W przedmiotowej sprawie spór dotyczył ustalenia, czy objęcie nowych akcji w związku z podwyższeniem kapitału zakładowego ze środków kapitału zapasowego stanowi dla akcjonariusza przychód podlegający opodatkowaniu.

Zdaniem akcjonariusza spółki komandytowo – akcyjnej nie ma on obowiązku zapłaty podatku dochodowego, gdyż obowiązku takiego nie przewiduje ustawa o PIT.

Natomiast zdaniem fiskusa w przypadku, gdy walne zgromadzenie spółki komandytowo – akcyjnej podejmie uchwałę o przekazaniu środków zgromadzonych na kapitale zapasowym na kapitał zakładowy spółki komandytowo – akcyjnej i w związku z tym akcjonariuszowi zostaną przydzielone nowe akcje, uzyska on przychód z tytułu udziału w spółce komandytowo – akcyjnej, rodzaj dywidendy rzeczowej (w formie akcji), ze źródła przychodu określonego w art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy o PIT, który to przychód powinien być opodatkowany.

Sprawa trafiła do WSA w Gliwicach. Zdaniem sądu stanowisko fiskusa jest nieprawidłowe. Sąd zwrócił uwagę na fakt, że przypadającego na tego akcjonariusza udziału w środkach przeznaczonych na podwyższenie kapitału zakładowego SKA, odpowiadającego wartości nominalnej otrzymanych akcji, nie można rozumieć, jako kwoty należnej w rozumieniu art. 14 ust. 1 ustawy o PIT.

Sąd jednak zauważył przede wszystkim, że ustawodawca w ustawie podatkowej wyraźnie wskazał sytuację, kiedy podwyższenie kapitału zakładowego jest przychodem podlegającym opodatkowaniu. Uczynił to w art. 24 ust. 5 pkt 4 ustawy o PIT stanowiąc, że dochodem (przychodem) z udziału w zyskach osób prawnych jest dochód (przychód) faktycznie uzyskany z tego udziału, w tym także dochód przeznaczony na podwyższenie kapitału zakładowego. Ustawodawca zawęził zatem stosowanie tego przepisu wyłącznie do spółek kapitałowych. Sąd zgodził się więc ze stanowiskiem akcjonariusza, że w ustawie o PIT nie zostało uregulowane opodatkowanie podatkiem dochodowym od osób fizycznych podwyższenie kapitału zakładowego, w sytuacji, gdy walne zgromadzenie SKA podejmie uchwałę o przekazaniu środków zgromadzonych na kapitale zapasowym na kapitał zakładowy SKA, a akcjonariuszowi zostaną przydzielone nowe akcje lub nastąpi podwyższenie wartości nominalnej dotychczasowych akcji. Wobec tego dozwolone przepisami k.s.h. podwyższenie kapitału zakładowego z kapitału zapasowego wyklucza zastosowanie przepisu art. 24 ust. 5 pkt 4 ustawy o PIT, w przypadku, gdy uchwała w tym przedmiocie dotyczy spółki osobowej.

Sąd wyraźnie wskazał, że ujęty w ustawie podatkowoprawny stan faktyczny zakreśla granice ingerencji państwa w sferę majątkową podmiotu opodatkowanego. Nie może być on w trakcie stosowania prawa rozszerzany poza to, co bezpośrednio wynika z ustawy podatkowej. Milczenie ustawodawcy co do opodatkowania danego stanu faktycznego, niezależnie od tego czy zamierzone, czy wynikające z błędu, stanowi obszar wolny od opodatkowania.

Wyrok WSA w Gliwicach z 5 marca 2014 r., I SA/Gl 1008/13

Omówienie pochodzi z programu Lex Administracja Skarbowa