Pierwszą grupą dodanych 1 października 2013 r. przepisów dotyczących obrotu towarami wrażliwymi są przepisy wyłączające możliwość rozliczania się przez podatników dokonujących obrotu towarami wrażliwymi za okresy kwartalne (składania deklaracji VAT-7K/VAT-7D), a więc zmusza tych podatników do rozliczania VAT za miesięczne okresy rozliczeniowe (do składania miesięcznych deklaracji VAT-7).

Możliwość rozliczania się za okresy kwartalne wyłącza art. 99 ust. 3a ustawy o VAT. Przepis ten ma zastosowanie do podatników, którzy w danym kwartale lub w poprzedzających go czterech kwartałach dokonali dostawy towarów wrażliwych, chyba że łączna wartość tych dostaw bez kwoty podatku nie przekroczyła, w żadnym miesiącu z tych okresów, kwoty 50.000 zł, a jeżeli przekroczyła tę kwotę, nie przekroczyła kwoty odpowiadającej 1 proc. wartości ich sprzedaży bez kwoty podatku. Określenie tych limitów związane jest z tym, że – jak czytamy w uzasadnieniu projektu ustawy nowelizującej – omawiana zmiana „dotyczy dostaw towarów o wysokim ryzyku wyłudzeń i wysokiej wartości transakcji oraz ma na celu ograniczenie nieuczciwej konkurencji".

Z art. 99 ust. 3a ustawy wynikają dwa limity: limit w wysokości 50.000 zł oraz limit w wysokości kwoty odpowiadającej 1 proc. wartości sprzedaży netto podatnika. Limity te mają charakter miesięczny, tj. pod kątem ich przekroczenia badana jest wartość netto dostaw towarów wrażliwych dokonanych w ciągu miesiąca. Podkreślenie miesięcznego charakteru tych limitów jest istotne dlatego, że to czy zostały one przekroczone badane jest w danym kwartale oraz w czterech poprzedzających go kwartałach.

Wskazać przy tym należy, że omawiane wyłączenie znajduje zastosowanie, jeżeli oba limity zostały przekroczone łącznie. Wyłączenie to zatem nie znajduje zastosowania, jeżeli w uwzględnianym miesiącu wartość netto dostaw towarów wrażliwych przekroczyła 50.000 zł, lecz nie przekroczyła 1 proc. wartości sprzedaży netto podatnika. Wyłącznie nie znajduje także zastosowania, jeżeli w uwzględnianym miesiącu wartość netto dostaw towarów wrażliwych przekroczyła 1 proc. wartości sprzedaży netto podatnika, lecz nie przekroczyła 50.000 zł.

Pod kątem zastosowania omawianego wyłączenia badać należy wyłącznie sprzedaż dokonywaną przez podatników od 1 października 2013 r. Jak bowiem wynika z art. 7 ustawy nowelizującej, odnoszący się do czterech poprzedzających kwartałów warunek, o którym mowa w art. 99 ust. 3a ustawy o VAT, stosuje się począwszy od rozliczenia za pierwszy okres rozliczenia czwartego kwartału 2014 r. Brzmienie tego przepisu oznacza, że – jak czytamy w uzasadnieniu projektu ustawy nowelizującej – „nie będzie miała znaczenia dla możliwości składania deklaracji kwartalnych w okresie od 1 października 2013 r. do 30 września 2014 r. wysokość dostaw towarów wymienionych w załączniku nr 13 do ustawy w okresie od 1 października 2012 r. do 30 września 2013 r."

Skutki przekroczenia przez podatników dokonujących dostaw towarów wrażliwych wskazanych miesięcznych limitów (limitu 50.000 zł wraz z limitem 1 proc. wartości sprzedaży netto) określa art. 99 ust. 3c ustawy. Skutki te zależą od miesiąca kwartału, w którym limity te łącznie zostały przekroczone. I tak jeżeli przekroczenie limitów nastąpiło:
1) w pierwszym lub drugim miesiącu kwartału - utrata możliwości rozliczania kwartalnego następuje od pierwszego miesiąca tego kwartału, z tym że jeżeli przekroczenie limitów nastąpiło w drugim miesiącu, deklaracja VAT-7 za pierwszy miesiąc kwartału musi zostać złożona w terminie do 25 dnia miesiąca następującego po drugim miesiącu kwartału (a więc w tym samym terminie co deklaracja VAT-7 za drugi miesiąc kwartału); w tym samym terminie wpłacony musi zostać podatek wynikający z tej deklaracji (zob. dodany 1 października 2013 r. art. 103 ust. 1a ustawy o VAT),
2) w trzecim miesiącu kwartału - utrata możliwości rozliczania kwartalnego następuje od pierwszego miesiąca kolejnego kwartału.

Fragment komentarza "Obrót towarami wrażliwymi a opodatkowanie VAT" opublikowanego w Vademecum Głównego Księgowego