PIT: to wypłata czyni komornika sądowego płatnikiem

Komornik sądowy nie jest płatnikiem podatku dochodowego od osób fizycznych, jeżeli nie dokonuje za zakład pracy wypłaty świadczeń pracowniczych. A sporządzenie projektu planu podziału sumy uzyskanej z egzekucyjnej sprzedaży nieruchomości nie stanowi takiej wypłaty świadczeń.

Tak wynika z wyroku NSA z 16 kwietnia 2014 r. W przedmiotowej sprawie w stosunku do spółki kapitałowej przeprowadzone zostało cywilne postępowanie egzekucyjne skierowane do nieruchomości, w celu zaspokojenia wierzytelności z tytułu należności pracowniczych.

Egzekucję należności pracowniczych prowadził komornik sądowy. Fiskus orzekł o odpowiedzialności podatkowej komornika sądowego, jako płatnika zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych, ponieważ projekt planu podziału sumy uzyskanej z egzekucji nie wyodrębniał zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych w stosunku do wierzycieli, którzy z sumy uzyskanej w egzekucji skierowanej do nieruchomości otrzymać mieli należności pracownicze.

Zdaniem fiskusa sporządzenie projektu planu podziału sumy uzyskanej z egzekucji daje możliwość wydzielenia z łącznej kwoty wynagrodzeń przypadających dla poszczególnych wierzycieli i zaliczki na podatek dochodowy, co pozwala na wypełnienie obowiązków płatnika wynikających z art. 42e ustawy o PIT. Fiskus uważa, że fakt, że komornik sądowy sporządza projekt planu podziału sumy uzyskanej z egzekucji oznacza, że de facto jest on podmiotem, który decyduje o wypłacie. Bez wpływu na powyższe pozostaje natomiast okoliczność, że sąd zatwierdza projekt podziału.

NSA, do którego ostatecznie trafiła sprawa nie podzielił poglądu fiskusa. Sąd przytoczył najpierw treść art. 42e ust. 1 ustawy o PIT, z którego wynika, że prawa i obowiązki płatnika obejmują komornika sądowego w przypadku, gdy dokonuje za zakład pracy wypłaty świadczeń określonych w art. 12 ustawy o PIT. Wobec powyższego według sądu należało rozważyć, czy, a jeżeli tak, to kiedy w rozpoznawanej sprawie komornik dokonywał wypłaty tych świadczeń.

Według sądu przygotowanie projektu planu podziału, jak również wydanie postanowienia zawierającego projekt planu podziału sumy uzyskanej ze sprzedaży nieruchomości, nie stanowi wypłaty świadczenia. Zdaniem sądu przyjęcie, w drodze wykładni, że odpowiedzialnym podatkowo płatnikiem jest komornik sądowy, który nie wypłaca świadczeń, a tylko sporządza przygotowujący je projekt planu podziału, stanowi niezgodne z art. 217 Konstytucji rozszerzenie odpowiedzialności podatkowej, przekraczające treść art. 42e ust. 1 ustawy o PIT.

Wyrok NSA z 16 kwietnia 2014 r., II FSK 855/13

Omówienie pochodzi z programu Vademecum Głównego Księgowego