Wszyscy pamiętamy zamieszanie wokół wyboru formy opodatkowania, z jakim zderzyć się musieli podatnicy po wprowadzeniu tzw. Polskiego Ładu. Skutki tego zamieszania podatnicy odczuwają do dziś. Okazuje się, że złożone wnioski o wyborze formy opodatkowania mogą być nieskuteczne.
Z taką sytuacją spotkała się pewna spółka cywilna, której wspólnicy w obliczu dynamicznie zmieniającego się prawa podjęli z początkiem 2022 r. decyzję o zmianie formy opodatkowania na ryczałt ewidencjonowany. 10 lutego br. wspólnicy spółki zgłosili zmianę w CEIDG. Spółka zaczęła prowadzić ewidencję przychodów i nie przywiązywała wagi do zbierania faktur niepodlegających odliczeniom VAT.
Wspólnicy zapłacili zaliczki na podatek dochodowy za styczeń, luty i marzec br. W kwietniu br. jeden ze wspólników otrzymał telefon z urzędu skarbowego z zapytaniem, czego dotyczą wpłacone zaliczki, gdyż nie widnieje on jako podatnik podatku zryczałtowanego. Przy wyjaśnianiu sprawy okazało się, że prawdopodobnie w trakcie wysyłania wniosku o zmianę w CEIDG wystąpił błąd i wniosek nie doszedł do nadawcy. Być może było to związane z dużą ilością wnioskodawców zgłaszających w tym czasie zmiany.
Sprawdź w LEX: Księgowość - o czym warto pamiętać w listopadzie? >>>
Dwóch wspólników, dwie różne formy opodatkowania
Niczego nieświadomy podatnik płacił podatki zgodnie z nową formą opodatkowania. Z uwagi na fakt, że zmiana tej formy (w przeciwieństwie do aktywnych płatników VAT) nie jest widoczna w CEIDG, a sytuacja pandemiczna utrudniła kontakt z urzędem skarbowym, to podatnik nie miał świadomości, że ta zmiana nie nastąpiła. Sytuacja zrobiła się bardzo skomplikowana, zarówno pod względem podatkowym, jak i organizacyjnym bowiem, co ciekawe, oświadczenie drugiego wspólnika okazało się skuteczne.
Podatnik wystąpił więc z wnioskiem o interpretację, czy jako wspólnik spółki cywilnej, podpisując wspólnie z drugim wspólnikiem uchwałę o zmianie formy opodatkowania na ryczałt, może kontynuować tę formę opodatkowania, pomimo tego, że złożenie wniosku w CEIDG okazało się nieskuteczne.
Czytaj w LEX: Oświadczenie o wyborze opodatkowania w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych >>>
Argumentacja w tej sytuacji jest taka, że zmiana formy ma wpływ na funkcjonowanie wspólnego dobra jakim jest spółka. Przy braku możliwości sprawdzenia czy dana zmiana formy opodatkowania w spółce cywilnej się dokonała najważniejsza winna być uchwała wspólników. Pozwoli to uniknąć nie tylko konfliktów między wspólnikami, ale i zawiłości związanych z powtórnymi przeksięgowaniami.
Zobacz również: By w kwietniu zapłacić niższy PIT lub dostać zwrot, trzeba zbierać dokumenty cały rok >>
W interpretacji z 17 października br. dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej uznał, że nie ma znaczenia podpisanie uchwały wspólników o zmianie formy opodatkowania na ewidencję o zryczałtowanym podatku dochodowym (nr 0113-KDIPT2-1.4011.696.2022.2.AP). Zdaniem organu, istotne jest skuteczne złożenie stosownego oświadczenia o wyborze opodatkowania zryczałtowanym podatkiem dochodowym, na co wskazuje art. 9 ust. 2 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym.
Dokonane przez podatnika zgłoszenie nie wypełnia, zdaniem organu, przesłanek skutecznego zawiadomienia, a zatem, nie wywołało skutku prawnego co do zasad opodatkowania na 2022 r. Dyrektor KIS stwierdził, że przychody uzyskane przez podatnika z działalności gospodarczej prowadzonej w formie spółki cywilnej w 2022 r. powinny być opodatkowane według skali podatkowej.
