Podatnicy mają czas do 30 kwietnia, by złożyć zeznanie podatkowe za 2024 rok. Ministerstwo Finansów ułatwiło to zadanie osobom fizycznym nieprowadzącym działalności gospodarczej, dzięki systemowi Twój e-PIT. System automatycznie zaakceptuje większość rozliczeń, nawet gdy podatnik nic nie zrobi. Wątpliwości pojawiają się natomiast w przypadku, gdy ktoś korzysta z preferencji podatkowych i musi sam wprowadzić odpowiednie zmiany w formularzu. Jak wynika z badania „Rozliczanie PIT”, przeprowadzonego przez SW Research, co czwarta osoba uważa przepisy podatkowe za niejasne i nie rozumie, z jakich ulg może skorzystać, a ponad połowa obawia się błędów.
Ustawa o PIT oferuje szereg ulg podatkowych, zależnych od sytuacji osobistej podatnika i ponoszonych przez niego wydatków, z których najkorzystniejsze jest m.in. preferencyjne rozliczenie małżonków lub rozliczenie z samotnie wychowywanym dzieckiem, ulga termomodernizacyjna i ulgi PIT-0, czyli dla seniorów, dla młodych, dla dużych rodzin i na powrót. Każda z nich przewiduje inne zasady i przysługuje na odmiennych warunkach.
Uwaga na różne limity przy ulgach dla rodzin
Do najpopularniejszych preferencji należy ulga na dzieci (rodzinna), która przysługuje na trzy grupy dzieci: małoletnie, pełnoletnie otrzymujące zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalną oraz uczące się do ukończenia 25. roku życia. Ulgę daje duże korzyści, ponieważ odlicza się ją od podatku. Wynosi ona: 1 112,04 zł na pierwsze i drugie dziecko, 2 000,04 zł na trzecie, 2700 zł na czwarte i każde kolejne dziecko.
Co więcej, można ją łączyć z innymi preferencjami: rozliczeniem wspólnie z małżonkiem, ulgą dla dużych rodzin 4+ lub rozliczeniem samotnych rodziców.
- Łatwo jednak o pomyłkę, ponieważ ulga przewiduje kilka różnych limitów, obowiązujących w określonych sytuacjach w tym limit dochodów rodziców wychowujących jedno dziecko oraz limit dochodów dorosłego dziecka. Rodzice jedynaka nie mogą zarobić więcej, niż 112 tys. zł. Co ważne, dla rodzin wychowujących więcej niż jedno dziecko, nie wprowadzono żadnego limitu. Z kolei dorosłe uczące się dziecko nie mogło zarobić w 2024 r. więcej niż 21 371,52 zł, bo inaczej rodzic nie może skorzystać z ulgi. Ten limit obowiązuje nawet w przypadku studentów, którym przysługuje zwolnienie z podatku dla osób do 26 roku życia do limitu przychów 85 528 zł - mówi Agata Malicka, współwłaścicielka biura rachunkowego.
Wyjaśnia, że na limit zarobków dziecka muszą szczególnie uważać rodzice dwójki dzieci (jeśli jedno dziecko przekroczy limit 21 371,52 zł, drugie będzie uważane na potrzeby ulgi za jedynaka) i rodziny 4+ (jeśli jedno z czworga dzieci przekroczy limit, nie będą już mieli prawa do ulgi dla dużych rodzin).
Fiskus sprawdza samotnych rodziców
Najwięcej kontrowersji budzi jednak podział ulgi między skłóconymi rodzicami, np. po rozwodzie. Oboje mają prawo do połowy ulgi, ale mogą się nią podzielić w dowolny sposób, np. jedno odlicza całość. Jeśli jednak oboje odliczą całą ulgę, urząd skarbowy wezwie ich do skorygowania zeznań i dodatkowo zweryfikuje, czy prawidłowo korzystają z preferencyjnego rozliczenia dla samotnych rodziców, która przysługuje tylko jednemu z nich.
Jak wyjaśnia Ministerstwo Finansów w odpowiedzi na pytanie Prawo.pl, w przypadku rodziców samotnie wychowujących dzieci urzędy skarbowe weryfikują, czy osoby korzystające z ulgi spełniają warunki wynikające z ustawy o PIT. - Na decyzję o weryfikacji rozliczeń mają wpływ różne okoliczności np.: brak korzystania z ulgi prorodzinnej, korzystanie z ulgi prorodzinnej przez dwie osoby na te same dzieci/dziecko, wiek dziecka, dochody uzyskane przez dziecko, korekta zeznania podatkowego ze wskazanym innym niż pierwotnie sposobem rozliczenia podatku – wyjaśnia MF.
Najczęstszą formą działań urzędów skarbowych są czynności sprawdzające - czyli najmniej sformalizowana procedura wynikająca z ordynacji podatkowej. Urzędy kierują do podatników pisma o przedłożenie dokumentów potwierdzających status osoby samotnie wychowującej dziecko. W następnej kolejności ustalają dane dotyczące dziecka oraz czy podatnik spełnia pozostałe warunki wynikające z ustawy.
- Problem w tym, że organy podatkowe interpretują przepisy bardzo niejednolicie. To często od urzędników zależy, czy dana sytuacja zostanie uznana za samotne wychowywanie dziecka, czy też nie. Fiskus próbuje kwestionować nawet oczywiste sytuacje – mówi Anna Misiak, doradca podatkowy, partner w MDDP.
