PIT: pełnienie funkcji w organach statutowych pozbawia zwolnienia

Diety i zwrot kosztów podróży służbowych otrzymywane przez osoby, w związku z pełnieniem funkcji w organach statutowych izby rolniczej podlegają opodatkowaniu. Tak wskazał NSA w wyroku z 17 maja 2016 r.

W przedmiotowej sprawie izba rolnicza zwróciła się do fiskusa z pytaniem czy wypłacane członkom jej organów diety oraz zwrot poniesionych kosztów należy traktować, jako zwolnione z opodatkowania do kwoty 2.280 zł miesięcznie, na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 17 ustawy o PIT. Izba podkreślała, że na podstawie uchwały wypłaca członkom swoich organów, tj. Walnego Zgromadzenia, Zarządu, Komisji Rewizyjnej i Rad Powiatu Izby diety oraz zwrot poniesionych kosztów, przy czym traktuje te wypłaty, jako podlegające opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Izba uważa, że wypłaty członkom jej organów diet oraz zwrotu poniesionych kosztów w związku z uczestniczeniem w posiedzeniach organów statutowych należy traktować, jako zwolnione, gdyż w zakresie znaczenia użytego przez ustawodawcę wyrażenia "czynności związane z pełnieniem obowiązków społecznych i obywatelskich" należy przyjąć, że działalność społeczna może i jest wykonywana także w organizacjach samorządu zawodowego, do którego przynależność jest obowiązkiem.

Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy w interpretacji indywidualnej uznał stanowisko izby za nieprawidłowe. Zdaniem fiskusa zwolnienie wynikające z art. 21 ust. 1 pkt 17 ustawy o PIT ma zastosowanie tylko i wyłącznie do przychodów ze źródła określonego w art. 13 pkt 5 tej ustawy, a więc do przychodów otrzymywanych przez osoby wykonujące czynności związane z pełnieniem obowiązków społecznych lub obywatelskich. Przychody otrzymywane przez osoby wchodzące w skład organów stanowiących osób prawnych nie mogą być zakwalifikowane do przychodów otrzymywanych przez osoby wykonujące czynności związane z pełnieniem obowiązków społecznych lub obywatelskich, w związku z tym nie mieszczą się w zakresie zwolnienia uregulowanego w art. 21 ust. 1 pkt 17 tej ustawy. Zwolnienie wynikające z tego przepisu nie ma zastosowania więc zastosowania zdaniem fiskusa do należności wypłacanych osobom wchodzącym w skład Walnego Zgromadzenia - jako organu stanowiącego Izby Rolniczej oraz w skład Zarządu i Komisji Rewizyjnej. W konsekwencji diety otrzymywane przez te osoby, w związku z pełnieniem funkcji w tych organach podlegają opodatkowaniu.

Sprawa ostatecznie trafiła do NSA. Zdaniem sądu fiskus ma rację. Kluczowe znaczenie dla rozstrzygnięcia spornego problemu ma wyjaśnienie sensu użytego przez ustawodawcę określenia "czynności związane z pełnieniem obowiązków społecznych i obywatelskich". W ocenie sądu sposób redakcji art. 13 pkt 5 i 7 ustawy o PIT wskazuje, że z kategorii przychodów z "czynności związanych z pełnieniem obowiązków społecznych i obywatelskich" wyłączone zostały przychody otrzymywane przez osoby, niezależnie od sposobu ich powoływania, należące do składu zarządów, rad nadzorczych, komisji lub innych organów stanowiących osób prawnych. Dlatego skoro zwolnienie podatkowe z art. 21 ust. 1 pkt 17 ustawy o PIT dotyczy diet i zwrotu kosztów otrzymywanych za pełnienie obowiązków społecznych lub obywatelskich, a art. 13 tej samej ustawy wyłącza z kategorii tych przychodów określone w pkt 7 przychody zw. z pełnieniem funkcji w organach stanowiących osób prawnych, to zdaniem NSA należy opowiedzieć się przeciwko objęciu omawianym zwolnieniem przychodów określonych w art. 13 pkt 7 ustawy o PIT.

Pojęcie obowiązków społecznych i obywatelskich jest spełnione w przypadku czynności i zadań, związanych z pełnieniem funkcji publicznych i państwowych, a takimi są obowiązki członków Izby Rolniczej. Do należności otrzymywanych przez członków walnego zgromadzenia Izby Rolniczej oraz członków zarządu i komisji z tytułu pełnienia funkcji w tych organach, jeżeli określone powyżej organy są organami stanowiącymi osoby prawnej (Izby Rolniczej) nie może mieć zastosowania zwolnienie przedmiotowe określone w art. 21 ust. 1 pkt 17 ustawy o PIT. W konsekwencji diety i zwrot kosztów podróży służbowych, o których mowa w art. 12 ust. 1 pkt 10 oraz w art. 21a ustawy o izbach rolniczych, otrzymywane przez osoby, w związku z pełnieniem funkcji w organach statutowych Izby Rolniczej podlegają opodatkowaniu, jako przychody, o których mowa w art. 13 pkt 7 ustawy o PIT.

Wyrok NSA z 17 maja 2016 r., sygn. akt II FSK 943/14