Kredyt podatkowy, choć na pierwszy rzut oka jest bardzo atrakcyjną możliwością dla małych, rozpoczynających działalność przedsiębiorców, w praktyce nie jest wykorzystywany. Wynika to nie tyle z trudnych do spełnienia wymogów skorzystania z tego zwolnienia, co wprowadzonych przez ustawodawcę zasad utraty prawa do korzystania z niego i konsekwencji tej utraty.

Nie mogą zatem skorzystać z kredytu podatkowego podatnicy:
a) którzy nie posiadają statusu małego przedsiębiorcy (mały przedsiębiorca zatrudnia mniej niż 50 pracowników, osiąga roczny obrót netto nieprzekraczający 10 mln euro, a jego aktywa nie przekraczają 10 mln euro),
b) którzy nie złożyli właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego oświadczenia o korzystaniu z kredytu podatkowego w terminie do 20. dnia pierwszego miesiąca roku podatkowego objętego tym zwolnieniem,
c) utworzeni w wyniku przekształcenia, połączenia lub podziału,
d) utworzeni przez osoby fizyczne wnoszące aportem przedsiębiorstwo albo składniki majątku tego przedsiębiorstwa o wartości przekraczającej 10.000 euro,
e) utworzeni przez osoby prawne lub fizyczne wnoszące aportem składniki majątku uzyskane w wyniku likwidacji podatników, którzy skorzystali uprzednio z kredytu podatkowego,
f) którzy uzyskali w poprzednim roku średni przychód miesięczny niższy niż 1000 euro lub zatrudniali na podstawie umowy o pracę w każdym miesiącu mniej niż pięć osób w przeliczeniu na pełne etaty,
g) nie spełniają wymogów dla uzyskania pomocy de minimis (np. w trudnej sytuacji finansowej – art. 25 ust. 17 ustawy o CIT).

Naruszenie większości tych warunków w trakcie korzystania z kredytu podatkowego skutkowało będzie utratą prawa do korzystania z tego zwolnienia. Utraci takie prawo podatnik, który w roku korzystania ze zwolnienia bądź w kolejnych pięciu latach spłaty kredytu podatkowego:
a) znalazł się w likwidacji albo upadłości likwidacyjnej,
b) zmniejszył przeciętne zatrudnienie na podstawie umowy o pracę o więcej niż 10 proc. w stosunku do najwyższego przeciętnego miesięcznego zatrudnienia w roku poprzedzającym,
c) osiągnął przychody z działalności gospodarczej niższe niż 1000 euro,
d) posiada zaległości, dłuższe niż 14 dni, z tytułu podatków stanowiących dochód budżetu państwa, ceł oraz składek na ubezpieczenie społeczne lub ubezpieczenie zdrowotne.

Konsekwencją utraty zwolnienia jest obowiązek:
a) w przypadku utraty zwolnienia w roku podatkowym, w którym korzystają ze zwolnienia – wpłaty należnych zaliczek w terminie do 20. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym utracili prawo do zwolnienia (bez odsetek za zwłokę),
b) w przypadku utraty zwolnienia w pierwszych trzech miesiącach następnego roku podatkowego – złożenia zeznania rocznego i zapłaty podatku (bez odsetek za zwłokę),
c) w przypadku utraty zwolnienia w pięciu latach spłaty kredytu podatkowego – zapłaty należnego podatku wraz z odsetkami za zwłokę od podatku rocznego (naliczanych od terminu złożenia zeznania objętego zwolnieniem).

Takie warunki funkcjonowania kredytu podatkowego muszą budzić wątpliwości. Wydaje się bowiem, że analiza związanego z nim ryzyka podatkowego w realiach prowadzenia działalności gospodarczej prowadzi do wniosku, że skorzystać z kredytu mogą jedynie specjalnie powołane w tym celu podmioty, które optymalizowały będą podatkowo zyski powiązanych przedsiębiorstw.

Niemniej jednak podatnicy, którzy skorzystaliby z kredytu podatkowego, zwolnieni są z odprowadzania zaliczek na podatek dochodowy oraz samego podatku za rok objęty zwolnieniem. Spłata podatku za ten rok następuje w pięciu równych ratach po 20 proc. (w kolejnych pięciu latach podatkowych, w terminie płatności podatku). Zysk z zastosowania kredytu sprowadza się zatem do kwot odpowiadających kosztom finansowania kapitału w okresie od terminu płatności zaliczek na podatek dochodowy objętych zwolnieniem do spłat obejmujących je rat.

Fragment komentarza "Zaliczki na podatek dochodowy od osób prawnych" opublikowanego w Vademecum Głównego Księgowego