Kaucję gwarancyjną może złożyć podmiot dokonujący dostawy towarów określonych w załączniku nr 13 do ustawy o VAT nieposiadający zaległości podatkowych w podatkach stanowiących dochód budżetu państwa. Kaucja ta stanowi zabezpieczenie zapłaty podatku w związku z dokonywaniem dostaw tych towarów. Wraz ze złożeniem kaucji gwarancyjnej podmiot składa wniosek w sprawie jej przyjęcia. Przepisy ustawy o VAT regulują zasady przyjmowania, przedłużenia terminu ważności, podwyższenia wysokości, zmiany formy oraz zwrotu tej kaucji.
Minister finansów wprowadził jednolity wzór wniosku w sprawie kaucji gwarancyjnej wraz z wzorami załączników do tego wniosku. Dotychczas były to:
- formularz VAT-28/A Przyjęcie kaucji gwarancyjnej,
- formularz VAT-28/B Przedłużenie terminu ważności kaucji gwarancyjnej,
- formularz VAT-28/C Podwyższenie wysokości kaucji gwarancyjnej,
- formularz VAT-28/D Zwrot kaucji gwarancyjnej.
Minister Finansów musiał jednak wydać nowe rozporządzenie i na nowo określić wzory formularzy. Ustawą z 1 grudnia 2016 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw wprowadzono bowiem dodatkowe rozwiązania mające na celu poprawę ściągalności podatku - tzw. pakiet rozwiązań uszczelniających, w tym wprowadzono modyfikację istniejących rozwiązań dotyczących odpowiedzialności podatkowej oraz kaucji gwarancyjnej, w celu zapewnienia większej skuteczności tych instrumentów.
Ww. ustawą zmieniającą wprowadzono m.in. dodatkową przesłankę, która musi być spełniona, aby podatnik nabywający towary wymienione w załączniku nr 13 do ustawy o VAT był zwolniony z odpowiedzialności solidarnej, tj. dokonanie przez nabywcę zapłaty za nabywane towary wymienione w załączniku nr 13 do ustawy, na rachunek bankowy sprzedawcy w banku mającym siedzibę na terytorium kraju albo rachunek w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej (SKOK), której jest członkiem, wskazany w zgłoszeniu identyfikacyjnym, pod warunkiem że w stosunku do tych rachunków sprzedawca upoważnił bank albo SKOK do przekazywania organom podatkowym lub organom kontroli skarbowej informacji o wszystkich transakcjach dokonywanych na tych rachunkach. Jednocześnie w przypadku nabywania towarów od podmiotów dokonujących dostawy towarów wymienionych w poz. 10 i 11 załącznika nr 13 do ustawy o VAT (paliw) nabywca może zwolnić się od odpowiedzialności solidarnej jeżeli dostawca posiada na dzień poprzedzający dzień dokonania dostawy koncesje wymagane w wykonywaniu działalności gospodarczej w przypadku dostaw tych towarów. Jednocześnie dodano dodatkowe warunki, które podmiot musi spełnić, aby móc złożyć kaucję gwarancyjną i zostać wpisanym do wykazu podmiotów, które złożyły kaucję gwarancyjną:
- podmiot nie może być w trakcie postępowania restrukturyzacyjnego w rozumieniu ustawy - Prawo restrukturyzacyjne, postępowania upadłościowego lub w trakcie likwidacji,
- podmiot posiada koncesje wymagane w wykonywaniu działalności gospodarczej w przypadku dostaw towarów wymienionych w poz. 10 i 11 załącznika nr 13 do ustawy,
- podmiot upoważnił bank mający siedzibę na terytorium kraju albo spółdzielczą kasę oszczędnościowo-kredytową, której jest członkiem, prowadzące rachunek, wskazany w zgłoszeniu identyfikacyjnym, na który dokonywana jest zapłata z tytułu dostawy towarów wymienionych w załączniku nr 13 do ustawy, do przekazywania organom podatkowym lub organom kontroli skarbowej informacji o wszystkich transakcjach dokonywanych na tym rachunku. Należało więc wydać nowe rozporządzenie ws. kaucji gwarancyjnej.
W nowym rozporządzeniu dostosowuje się treść wzoru wniosku w sprawie kaucji gwarancyjnej do zmian wprowadzanych ustawą zmieniającą. Wprowadzane zmiany polegają na modyfikacji formularza ogólnego VAT-28. Wprowadzono także nowy formularz VAT-28/E Informacja o koncesjach udzielonych podmiotowi dokonującemu dostaw towarów wymienionych w poz. 10 i 11 załącznika nr 13 do ustawy, który jest składany jako załącznik do formularza ogólnego. W załączniku VAT-28/E są zawarte następujące informacje: typ koncesji, numer koncesji, DKN, data wydania koncesji i data ważności koncesji. Jednocześnie należy zauważyć, iż na stronie Biuletynu Informacji Publicznej Urzędu Regulacji Energetyki opublikowana została Baza przedsiębiorstw posiadających koncesje, w której wskazany jest numer DKN.
Rozporządzenie ministra rozwoju i finansów z 29 grudnia 2016 r. w sprawie wzoru wniosku w sprawie kaucji gwarancyjnej (Dz. U. z 2016 r. poz. 2303) weszło w życie 1 stycznia 2017 r.
