Pytanie

Spółka z o.o. ma zobowiązania wobec udziałowcy, który jest prezesem, w postaci pożyczek zaciągniętych 2011 r. na określone działania operacyjne. W wyniku działań rynkowych nie jest w stanie wywiązywać się ze zobowiązań. Utraciła płynność oraz możliwość kontynuowania działalności podstawowej. Wspólnik wierzyciel zamierza podjąć uchwałę o objęciu udziałów w zamian za wartość pożyczki.
Czy wywoła to skutek podatkowy po stronie spółki lub wspólnika na gruncie PCC?

Odpowiedź

Czynność dokonania podwyższenia kapitału zakładowego poprzez konwersję pożyczonych wcześniej środków wraz z odsetkami będzie podlegała opodatkowaniu PCC od wartości podwyższającej kapitał, czyli w tej sytuacji od skonwertowanej pożyczki wraz z odsetkami.

Uzasadnienie

Zgodnie z art. 1 ust. 3 pkt 2 ustawy z 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych – dalej u.p.c.c., w przypadku spółki kapitałowej, za zmianę umowy spółki uważa się podwyższenie kapitału spółki z wkładów, ze środków spółki oraz dopłaty.

Z treści pytania wynika, iż środki na podwyższenie kapitału zakładowego pochodzą z pożyczki udzielonej przez wspólnika spółce z o.o. oraz ewentualnych odsetek od tej pożyczki. Czynność dokonania podwyższenia kapitału zakładowego poprzez konwersję pożyczonych wcześniej środków wraz z odsetkami będzie podlegała opodatkowaniu PCC od wartości podwyższającej kapitał, czyli w tej sytuacji od skonwertowanej pożyczki wraz z odsetkami (art. 6 ust. 1 pkt 8 lit. b u.p.c.c.).

Odmienna byłaby sytuacja w przypadku gdyby umowa pożyczki została zawarta w latach 2007-2008. Wówczas bowiem, zgodnie z ówczesnym brzmieniem art. 1 ust. 3 pkt 2 u.p.c.c., pożyczka udzielona spółce z o.o. przez jej wspólnika sama w sobie stanowiła czynność opodatkowaną PCC (tj. zmianę umowy spółki). W takiej sytuacji, dokonana konwersja kwoty pożyczki korzystałaby ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 9 pkt 11 lit. b u.p.c.c. Stanowisko takie znajdujemy przykładowo w interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z 16 kwietnia 2013 r., IPTPB2/436-7/13-2/AK.

Z treści pytania wynika, iż pożyczka została udzielona w roku 2011, w związku z czym przedmiotowe zwolnienie nie znajduje tu zastosowania.
W myśl art. 3 ust. 1 pkt 2 u.p.c.c., obowiązek podatkowy w PCC powstaje z chwilą podjęcia uchwały o podwyższeniu kapitału spółki mającej osobowość prawną.

Końcowo należy zauważyć, iż zgodnie z art. 11 ust. 1 pkt 4 u.p.c.c. podatek podlega zwrotowi, gdy podwyższenie kapitału spółki nie zostanie zarejestrowane lub zostanie zarejestrowane w wysokości niższej niż określona w uchwale - w części stanowiącej różnicę między podatkiem zapłaconym i podatkiem należnym od podwyższenia kapitału ujawnionego w rejestrze przedsiębiorców.

Odpowiedź pochodzi z programu Vademecum Głównego Księgowego