Pytanie
Osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą wykupiła z leasingu samochód o wartości około 30.000 zł. Pojazd w ramach działalności gospodarczej został sprzedany za taką samą wartość do spółki (wspólnikami spółki są synowie ojca, który sprzedał pojazd).
Czy istnieje ryzyko doszacowania?
Już w trakcie trwania umowy leasingowej były próby przeniesienia tego leasingu na spółkę, ale do tego nie doszło. Pojazd został sprzedany po wykupieniu z leasingu. Wartość pojazdu do ubezpieczenia została wyceniona na 90.000 zł.
Odpowiedź
Organy podatkowe są uprawnione do zakwestionowania ceny określonej w umowie, o ile wykażą, że podatnik miał realne możliwości uzyskania ceny wyższej od transakcyjnej.
Uzasadnienie
Zgodnie z art. 14 ust. 2 pkt 1 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych - dalej u.p.d.o.f., przychodem z działalności gospodarczej są m.in. przychody z odpłatnego zbycia składników majątku wykorzystywane na potrzeby związane z działalnością gospodarczą (z zastrzeżeniem, które nie ma znaczenia w sprawie). W przepisie tym wskazano również, że przy określaniu wysokości przychodów z tytułu sprzedaży składników majątku firmowego przepisy art. 19 stosuje się odpowiednio.
Wnioskując w oparciu o treść ww. przepisu należy uznać, że przychodem ze sprzedaży majątku firmowego jest wartość wyrażona w cenie określonej w umowie, pomniejszona o koszty odpłatnego zbycia. Co ważne, w art. 19 u.p.d.o.f. postanowiono również, że jeżeli jednak ww. cena, bez uzasadnionej przyczyny, znacznie odbiega od wartości rynkowej tych rzeczy, przychód ten określa organ podatkowy lub organ kontroli skarbowej w wysokości wartości rynkowej.
Wartość rynkową określa się na podstawie cen rynkowych stosowanych w obrocie rzeczami lub prawami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca odpłatnego zbycia (art. 19 ust. 3 u.p.d.o.f.).
Z kolei w ust. 4 ww. artykułu mowa o konsekwencjach zastosowania ceny sprzedaży niższej od wartości rynkowej. Zgodnie z tym przepisem, jeżeli wartość wyrażona w cenie określonej w umowie odbiega od wartości rynkowej, organ podatkowy lub organ kontroli skarbowej wezwie strony umowy do zmiany tej wartości lub wskazania przyczyn uzasadniających podanie ceny znacznie odbiegającej od wartości rynkowej. W razie nieudzielenia odpowiedzi, niedokonania zmiany wartości lub niewskazania przyczyn, które uzasadniają podanie ceny znacznie odbiegającej od wartości rynkowej, organ podatkowy lub organ kontroli skarbowej określi wartość z uwzględnieniem opinii biegłego lub biegłych. Jeżeli wartość ustalona w ten sposób odbiega co najmniej o 33 proc. od wartości wyrażonej w cenie, koszty opinii biegłego lub biegłych ponosi zbywający.
Jeżeli zatem cena sprzedaży samochodu firmowego znacznie odbiega od wartości rynkowej organ podatkowy określi przychód w wysokości wartości rynkowej, czyli w wartości stosowanej w obrocie tego typu pojazdami (czyli autami tej samej marki, modelu i roku produkcji), z uwzględnieniem w szczególności jego stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca odpłatnego zbycia.
Jak wynika z powyższego, organy podatkowe są uprawnione do zakwestionowania ceny określonej w umowie. Jeżeli podatnik w związku z wezwaniem organu podatkowego nie będzie w stanie udowodnić, że nie był w stanie uzyskać ceny wyższej, a cena sprzedaży jest ceną rynkową, organy podatkowe mogą same określić wartość transakcji. Jednak organ podatkowy dokonując korekty będzie zobowiązany udowodnić, że zbywający mógł uzyskać wyższą cenę.
Jak wskazał WSA w wyroku z 24 listopada 2011 r., I SA/Sz 808/11, organ podatkowy musi wpierw udowodnić, że cena w znaczącym stopniu odbiega od cen rynkowych, wykazać brak uzasadnionej przyczyny ustalenia ceny poniżej wartości rynkowej. Oznacza to konieczność udowodnienia, że sprzedający miał możliwość uzyskania ceny w wyższej wysokości.
W świetle powyższego, każdą transakcje jest oceniana indywidualnie z uwzględnieniem konkretnych okoliczności sprawy.
| Dowiedz się więcej z książki | |
 |
PIT. Komentarz
|