Przeniesienie własności nieruchomości nie jest tożsame z zapłatą podatku

Nie doszło do nadpłacenia podatku, jeżeli zobowiązanie podatkowe wygasło poprzez przeniesienie własności nieruchomości, a podatnik nie dokonał żadnych wpłat za okres, za jaki żąda nadpłaty. Tak wskazał WSA w Olsztynie w wyroku z 28 kwietnia 2016 r.

Spór w sprawie dotyczył oceny, czy nadpłata podatku może powstać w sytuacji uregulowania przez podatnika zobowiązania podatkowego poprzez przeniesienie na rzecz organu podatkowego własności rzeczy i praw majątkowych za zaległości podatkowe.

Chodziło o spółkę, której burmistrz jako organ I instancji orzekł wygaśnięcie zobowiązania podatkowego w podatku od nieruchomości z tytułu przeniesienia na miasto prawa użytkowania wieczystego dwóch działek. Podatnik złożył wniosek o stwierdzenie nadpłaty w podatku od nieruchomości, a burmistrz określił jej wysokość na kwotę 0 zł. SKO natomiast odmówiło stwierdzenia nadpłaty. SKO uznał jedynie, że wobec przeniesienia na rzecz gminy praw o wartości przewyższającej wysokość zobowiązań podatkowych, wystąpiła nadpłata z tytułu uzyskania przez gminę świadczenia nienależnego. W ten sposób podatnik uwolnił się od konieczności zapłaty (w gotówce) podatku od nieruchomości. Oznaczało to jednak tyle, że zobowiązanie podatkowe wygasłe poprzez przeniesienie na rzecz miasta własności rzeczy i praw majątkowych za zaległości podatkowe nie stanowi zapłaty podatku w rozumieniu art. 72 § 1 pkt 1) o.p. i w konsekwencji wartość rzeczy i praw majątkowych, nienależnie przeniesionych na organ, nie może stanowić nadpłaty podatku.

Sprawa trafiła do WSA w Olsztynie. Zdaniem sądu, podatnik nie ma racji. Brak jest podstaw do stwierdzenia nadpłaty, gdy podatnik nie dokonał zapłaty podatku. A przepis art. 72 § 1 o.p., który definiuje pojęcie nadpłaty, stanowi, że nadpłatą jest kwota nadpłaconego lub nienależnie zapłaconego podatku. Istnienie nadpłaty uzależnione jest zatem od dokonania zapłaty podatku lub jego pobrania. A przeniesienie własności rzeczy i praw majątkowych, podobnie wprawdzie jak zapłata, powoduje wygaśnięcie zobowiązania podatkowego, nie jest jednak tożsame z zapłatą podatku, lecz przeciwnie – jest innym niż zapłata sposobem uregulowania należności podatkowej. Przepisy art. 72 o. p. przewidują tylko dwa przypadki (spośród dziewięciu wymienionych w art. 59 § 1 o.p.), które dają podstawę do weryfikacji prawidłowości rozliczenia podatku w trybie stwierdzenia nadpłaty. Odpowiadają one wygaśnięciu zobowiązania podatkowego poprzez zapłatę podatku, bądź jego pobranie przez płatnika lub inkasenta. Zapłatą podatku umożliwiającą żądanie stwierdzenia nadpłaty jest natomiast wpłata podatku na konto uprawnionego organu, przelanie z rachunku bankowego zobowiązanego, ale także przymusowe ściągnięcie przez organ kwoty zaległości podatkowej w postępowaniu egzekucyjnym. W sprawie nie zaistniały więc przesłanki stanowiące podstawę do merytorycznego rozważenia wniosku o stwierdzenie nadpłaty, zatem wniosek spółki o stwierdzenie nadpłaty nie był uzasadniony i należało odmówić żądaniu strony, wydając decyzję o odmowie stwierdzenia nadpłaty.

Wyrok WSA w Olsztynie z 28 kwietnia 2016 r., sygn. akt I SA/Ol 121/16