NSA: Wyższy podatek za garaż, który ma oddzielną księgę wieczystą

Garaż stanowiący przedmiot odrębnej własności, usytuowany w budynku mieszkalnym wielorodzinnym, podlega opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości według stawki podatku przewidzianej dla tzw. budynków lub ich części pozostałych. Takie stanowisko wyraził NSA w uchwale z 27 lutego 2012 r.

W rozpatrywanej sprawie przedmiotem sporu była kwestia zastosowania rodzaju stawki do opodatkowania podatkiem od nieruchomości garażu znajdującego się w budynku mieszkalnym wielorodzinnym. Podatnicy byli również właścicielami w tym samym budynku mieszkalnym wielorodzinnym - lokalu mieszkalnego.

Organ podatkowy (tu prezydent miasta) uznał, że oba lokale stanowią odrębną własność, zaś garaż, zgodnie z danymi wynikającymi z ewidencji posiada wyodrębnioną funkcję niemieszkalną. Tym samym, garaż stanowiący odrębną własność lokalu, podlega opodatkowaniu według stawek właściwych dla tzw. "budynków lub ich części pozostałych".

Stanowisko to kolejno podtrzymało Samorządowe Kolegium Odwoławcze oraz WSA w Białymstoku (wyrok z 9 grudnia 2009 r., I SA/Bk 430/09, LEX nr 549669). SKO argumentowało, że w sprawie niewątpliwie nastąpiło wyodrębnienie samodzielnego lokalu o funkcji użytkowej niemieszkalnej, tj. lokalu, który nie zaspakaja podstawowej potrzeby bytowej w zakresie zamieszkiwania. Odrębność tego lokalu, przeznaczonego na cele niemieszkalne, a który jest lokalem - garażem, nie może być więc postrzegana, jako część lokalu mieszkalnego. W sytuacji, gdy garaż jest samodzielnym lokalem niemieszkalnym, to podlega opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości według stawek przewidzianych dla budynków lub ich części pozostałych.

WSA zwrócił z kolei uwagę, że także w doktrynie podatkowego oraz w orzecznictwie sądów administracyjnych prawa przyjmuje się, że lokale o innym przeznaczeniu niż mieszkalne (np. garaże), co do zasady powinny być opodatkowane według stawki przewidzianej dla budynków (ich części) pozostałych.

Podatnik nie zgadzając się z rozstrzygnięciem złożył skargę kasacyjną. NSA przedstawił jednak sprawę poszerzonemu składowi, który 27 lutego 2012 r. podjął uchwałę w tej sprawie (II FPS 4/11). NSA uznał, że lokale użytkowe, które są objęte odrębnym prawem własności, są opodatkowane według stawek właściwych dla tzw. budynków lub ich części pozostałych, a nie budynków mieszkalnych. Dotyczy to sytuacji, gdy garaże są przedmiotem odrębnej własności i zgodnie z przeznaczeniem mogą być wykorzystywane na cele inne niż mieszkalne. Gdy natomiast garaże są kupowane razem z mieszkaniami i są objęte jedną księgą wieczystą, wówczas - zdaniem NSA - nie może być odrębnego opodatkowania, podobnie jak w sytuacji, gdy garaż stanowi część budynku mieszkalnego.

Zdaniem Pawła Banasika, doradcy podatkowego, menedżera w MDDP Michalik Dłuska Dziedzic i Partnerzy poniedziałkowa uchwała NSA w sprawie opodatkowania garaży oznacza, że: "podatnicy, którzy nabyli lokal mieszkalny oraz odrębne prawo własności do miejsca postojowego zapłacą dużo wyższy podatek od nieruchomości. NSA uznał, że miejsca postojowe stanowiące odrębny przedmiot własności są opodatkowane, jako tzw. budynki pozostałe, a więc podlegają dziesięciokrotnie wyższej stawce podatku. Uchwała nie dotyczy tych podatników, którzy wraz z lokalem mieszkalnym nabyli prawo do wyłącznego korzystania z miejsca postojowego. W takiej sytuacji miejsce postojowe jest opodatkowane tak jak lokal mieszkalny, a więc według dużo niższej stawki podatku."

Z kolei Edyta Głębicka, doradca podatkowy współpracujący ze Spółką Doradztwa Podatkowego "Manugiewicz, Trzaska i Wspólnicy" uznała, że: "sędziowie zajęli stanowisko w pewnym uproszczeniu zbieżne z tym, jakie jest prezentowane w podatku od towarów i usług. Mianowicie, jeżeli garaż lub miejsce postojowe są związane z mieszkaniem, stanowią z nim całość (nie mogą być zbyte bez mieszkania), w szczególności gdy są zlokalizowane w części wspólnej budynku mieszkalnego, to powinny być opodatkowane za takich zasadach jak lokal mieszkalny. Natomiast, gdy stanowią przedmiot samodzielnej własności lub gdy prawo do miejsca postojowego jest udziałem w wyodrębnionej nieruchomości użytkowej, to powinny być opodatkowane na zasadach przewidzianych dla budynków pozostałych. W podatku od towarów i usług, jest to odpowiednio stawka 8 proc. lub stawka 23 proc. przy nabyciu garażu lub miejsca postojowego."

Aby w pełni ocenić argumentację NSA przedstawioną w uchwale, należy oczywiście poczekać na jej pisemne uzasadnienie. Problem ten jest jednak bardzo istotny, ponieważ w przypadku mieszkań maksymalna stawka za metr jest ponad 10 razy mniejsza niż w przypadku pozostałych budynków. Poza tym masowa jest skala występowania spraw podobnych do tej, o której mowa.

Źródło: PAP, www.nsa.gov.pl, www.tvn24.pl, stan z 28 lutego 2012 r.