I tak oto, jeden ze wspólników spółki korzysta z ryczałtu a drugi musi opodatkować przychody według skali podatkowej. Ale czy to w ogóle jest możliwe w jednej spółce?
Błędy systemu przy składaniu oświadczenia obciążają podatnika
- Co do zasady, rozliczenie podatników z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej następuje na zasadach ogólnych. Jeśli podatnik chce dokonywać rozliczenia w uproszczonej formie ryczałtu, powinien złożyć właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego pisemny wniosek lub oświadczenie o wyborze tej właśnie formy opodatkowania – zauważa Paulina Biskup-Nawrot, radca prawny w kancelarii JKP. Legal
Ekspertka dodaje, że to podatnik musi udowodnić, iż w terminie wynikającym z ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym złożył skuteczne oświadczenie o wyborze ryczałtu.
Wskazuje na cytat z publikacji, że termin określony w art. 9 ust. 1 tej ustawy jest terminem materialnym i zawitym. Nie podlega w związku z tym przywróceniu na zasadach określonych w ordynacji podatkowej. Uchybienie terminowi powoduje niemożność opodatkowania ryczałtem przychodów w danym roku podatkowym (A. Wrzesińska-Nowacka [w:] S.Bogucki, A.Cudak, A.Wrzesińska-Nowacka, Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych. Komentarz).
- Brak możliwości przywrócenia terminu do złożenia oświadczenia o formie opodatkowania powoduje, że wszelkie błędy systemu za pośrednictwem, którego oświadczenie jest składane obciążają podatnika. Zaistnienie okoliczności niezawinionych przez stronę, które spowodowały, że oświadczenie nie dotarło do naczelnika urzędu skarbowego w wyznaczonym terminie nie są brane pod uwagę, ponieważ terminu tego nie można przywrócić – podkreśla Paulina Biskup-Nawrot.
Ekspertka dodaje, że niedopełnienie obowiązku złożenia oświadczenia przez jednego wspólnika spółki cywilnej wywiera skutki względem pozostałych, ponieważ nie jest możliwe, aby jeden ze wspólników spółki cywilnej opodatkował swoje dochody podatkiem liniowym, czy według skali podatkowej a pozostali wspólnicy opodatkowali swoje dochody osiągane ze spółki ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych.
Sprawdź w LEX: Czy w przypadku najmu prywatnego, aby przejść na ryczałt, wystarczy opłacić zaliczki na podatek? >>>
- Podnosi się bowiem, że użycie w art. 9 ust. 2 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym wyrażenia „wszyscy wspólnicy” jest równoznaczne z tym, że każdy ze wspólników tej spółki musi wybrać tę samą formę opodatkowania dla przychodów z udziałów w spółce (patrz: wyżej cytowany komentarz) – podkreśla Paulina Biskup-Nawrot.
Czytaj w LEX: Stawki podatkowe w ryczałcie od przychodów ewidencjonowanych >>>
Czytaj w LEX: Skutki zawieszenia działalności opodatkowanej ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych >>>
Kolejny ekspert uważa, że interpretacja w ogóle nie powinna zostać wydana. - W mojej ocenie interpretacja jest nieprawidłowa. Na podatniku ciąży obowiązek wykazania, że dochował należytej staranności przy składaniu wniosku o zmianę formy opodatkowania. Organ podatkowy nie może prowadzić postępowania dowodowego i bazuje na przedstawionym stanie faktycznym. Powinien zatem wezwać wnioskodawcę do uzupełnienia stanu faktycznego. Wskazać, dlaczego nie doszło do skutecznej zmiany formy opodatkowania w CEIDG – podkreśla dr Mateusz Gogol.
Jego zdaniem, przedmiotowa interpretacja przy tak niepełnym stanie faktycznym nie powinna zostać wydana. - Wnioskodawca powinien uzupełnić wniosek o interpretację o opis problemów technicznych, które uniemożliwiły mu złożenie prawidłowego zawiadomienia i wystąpić o interpretację jeszcze raz. W zaistniałym stanie faktycznym wymagane jest postępowanie dowodowe, dlatego najrozsądniejsze wydaje się dochodzenie swoich praw na drodze sądowej – radzi dr Mateusz Gogol.
Sprawdź też: Polski Ład 2.0 - zmiany od 1 stycznia 2023 r. >>>
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
