapłaty, przeliczonej według faktycznie zastosowanego kursu waluty z tego dnia,
- wartość otrzymanych lub nabytych środków lub wartości pieniężnych w walucie obcej w dniu ich wpływu różni się od wartości tych środków lub wartości pieniężnych w dniu zapłaty lub innej formy wypływu tych środków lub wartości pieniężnych, według faktycznie zastosowanego kursu waluty z tych dni, z zastrzeżeniem przewidzianym w dwóch następnych punktach,
- wartość kredytu (pożyczki) w walucie obcej w dniu jego udzielenia różni się od wartości tego kredytu (pożyczki) w dniu jego zwrotu, przeliczonej według faktycznie zastosowanego kursu waluty z tych dni,
- wartość kredytu (pożyczki) w walucie obcej w dniu jego otrzymania różni się od wartości tego kredytu (pożyczki) w dniu jego spłaty, przeliczonej według faktycznie zastosowanego kursu waluty z tych dni.
Natomiast art. 15 u.p.d.o.p. nakazuje przeliczanie na złote kosztów poniesionych w walutach obcych według kursu średniego ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień poniesienia kosztu, przy czym, za dzień poniesienia kosztu uzyskania przychodów uważa się dzień, na który ujęto koszt w księgach rachunkowych (zaksięgowano) na podstawie otrzymanej faktury (rachunku), albo dzień, na który ujęto koszt na podstawie innego dowodu w przypadku braku faktury (rachunku), z wyjątkiem sytuacji gdy dotyczyłoby to ujętych jako koszty rezerw albo biernych rozliczeń międzyokresowych kosztów.
W przypadku wpłacania zaliczek na poczet dostawy towarów lub wykonania usług, kwota zapłaty będzie inna niż kwota wynikająca z przeliczenia otrzymanej faktury zaliczkowej: powstaną różnice kursowe, które należy uwzględnić w kosztach podatkowych i bilansowych. Jeśli różnice te dotyczą kosztu ujętego jako rozliczenia międzyokresowe czynne (zarówno podatkowo jak bilansowo), wówczas także różnice należy "przetrzymać" w czasie - i ująć w rachunku dopiero wówczas, gdy księgowany będzie wynikający z faktury koszt. Różnice takie można zaksięgować na stosowanym koncie rozliczeń międzyokresowych.
Przykłady
W przykładzie pominięto kwestie VAT.
1. Zapłata zaliczki - 1000 euro po kursie 3,6 zł (50% wartości zamówienia):
Wn konto 204 Rozrachunki z dostawcami zagranicznymi niepowiązanymi - 3600 zł
Ma konto 135 Rachunki bankowe środków pieniężnych w walutach obcych - 3600 zł
2. Otrzymana faktura - 1000 euro po kursie 3,5 zł:
Wn konto 641 Rozliczenia międzyokresowe czynne kosztów operacyjnych - 3500 zł
Ma konto 204 Rozrachunki z dostawcami zagranicznymi niepowiązanymi - 3500 zł
3. Różnice kursowe:
Wn konto 642 Rozliczenia międzyokresowe czynne kosztów finansowych (różnice kursowe) - 100 zł
Ma konto 204 Rozrachunki z dostawcami zagranicznymi niepowiązanymi - 100 zł
4. Otrzymanie faktury "końcowej" - 1000 euro po kursie 3,7 zł:
Wn konto 641 Rozliczenia międzyokresowe czynne kosztów operacyjnych - 3700 zł
Ma konto 204 Rozrachunki z dostawcami zagranicznymi niepowiązanymi - 3700 zł
5. Rozliczenie wykonanej usługi:
Wn konto 402 Usługi obce - 7200 zł
Ma konto 641 Rozliczenia międzyokresowe czynne kosztów operacyjnych - 7200 zł
6. Rozliczenie różnic kursowych:
Wn konto 759 Inne koszty finansowe (różnice kursowe) - 100 zł
Ma konto 642 Rozliczenia międzyokresowe czynne kosztów finansowych (różnice kursowe) - 100 zł
7. Zapłata za usługę - 1000 euro po kursie 3,8 zł:
Wn konto 204 Rozrachunki z dostawcami zagranicznymi niepowiązanymi - 3800 zł
Ma konto 135 Rachunki bankowe środków pieniężnych w walutach obcych - 3800 zł
8. Różnice kursowe od zapłaty zobowiązania:
Wn konto 759 Inne koszty finansowe (różnice kursowe) - 100 zł
Ma konto 642 Rozliczenia międzyokresowe czynne kosztów finansowych (różnice kursowe) - 100 zł.
Szanse
Z punktu widzenia bilansowego różnice kursowe powstają także na skutek wyceny aktywów i pasywów na dzień bilansowy. Jeśli podatnik przyjął dla celów u.p.d.o.p. podatkową metodę rozliczania różnic kursowych, takie "bilansowe" różnice nie będą dla niego kosztem ani przychodem. W wycenie uwzględnia się jednak zobowiązania "do zapłaty": jeśli zaliczka została już rozliczona otrzymaną fakturą, na dzień bilansowy na rozrachunkach nie ma salda w walucie - a zatem nie dokonuje się wyceny.