Szybko zmieniające się prawo podatkowe oznacza dla przedsiębiorców dodatkowe koszty. Ustawodawca mnoży wymagania, ale nie daje preferencji.

Obecnie największym wyzwaniem jest wdrożenie Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF), który stanie się obowiązkowy co do zasady od 1 lipca 2024 r. Ministerstwo Finansów od początku zaznacza jednak, że nie przewiduje żadnych związanych z tym ulg podatkowych.

Czytaj w LEX: Krajowy System e-Faktur (KSeF) – kontekst prawny, wyzwania techniczne i konsekwencje praktyczne dla przedsiębiorców >

Kiedy już przedsiębiorcy zaczną stosować KSeF, będą musieli w latach 2025 – 2027 wdrażać JPK CIT i JPK PIT. Tu także nie ma mowy o ulgach.

W poprzednich latach nie było prościej. Firmy z wielu branż musiały zacząć stosować kasy fiskalne, od 1 lutego 2023 r. dotyczy to myjni samochodowych. Wprawdzie ulga na zakup kas online jest, ale mocno ograniczona. Nie można z niej skorzystać na zakup kasy wirtualnej, mającej postać oprogramowania. Fiskus tłumaczy, że wirtualna kasa fiskalna to program, nie urządzenie, więc nie przysługuje ulga na jej zakup.

Czytaj w LEX: Kasy fiskalne w formie oprogramowania >

W 2022 r. firmy musiały też dostosować programy płacowe do zmian wynikających z Polskiego Ładu. Na żadne preferencje liczyć jednak nie mogły.

Czytaj również: ​Przedsiębiorcy będą płacić składkę zdrowotną od przychodu? >>

Można odliczyć koszty, ale nie więcej

- Cyfryzacja systemu podatkowego to oczywiście dobre rozwiązanie. Nie jest jednak dobre to, że koszty jej wdrożenia w dużej mierze spadają na przedsiębiorców. Firmy inwestujące w rozwiązania informatyczne mogą oczywiście odliczyć koszty uzyskania przychodów i VAT naliczony, jednak to za mało. Skoro ustawodawca wprowadza tak kosztowne obowiązki, jak konieczność zakupu nowych aplikacji i oprogramowania, to powinien też wdrożyć ulgi podatkowe. Niestety, pod kątem zachęt nie zdaje egzaminu – mówi dr Jacek Matarewicz, adwokat, doradca podatkowy, partner w Kancelarii Ożóg Tomczykowski, ekspert Business Centre Club.

- Zapewne mniejsze firmy będą mogły skorzystać z przygotowanych przez Ministerstwo Finansów nieodpłatnych aplikacji do wystawianie KSeF, podobnie jak w przypadku JPK VAT. Jednak te większe będą musiały dużo zainwestować – dodaje ekspert.

Czytaj w LEX: Berliński Rafał, Mularczyk Rafał, Nalazek Damian, Krajowy System e-Faktur – kolejny uciążliwy obowiązek raportowy czy milowy krok w kierunku cyfryzacji procesów zarządzania ryzykiem podatkowym? >

Według Anny Słomińskiej-Wernik, ekspertki Konfederacji Lewiatan, koszty wdrożenia obowiązkowego systemu KSeF będą szczególnie wysokie w przypadku większych podmiotów obsługujących dużą liczbę klientów regularnie fakturowanych i oferujących różne produkty. Mimo iż w dalszej perspektywie można liczyć na korzyści wynikające z automatyzacji procesów fakturowania, to obecnie jest to dla firm duże wyzwanie techniczno-logistyczne.

- Obecnie nie istnieją żadne propozycje systemowego wsparcia dla przedsiębiorców, którzy będą objęci nowym obowiązkiem - mówi ekspertka.

Czytaj też w LEX: Od 1 lipca wyższe kary za przestępstwa i wykroczenia skarbowe >

Nie będzie ulg na wdrożenie KSeF

W trakcie prac sejmowych na ustawą wdrażającą KSeF (obecnie ustawa jest w Senacie) opozycja zgłosiła poprawkę, aby poszerzyć katalog kosztów kwalifikowanych dla potrzeb ulgi badawczo-rozwojowej w ustawie o CIT i PIT o wydatki na KSeF. Byłyby one traktowane jak wydatki na działalność badawczo-rozwojową, czyli odliczane dwukrotnie. Poprawka została jednak odrzucona. Wprowadzeniu specjalnej ulgi od początku przeciwny był resort finansów. 

Czytaj w LEX: Ulga na działalność badawczo-rozwojową w praktyce >

- Szkoda, że tak się stało, bo ulga na działalność badawczo-rozwojową byłaby w tej sytuacji dobrym rozwiązaniem i stanowiłaby dla przedsiębiorców wsparcie finansowe. Jeśli ustawodawca chce promować nowoczesne technologie, powinien rozważyć jej wprowadzenie – mówi dr Jacek Matarewicz.

A wydatki trzeba ponieść już teraz. Jak podkreśla Natalia Stoch-Mika, radca prawny i doradca podatkowy z Kancelarii NSM LEGAL & TAX, mimo iż KSeF wchodzi w życie za rok, to do testowania systemu trzeba przystąpić już teraz. W średnich i dużych firmach, w których fakturowaniem zajmuje się nawet kilkanaście osób, trzeba wszystkie gruntownie przeszkolić i zweryfikować ich umiejętności w trakcie testów.

