Po jakim kursie spółka powinna wycenić środki w dniu zapłaty za zobowiązania dla dostawcy?

Pytanie pochodzi z publikacji Vademecum Głównego KsięgowegoSpółka kupuje towary od dostawców zagranicznych, płacąc za nie w walucie obcej. Różnice rozliczane są metodą podatkową, stosując Fifo. Na regulowanie zobowiązań spółka zawiera kontrakty na zakup waluty z bankiem lub negocjuje na dwa dni przed płatnością zakup waluty w banku. W momencie realizacji kontraktu lub zakupu waluty, wpływające środki spółka wycenia wg kursu z kontraktu albo po kursie wynegocjowanym z bankiem. W dniu wpłynięcia środków lub w dniu następnym spółka dokonuje zapłaty dla dostawcy za zakupione towary. Po jakim kursie spółka powinna wycenić środki w dniu zapłaty za zobowiązania dla dostawcy oraz czy może zastosować kurs, po którym zakupiła walutę obcą?

Odpowiedź:
W mojej ocenie, spółka powinna wycenić kurs waluty według kursu wynikającego z zawartego z bankiem kontraktu albo po kursie wynegocjowanym z bankiem.
Uzasadnienie:
Z przepisu art. 24c ust. 2 i ust. 3 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 361, z późn. zm.) – dalej u.p.d.o.f., dodatnie/ujemne różnice kursowe powstają, m.in. jeżeli wartość:
- poniesionego kosztu wyrażonego w walucie obcej po przeliczeniu na złote według kursu średniego ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski jest wyższa/niższa od wartości tego kosztu w dniu zapłaty, przeliczonej według faktycznie zastosowanego kursu waluty z tego dnia;
- otrzymanych lub nabytych środków lub wartości pieniężnych w walucie obcej w dniu ich wpływu jest niższa/wyższa od wartości tych środków lub wartości pieniężnych w dniu zapłaty lub innej formy wypływu tych środków lub wartości pieniężnych, według faktycznie zastosowanego kursu waluty z tych dni.
W przypadku uregulowania zobowiązań w walucie obcej z konta walutowego powstają różnice kursowe dwojakiego rodzaju, tj.:
- z tytułu uregulowania zobowiązania – różnica kursowa powstaje na różnicy kursu średniego NBP z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień zapłaty zobowiązania oraz kursu średniego NBP z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień, na który ujęto fakturę od zagranicznego kontrahenta w księgach spółki oraz
- z tytułu wypływu środków pieniężnych z rachunku bankowego w walucie obcej – w tym przypadku różnica kursowa powstaje na różnicy kursu średniego NBP z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień zapłaty zobowiązania oraz faktycznie zastosowanego kursu zakupu waluty.
Faktycznie zastosowany kurs waluty to taki kurs, który był w istocie, rzeczywiście, naprawdę zastosowany. Mógł on być rzeczywiście i naprawdę zastosowany tylko wtedy, gdy na jego podstawie, w oparciu o wyrażoną w nim cenę waluty, doszło do przeprowadzenia operacji finansowej przewalutowania, czyli do wyrażenia w danej walucie wartości pieniężnej określonej pierwotnie w innej walucie.
W świetle powyższego ustalając, czy w danym przypadku powstały różnice kursowe z tytułu wypływu środków pieniężnych z rachunku bankowego spółki należy porównać średni kurs tej waluty ogłoszony przez NBP z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień dokonania zapłaty na rzecz zagranicznego dostawcy za zakupione towary z kursem tej waluty, po której została ona przez spółkę zakupiona. Oznacza to, że w przedmiotowej sprawie spółka powinna wycenić kurs waluty według kursu wynikającego z zawartego z bankiem kontraktu albo po kursie wynegocjowanym z bankiem.

Marek Jurek, autor współpracuje z publikacją Vademecum Głównego Księgowego
Odpowiedzi udzielono 23 marca 2015 r.