Problemy z prawidłowym zaokrąglaniem końcówek VAT

Część podatnikw ma problem z prawidłowym zaokrąglaniem końcwek w VAT. W tej sprawie pomijają końcwki kwot podatku VAT o wartości mniejszej niż jeden grosz. Czy takie postępowanie jest prawidłowe?

Warto odwołać się w tej kwestii do wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 10 grudnia 2008 r., III SA/Wa 2021/08. W sprawie, która stała się przedmiotem rozpoznania sądu spółka zamierza zaokrąglać kwoty podatku VAT należnego, wykazywanego na fakturach i paragonach w związku ze sprzedażą swoich artykułów, w ten sposób, że będzie zawsze pomijać końcówki kwot podatku VAT o wartości mniejszej niż jeden grosz. Podatnik powziął wątpliwość, czy ten sposób zaokrąglania jest prawidłowy, w związku z tym złożył w tej sprawie wniosek o wydanie wiążącej interpretacji podatkowej.

Sposób zaokrąglania końcówek kwot podatku VAT został określony w obowiązującym w dacie rozpoznawania sprawy rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 25 maja 2005 r. w sprawie zwrótu podatku niektórym podatnikom, zaliczkowego zwrotu podatku, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarow i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od towarów i usług (Dz.U. nr 95, poz. 798 z późn. zm.). Zgodnie z § 9 ust. 6 tego rozporządzenia, kwoty wykazywane w fakturze zaokrągla się do pełnych groszy w ten sposób, że końcówki poniżej 0,5 grosza pomija się, a końcówki 0,5 grosza i wyższe zaokrągla się do 1 grosza. Odpowiednikiem § 9 ust. 6 rozporządzenia z 25 maja 2005 r. jest § 5 ust. 6 rozporządzenia ministra finansów z dnia 28 listopada 2008 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz.U. nr 212, poz. 1337).

W ocenie podatnika wskazany wyżej przepis nakazujący zaokrąglać końcówki 0,5 grosza i wyższe do 1 grosza jest niezgodny z obowiązującym w Polsce prawem. Spółka odwołała się do przepisu art. 217 Konstytucji RP, zgodnie z którym nakładanie podatków i innych danin publicznych następuje wyłącznie w drodze ustawy.

Mając na uwadze powyższe podatnik wyraził opinię, że zaokrąglenie końcówek „w górę” powoduje, że wartość deklarowanego podatku należnego jest wyższa niż wartość obliczona na podstawie stawek określonych w ustawie o VAT. Dlatego też, zdaniem podatnika, przepis rozporządzenia jest niedopuszczalną ingerencją ministra finansów w zakres regulacji zarezerwowany dla ustawy. Ponadto podatnik podkreślił, że w polskim systemie monetarnym nie funkcjonuje jednostka o wartości mniejszej niż grosz. Dlatego też ułamkowa część grosza nie może wyrażać wartości należności publicznoprawnej. W opinii spółki kwota podatku VAT powinna być więc wykazywana w wartości do dwóch miejsc po przecinku, bez uwzględniania ułamkowych części grosza.

Podatnik wskazał też, że przepisy wspólnotowe nie przewidują żadnych zasad zaokrąglania kwot podatku ani w dół, ani w górę. Dlatego też, w ocenie spółki zaokrąglanie w górę jest niedopuszczalne.

Dyrektor izby skarbowej, wydający interpretację w imieniu ministra finansów uznał stanowisko spółki za nieprawidłowe. Jego zdaniem organ podatkowy nie jest właściwy do oceny, czy przepis § 9 ust. 6 rozporządzenia jest zgodny z konstytucją i czy doszło do niedozwolonej ingerencji Ministra Finansów w materię zarezerwowaną dla ustaw. Jego zdaniem takiej oceny może dokonac tylko sąd. Organ podatkowy wskazał też, że nie ma potrzeby odwoływania się w omawianej sprawie do przepisw unijnych, bowiem przepisy krajowe w sposób szczegółowy regulują zasady zaokrąglania kwot podatku VAT wykazywanego na fakturach i paragonach.

Spółka wezwała dyrektora izby skarbowiej do zmiany interpretacji, organ podatkowy odmówił jej zmiany. Sprawa na skutek skargi podatnika trafiła na wokandę Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie. Podatnik podkreślił w niej, że skoro grosz jest najmniejszą funkcjonującą w Polsce jednostką pieniężną i jest niepodzielny, ułamkowa część grosza nie może być uwzględniana przy wyliczaniu kwoty podatku należnego.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie uznał skargę podatnika za bezzasadną i ją oddalił. W uzasadnieniu wyroku sąd podkreślił, że przepis § 9 ust. 6 rozporządzenia wykonawczego jest zgodny z konstytucją. W ocenie sądu omawiany przepis ma jedynie charakter techniczny, nie nakłada podatku ani daniny publicznej. Dlatego też zamieszczenie tego przepisu w rozporządzeniu wykonawczym jest prawidłowe i nie stanowi ingerencji Ministra Finansów w materię zarezerwowaną dla ustawy. Sąd zgodził się, że w polskim systemie monetarnym nie funkcjonuje jednostka pieniężna o wartości mniejszej niż jeden grosz, jednak stwierdził, że regulacja dotycząca zaokrąglania kwot podatku ma właśnie na celu wyeliminowanie sytuacji, w której zobowiązanie pieniężne byłoby wyrażone w ułamkowej części grosza.

Ponadto sąd nie podzielił argumentów podatnika dotyczącej niezgodności § 9 ust. 6 z prawem wspólnotowym. Sąd uznał, że fakt, że sposób zaokrąglania kwot podatku nie został określony w prawie wspólnotowym, oznacza jedynie, że uregulowanie tych kwestii leży w wyłącznej gestii państwa członkowskiego. Jedynym warunkiem jest, aby wprowadzone w prawie krajowym regulacje były zgodne z zasadą proporcjonalności i neutralności podatkowej. W ocenie sądu obowiązująca w Polsce regulacja rozporządzenia dotycząca zaokrąglania kwot podatku VAT nie narusza powyższych zasad.

Reasumując stwierdzić należy, że nieprawidłowe jest pomijanie przez podatnika w każdym wypadku końcówek podatku VAT niższych niż jeden grosz. Końcówki w wysokości 0,5 grosza i wyższe należy zaokrąglać do pełnych groszy.