- Każda firma, bez względu na wielkość, im szybciej do tego podejdzie, tym bardziej zwiększy swoje szanse na uniknięcie błędów i wszelkich problemów związanych z funkcjonowaniem systemu - mówi Natalia Stoch-Mika.

Zobacz w LEX: Chruściel Tadeusz, Ewolucja księgowości - od papierowego dinozaura do futurystycznego KSeF. Przygotuj swoje Biuro i Klientów na nieuchronną automatyzację księgowości - konferencja podatkowa >

 


Ograniczona ulga na zakup kasy fiskalnej

Mec. Jacek Matarewicz zwraca też uwagę, że przedsiębiorcy instalujący kasy fiskalne online korzystają z ulgi na jej zakup w ograniczonym zakresie. Chodzi o możliwość odliczenia 90 proc. jej ceny zakupu, bez kwoty podatku VAT, nie więcej jednak niż 700 zł.

Od kilku lat przedsiębiorcy z poszczególnych branż są obejmowani obowiązkiem stosowania kas fiskalnych, w tym kas online. Od 1 lutego 2023 r. obowiązkiem ewidencjonowania sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących objęte są myjnie samochodowe. 

Jednocześnie od 1 stycznia 2023 roku w sprzedaży dostępne są co do zasady jedynie kasy fiskalne online. Ze starych kas, z papierowym oraz elektronicznym zapisem kopii, można korzystać do końca eksploatacji. Ci, którzy nie mają jeszcze kasy tradycyjne, muszą kupić kasę online lub w niektórych branżach kasę wirtualną (mającą postać oprogramowania).

Ulga na zakup kasy fiskalnej online dotyczy nowych podatników, którzy nie mieli dotychczas kasy fiskalnej oraz tych, którzy zostali ustawowo zobligowani do wymiany kas na kasy online. 

Zobacz procedurę w LEX: Czynności podlegające obowiązkowi ewidencjonowania przy zastosowaniu kas online >

Dyrektor KIS w interpretacjach odmawia natomiast prawa do ulgi na zakup kas wirtualnych. Wyjaśnia, że ulga nie przysługuje ani na opłaty licencyjne za korzystanie z wirtualnej kasy fiskalnej, czyli mającej postać oprogramowania, ani na zakup urządzenia, na którym takie oprogramowanie zainstalowano. Przedsiębiorca płaci bowiem za korzystanie programu komputerowego, a nie nabywa kasy fiskalnej. Wynika tak m.in. z interpretacji z 28 czerwca 2023 r. (nr 0112-KDIL3.4012.247.2023.2.MC) i z 7 grudnia 2022 (nr 0112-KDIL3.4012.426.2022.2.MS). 

Posłowie KO zwrócili uwagę w interpelacji nr 41524, że dla myjni samochodowych nowy obowiązek może być dużym obciążeniem, np. pięciostanowiskową myjnię samoobsługową trzeba wyposażyć w pięć urządzeń.

Resory finansów nie widzi jednak problemu. - Ponad dwuletni okres na przygotowanie się do planowanych rozwiązań został uznany za wystarczający, aby zapewnić przedsiębiorcom odpowiedni czas na zakup i instalację urządzeń fiskalnych - odpowiedział wiceminister finansów Artur Soboń. 

Czytaj w LEX: Zasady ewidencjonowania obrotu przy wykorzystaniu kas rejestrujących >

Więcej czasu na JPK 

Przedsiębiorcy będą mieli nieco więcej czasu na wdrożenie JPK CIT i PIT niż pierwotnie zakładano. Pakiet SLIM VAT 3, czyli nowelizacja ustawy o VAT oraz niektórych innych ustaw, zakłada przesuniecie o rok terminów wejścia w życie obowiązku prowadzenia elektronicznie ksiąg oraz ich przesyłania do organów podatkowych (JPK PIT i JPK CIT).

Czytaj więcej w LEX: Pakiet SLIM VAT 3 >

- Podatnicy będą mieli więcej czasu na przygotowanie systemów informatycznych - informuje wiceminister Soboń. Co więcej, podatnicy PIT będą przesyłać informacje wyłącznie raz w roku, tak jak podatnicy CIT (a nie miesięcznie lub kwartalnie).

- Niestety, nic nie wskazuje jednak na to, by planowane były jakiekolwiek związane z tym preferencje. Tymczasem koszty mogą być bardzo wysokie. Jedyna dobra wiadomość jest taka, że podlegają one odliczeniu - mówi doradca biznesowy Paweł Lewandowski.

I wskazuje na interpretację z 8 czerwca 2022 r. (nr 0111-KDIB2-1.4010.227. 2022.1.MKU) w której dyrektor KIS odpowiadał na pytanie spółki, która wydała kilkadziesiąt tysięcy złotych na wdrożenie nowych funkcjonalności dotyczących Jednolitego Pliku Kontrolnego (JPK). Planuje też wdrożenie w systemie rozwiązań dotyczących KSeF. Dyrektor KIS zgodził się, że poniesione wydatki stanowią tzw. pośrednie koszty uzyskania przychodu.

Czytaj w LEX: PIT 2023 - przewodnik po zmianach >