Pytanie
Spółka polska sprzedaje towary nabywcy polskiemu i zgodnie z porozumieniem nabywca wystawia faktury dokumentujące obrót. Oba podmioty są czynnymi podatnikami VAT.
Kto rozlicza podatek należny zawarty w fakturach wystawionych przez nabywcę?
Czy sprzedawca towaru ma obowiązek wykazania wartości sprzedaży w swojej deklaracji VAT?
Odpowiedź
Samofakturowanie polega na przeniesieniu obowiązku wystawienia faktury ze sprzedawcy na nabywcę. Samofakturowanie nie zwalnia jednak sprzedawcy z obowiązku rozliczenia podatku należnego z tytułu dokonanej dostawy lub wykonanej usługi.
Uzasadnienie
Zasady wystawiania faktur "samofakturowanie" regulują przepisy rozporządzenia Ministra Finansów z 28 marca 2011 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 68, poz. 360 z późn. zm.). Faktura tego rodzaju na podstawie § 5 ust. 2 pkt 2 powinna dodatkowo zawierać wyraz "samofakturowanie".
Na podstawie § 6 ust. 1 rozporządzenia podatnik podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze albo osoba prawna niebędąca takim podatnikiem, nabywający towary lub usługi od podatnika, o którym mowa w § 4, mogą wystawiać w jego imieniu i na jego rzecz faktury dokumentujące:
1) dokonanie sprzedaży przez podatnika na rzecz tego podmiotu,
2) otrzymanie należności, o której mowa w art. 19 ust. 11 ustawy, oraz
3) dostawę towarów lub świadczenie usług, o których mowa w § 26a pkt 2 lit. b
- jeżeli istnieje wcześniejsze porozumienie między tymi dwiema stronami i pod warunkiem, że istnieje określona procedura zatwierdzania poszczególnych faktur przez podatnika dokonującego tych czynności.
Faktury może wystawiać w imieniu i na rzecz podatnika, o którym mowa w § 4, również upoważniona przez niego osoba trzecia, w szczególności jego przedstawiciel podatkowy.
Samofakturowania nie należy mylić z sytuacjami, kiedy zobowiązanym do rozliczenia VAT z tytułu wykonania określonej transakcji jest nabywca towaru lub usługi.
Innymi słowy, nie ma tu miejsca sytuacja podobna np. do odwrotnego obciążenia jak w przypadku importu usług czy dostawy, dla której podatnikiem jest nabywca. Przy wystawianiu faktur w trybie samofakturowania podatnikiem zobowiązanym do rozliczenia podatku należnego nadal jest sprzedawca; prawo zaś do odliczenia podatku naliczonego przysługuje nabywcy.
Strony transakcji zatem, tak powinny ułożyć sobie współpracę, aby sprzedawca na tyle wcześnie otrzymał wystawioną przez nabywcę fakturę sprzedaży by mógł wywiązać się terminowo z obowiązku rozliczenia podatku należnego. Odpowiadając zatem, na postawione pytanie: tak, sprzedawca ma obowiązek wykazać wykonaną sprzedaż zafakturowaną przez nabywcę w swojej deklaracji składanej dla podatku od towarów i usług w części C "Rozliczenie podatku należnego".