WSA: Odmowa umorzenia zaległości podatkowej wymaga dokładnych ustaleń

Zarówno wójt gminy, jak i Samorządowe Kolegium Odwoławcze, uznały wniosek o umorzenie zaległości podatkowych za niezasadny. Ustalenia organów były jednak ogólnikowe i dowolne. Zaniechano bowiem zbadania wysokości wydatków ponoszonych w rodzinie podatnika. Potwierdza to wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu.

Podatnik zwrócił się do wójta gminy o umorzenie zaległości podatkowych w podatku od nieruchomości i podatku rolnym. Wskazał, że znajduje się w trudnej sytuacji zdrowotnej i ekonomicznej. Podkreślił, że utrzymuje się z renty, a jest on osobą schorowaną. Wnioskodawca zwrócił uwagę, że jego żona zajmuje się wychowywaniem czworga dzieci.

Urząd odmawia umorzenia zobowiązań podatkowych

Wójt odmówił umorzenia zaległości podatkowej. Organ zwrócił uwagę, że żonach uzasadnionych ważnym interesem podatnika lub interesem publicznym, może umorzyć w całości lub w części zaległości podatkowe, odsetki za zwłokę lub opłatę prolongacyjną. W sprawie nie wystąpiła przesłanka ważnego interesu podatnika wnioskodawcy korzystała z licznych świadczeń społecznych. W ocenie Wójta nie ma podstaw do uznania, że zaległości podatkowe wnioskodawcy powinny być umorzone. Przesłanki umorzenia zaległości podatkowych wynikają z art. 67a par. 1 pkt 3 ordynacji podatkowej. W świetle tego przepisu organ podatkowy, na wniosek podatnika, z zastrzeżeniem art. 67b, w przypadka ani interesu publicznego – wskazał organ. Choć sytuacja życiowa podatnika nie jest dobra, to należy pamiętać o tym, że obowiązki podatkowe powstają niezależnie od sytuacji stron – podsumował Wójt. Podatnik zakwestionował decyzję w odwołaniu. Samorządowe Kolegium Odwoławcze utrzymało decyzję organu I instancji w mocy.

Zobacz również: Ważny interes podatnika przesądza o prawie do ulg >>

Podatnik wniósł następnie skargę do WSA w Poznaniu. Skarżący zwrócił uwagę, że jest on osobą całkowicie niezdolną do pracy. Wskazał, że z uzyskiwanych środków ma zapewnioną egzystencję wyłącznie na minimalnym poziomie. Podkreślił, że uzyskana przez jego rodzinę pomoc socjalna w znacznej mierze została wydatkowa na czworo dzieci.

Obowiązek płacenia podatków

WSA w Poznaniu uchylił obie wydane w sprawie decyzje. Sąd wskazał, że jak wynika z art. 84 Konstytucji RP, każdy jest zobowiązany do ponoszenia ciężarów publicznych, w tym podatków określonych ustawą. Sąd podkreślił, że podatki są powszechne. Podatki spoczywają zatem na wszystkich, aby pokryć wspólne potrzeby. Trybunał Konstytucyjny w wyroku z 28 października 2015 r. w sprawie K 21/14 uznał, że wyjątki od powszechności obciążeń podatkowych mogą być wprowadzane, jeśli są usprawiedliwione celami społeczno-gospodarczymi, uzasadnionymi wartościami chronionymi Konstytucją.

Zobacz Procedurę LEX: Ulgi w spłacie zobowiązań podatkowych >>

WSA w Poznaniu podkreślił, że podatnicy nie mogą być pochopnie zwalniani z ponoszenia ciężarów – zobowiązań podatkowych. Ulgi podatkowe przyznawane są wyjątkowo. Należy traktować je jako formę pomocy udzielanej przez państwo w ściśle określonych przypadkach. Na powyższe zwrócił uwagę WSA w Kielcach w wyroku z 24 stycznia 2013 r. w sprawie I SA/Ke 698/12.

Przesłanka ważnego interesu podatnika

Z art. 67a par. 1 ordynacji podatkowej wynika, że ulga podatkowa jest możliwa, o ile „ważny interes podatnika” lub „interes publiczny” za tym przemawiają. Organ może udzielić ulgi, jeśli w sprawie wystąpi choć jedna ze wskazanych przesłanek – podkreślił sąd. O ważnym interesie podatnika mowa, np. jeśli podatnik utracił możliwość zarobkowania z przyczyn losowych i nie może on pokryć zobowiązań podatkowych. Pojęcie to nie odnosi się jednak wyłącznie do nadzwyczajnych sytuacji – wskazał sąd. Interes publiczny przemawia zaś za udzieleniem wsparcia podatnikowi, jeśli uregulowanie zobowiązań podatkowych wiązać się będzie z niemożnością zaspokojenia przez niego potrzeb i gdy zmuszony on zostanie do korzystania z pomocy państwa. Aby właściwie ocenić wskazane przesłanki, organy powinny dokonać kompleksowych ustaleń. Tego jednak zaniechały. Ich rozważania były ogólnikowe. W szczególności nie zbadano wysokości ponoszonych przez skarżącego wydatków, co oznacza, że ustalenia organów były dowolne.

Wyrok WSA w Poznaniu z 1 lipca 2020 r, sygn. akt I SA/Po 863/19 

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.