W postępowaniu w sprawie uznania kwalifikacji zawodowych właściwy organ sprawdza odpowiedni poziom wykształcenia oraz kwalifikacje dające prawo wykonywania danego zawodu w państwie, w którym zostały uzyskane. Jeżeli stwierdzi, że zakres kształcenia lub szkolenia przygotowującego do wykonywania zawodu w RP i w państwie wnioskodawcy różnią się w sposób zasadniczy lub gdy zakres zawodu w państwie wnioskodawcy różni się znacząco od zakresu tego zawodu w RP, a kształcenie lub szkolenie wymagane w państwie wnioskodawcy różni się od kształcenia lub szkolenia wymaganego przepisami regulacyjnymi, ma prawo skierować wnioskodawcę do odbycia stażu adaptacyjnego lub przystąpienia do testu umiejętności.
Zgodnie z § 2 nowego rozporządzenia ministra rozwoju i finansów, osoba ubiegająca się o uznanie kwalifikacji zawodowych do wykonywania zawodu agenta celnego w terminie 14 dni od dnia otrzymania postanowienia od organu prowadzącego postępowanie występuje z wnioskiem o odbycie stażu adaptacyjnego albo przeprowadzenie testu umiejętności.
Staż adaptacyjny
Staż adaptacyjny jest odbywany u wykwalifikowanego przedstawiciela zawodu agenta celnego, zwanego dalej „opiekunem stażu”, który wykonuje czynności agenta celnego w nieprzerwanym okresie co najmniej 3 lat. Zmiana opiekuna stażu następuje w przypadku braku możliwości dalszego pełnienia przez opiekuna stażu czynności nadzoru nad wnioskodawcą lub w przypadku zawieszenia działalności opiekuna stażu, jako agenta celnego albo skreślenia go z listy agentów celnych. Może też nastąpić na umotywowany wniosek złożony przez wnioskodawcę do organu prowadzącego postępowanie nie później niż na 3 miesiące przed zakończeniem stażu adaptacyjnego lub na umotywowaną prośbę opiekuna stażu, złożoną do organu prowadzącego postępowanie nie później niż na 3 miesiące przed zakończeniem stażu adaptacyjnego.
Okres odbywania stażu adaptacyjnego, nie krótszy niż 3 miesiące, ustala organ prowadzący postępowanie indywidualnie dla każdego wnioskodawcy. Również na wniosek wnioskodawcy okres trwania stażu może zostać przedłużony, z tym że łącznie nie może on przekroczyć 3 lat.
Wnioskodawca do wniosku o odbycie stażu adaptacyjnego dołącza dokument zawierający zobowiązanie opiekuna stażu do zorganizowania i przeprowadzenia dla wnioskodawcy stażu adaptacyjnego oraz program stażu adaptacyjnego. Zobowiązanie powinno określać w szczególności:
1) rodzaj stosunku prawnego, jaki zostanie nawiązany z wnioskodawcą w trakcie odbywania stażu adaptacyjnego, termin jego nawiązania oraz okres, na jaki zostanie nawiązany ten stosunek prawny;
2) zakres czynności, jakie zostaną powierzone wnioskodawcy;
3) wskazanie opiekuna stażu;
4) przewidywane koszty odbywania stażu adaptacyjnego.
Staż adaptacyjny odbywa się zgodnie z programem zatwierdzonym przez organ prowadzący postępowanie. Program stażu adaptacyjnego jest przygotowywany indywidualnie dla danego wnioskodawcy przez opiekuna stażu, po szczegółowej analizie kwalifikacji wnioskodawcy, z uwzględnieniem wykształcenia, dotychczasowego doświadczenia zawodowego wnioskodawcy oraz zakresu różnic między wykonywaniem funkcji przedstawicielskich przed organami w RP i w państwie wnioskodawcy.
Opiekun stażu dokonuje jego oceny nie później niż w terminie 14 dni od dnia zakończenia stażu w formie opinii zawierającej szczegółowy opis przebiegu stażu. Przekazuje on ocenę stażu adaptacyjnego organowi prowadzącemu postępowanie oraz wnioskodawcy w terminie 7 dni od dnia jej sporządzenia.
Test umiejętności
Test umiejętności przeprowadza komisja egzaminacyjna, składająca się z trzech osób posiadających wysoki poziom wiedzy z zakresu przepisów prawa celnego, administracyjnego i podatkowego, powołana przez organ prowadzący postępowanie spośród funkcjonariuszy Służby Celno-Skarbowej lub pracowników ministerstwa finansów.
Organ prowadzący postępowanie zawiadamia wnioskodawcę o terminie i miejscu przeprowadzenia testu umiejętności co najmniej na 30 dni przed wyznaczonym dniem przeprowadzenia testu umiejętności. Test umiejętności opracowuje komisja. Przeprowadza się go w formie pisemnej.
Wynik testu umiejętności jest ustalany w terminie nie dłuższym niż 3 dni od dnia przeprowadzenia testu. Wynik ten komisja przekazuje wnioskodawcy oraz organowi prowadzącemu postępowanie w terminie 3 dni od dnia ustalenia wyników testu.
Pozytywny wynik testu umiejętności uzyskuje wnioskodawca, który uzyska co najmniej 80 proc. ogólnej liczby punktów możliwych do uzyskania w przypadku udzielenia prawidłowych odpowiedzi na wszystkie pytania zawarte w teście. Jeżeli wynik testu umiejętności jest negatywny, wnioskodawca w terminie 14 dni od dnia otrzymania tego wyniku może wystąpić o ponowne przystąpienie do testu umiejętności.
Do wniosków o odbycie stażu adaptacyjnego albo przeprowadzenie testu umiejętności złożonych przed 1 stycznia 2017 r. stosuje się przepisy dotychczasowego rozporządzenia z 6 stycznia 2009 r.
Rozporządzenie ministra rozwoju i finansów z 21 grudnia 2016 r. w sprawie stażu adaptacyjnego i testu umiejętności w toku postępowania w sprawie uznania kwalifikacji do wykonywania zawodu agenta celnego (Dz. U. poz. 2276) weszło w życie 1 stycznia 2017 r. Do wniosków o odbycie stażu adaptacyjnego albo przeprowadzenie testu umiejętności złożonych przed tą datą stosuje się przepisy dotychczasowego rozporządzenia z 6 stycznia 2009 r.
