Pytanie

Czy bezpłatny pobyt niepełnosprawnego dziecka w przedszkolu podlega zwolnieniu z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych?
Czy należy wystawić rodzicowi PIT-8C za okres roku kalendarzowego w kwotach równych opłatom ponoszonym przez rodziców zdrowych dzieci, bądź w wysokości refundacji przyznanej przez Urząd Miasta?

Odpowiedź

Na zadane pytanie trudno jest udzielić jednoznacznej odpowiedzi - wszystko zależy bowiem od okoliczności. Jeżeli darmowy pobyt wynika z przepisów ustawy o systemie oświaty i znajduje umocowanie w uchwale rady gminy, przychód nie powstanie. Jeżeli zaś mamy do czynienia z indywidualną preferencją - przychód powstanie i powinien być wystawiony PIT-8C.

Uzasadnienie

Zgodnie z art. 11 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, przychodami są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.
W efekcie wartość nieodpłatnie świadczonych usług co do zasady stanowi przychód podatnika. Istnieją jednak wyjątki - nie zawsze bowiem nieodpłatne świadczenie jest przychodotwórcze.

Przykładowo muzea często wyznaczają dni, kiedy wstęp jest bezpłatny. Mimo że osoby, które tego dnia udadzą się do muzeum uzyskują nieodpłatne świadczenie, za które w inne dni musiałyby zapłacić, nie powstanie u nich przychód z tego tytułu, a tym samym muzeum nie będzie musiało wystawiać PIT-8C.
W myśl art. 14 ust. 5 i nast. ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty, rada gminy określa wysokość opłat za korzystanie z wychowania przedszkolnego w prowadzonych przez gminę, przy czym wysokość opłat nie może być wyższa niż 1 zł za godzinę zajęć. Jednocześnie z art. 6 ust. 1 pkt 2 powyższej ustawy wynika, że przedszkole publiczne zapewnia bezpłatne nauczanie, wychowanie i opiekę w czasie ustalonym przez organ prowadzący, nie krótszym niż 5 godzin dziennie (np. od 8 do 13). Oczywistym jest, że w przypadku, gdy rodzic będzie chciał korzystać wyłącznie z darmowych godzin nie powstanie przychód podatkowy, a przedszkole nie będzie musiało wystawiać PIT-8C.

Rada gminy może także wprowadzić inne zwolnienia z opłat - np. może postanowić, że pobyt niepełnosprawnych dzieci w przedszkolu publicznym jest darmowy bez względu na czas tego pobytu. Także w tym przypadku nieodpłatne korzystanie z usług przedszkola nie będzie stanowiło przychodu, a przedszkole nie będzie musiało wystawiać PIT-8C. Jest to bowiem wciąż świadczenie wynikające z przepisów prawa ogólnie obowiązującego (przepisów o systemie oświaty).

Inna sytuacja będzie w przypadku przedszkola niepublicznego. Jest ono prowadzone w celach komercyjnych. Rodzice decydując się na pobyt dziecka w takim przedszkolu korzystają zatem z odpłatnej usługi. Jeżeli w takim przypadku rodzic zostanie zwolniony z opłat - powstanie u niego przychód w kwocie odpowiadającej wartości czesnego opłacanego przez innych rodziców, a przedszkole powinno wystawić PIT-8C.

Odpowiedź pochodzi z programu Vademecum Głównego Księgowego