Czytaj w LEX: PIT: bez władzy rodzicielskiej nie ma ulgi > >
Cena promocyjna: 143.1 zł
|Cena regularna: 159 zł
|Najniższa cena w ostatnich 30 dniach: 114.48 zł
Fiskus zmienia zdanie w sprawie termomodernizacji
Uważać muszą też właściciele domów, którzy w zeznaniu za 2024 r. odliczają wydatki na termomodernizację. Ulga termomodernizacyjna daje duże korzyści (można odliczyć od dochodu 53 tys. zł, a w przypadku małżonków 106 r. tys. zł), jednak jest to też ulga, w sprawie której fiskus często zmienia interpretacje.
W połowie 2024 r. skarbówka zaczęła kwestionować odliczenie wydatków na wymianę pokrycia dachowego, prace blacharsko-dekarskie oraz wymianę okien dachowych, które wcześniej akceptowała. Argumentuje, że w rozporządzeniu Ministra Inwestycji i Rozwoju z 21 grudnia 2018 r., określającym katalog wydatków podlegających odliczeniu, nie wymieniono wydatków na wymianę pokrycia dachowego, a jedynie na docieplenie przegród budowlanych.
W rozliczeniu za 2024 r. nie można też odliczyć wydatków na klimatyzację z funkcją ogrzewania. Po kilku latach szef KAS zmienił z urzędu interpretację w tym zakresie, czego przykładem jest pismo z 8 września 2023 r. (nr DOP3.8222.126.2023.HTCE). Stwierdził w niej, że ulga termomodernizacyjna nie przysługuje na zakup klimatyzatora z funkcją grzania, w tym klimatyzatora z wbudowaną pompą ciepła.
Poza tym z początkiem 2025 r. zmieniły się też przepisy - chodzi o rozporządzenie ministra rozwoju z 19 grudnia 2024 r. (Dz.U 2024. poz. 1943) zawierające wykaz materiałów i usług, których zakup daje prawo do ulgi termomodernizacyjnej. Z wykazu, który będzie stosowany w rozliczeniu za 2025 r., usunięto część wydatków, ale dodano też nowe. W praktyce oznacza to, że w rozliczeniu za 2024 r. można po raz ostatni skorzystać z odliczenia wydatków na kotły gazowe, kotły olejowe, zbiorniki na gaz lub olej i przyłącza do sieci gazowej. Od 2025 r. tego typu inwestycje nie będą już objęte ulgą. Od 2025 r. skorzystają za to z ulgi na pompy ciepła, jeśli będą one częścią instalacji do ogrzewania. Odliczą też wydatki na mikroinstalacje wiatrowe oraz montaż magazynów energii i magazynów ciepła. Ulga obejmie też "dachy" oraz drzwi.
Czytaj także w LEX: Najem mieszkania a ulga mieszkaniowa w PIT > >
Ulgi PIT-0 po spełnieniu wymagań
Fiskus weryfikuje też rozliczenie ulg PIT-0, czyli dla pracujących seniorów, dla powracających z zagranicy i dla dużych rodzin 4+. Każda z tych ulg polega na zwolnieniu z podatku przychodów do limitu 85 528 zł i każda wymaga spełniania określonych warunków.
W przypadku ulgi dla seniorów, która przysługuje od dnia ukończenia powszechnego wieku emerytalnego - 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn, problem mogą mieć ci, którym ulga przysługiwała przez część roku. Przykładowo, może to być osoba, która osiągnęła wiek emerytalny w lutym 2024 r., ale nadal pracowała i nie pobierała emerytury, więc miała prawo do ulgi. Jeśli ta osoba nie złożyła pracodawcy oświadczenia o spełnianiu warunków do stosowania ulgi, to pracodawca nadal potrącał zaliczki na PIT. Załóżmy, że podatnik zaczął pobierać emeryturę we wrześniu 2024 r. i stracił wówczas prawo do ulgi. Problem polega na tym, że w PIT-11 pracodawca wykazał wszystkie należności ze stosunku pracy otrzymane przez podatnika od dnia ukończenia wieku emerytalnego. Formularz PIT-11 nie daje wówczas możliwości rozgraniczenia, jaka część przychodów oraz składek ZUS jest zwolniona z podatku na podstawie ulgi dla seniorów. Pracownik musi zrobić to sam w zeznaniu rocznym.
- Niestety, nawet jeśli formularz PIT-11 nie odpowiada specyfice ulgi, to podatnik chcący skorzystać z preferencji, musi przestrzegać przepisów. A przepis nakłada na niektórych podatników bardzo skomplikowane obowiązki: wyłuskania z jednej rubryki w PIT-11 dwóch rodzajów przychodów i przypisania składek ZUS do tych dwóch kategorii – mówi Jarosław Sekita, doradca podatkowy w Meritum Doradcy Podatkowi.
Czytaj również: MF: Ulga dla seniora od dnia urodzin włącznie
Zobacz również w LEX: Obliczanie dochodu dziecka w związku z preferencyjnym rozliczaniem PIT osoby samotnie wychowującej dziecko > >
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
