Osoba fizyczna posiadająca grunt (wspólność małżeńska) chce wybudować budynek przeznaczony na prowadzenie przedszkola. Następnie po wybudowaniu, do stanu surowego ma powstać spółka cywilna, której jednym ze wspólników będzie właściciel budynku. Wniesie on do spółki wkład w postaci prawa do korzystania z budynku. Spółka następnie chce wykończyć budynek, zaadaptować go do własnych potrzeb.
W jaki sposób rozliczać koszty wykończenia budynku, czy będą one dla spółki kosztem podatkowym (koszty np. doprowadzenia gazu, zakup okien do budynku, malowanie, tynkowanie, wykonanie parkingów, chodnika)?
Czy będzie to inwestycja w obcym środku trwałym?
Jeśli tak, to od którego momentu może spółka zacząć "zbierać" koszty do przyszłego rozliczenia, amortyzacji?
Czy spółka będzie posiadała przychód z tytułu korzystania z budynku nie będącego jego własnością?
W mojej ocenie wydatki poniesione na wykończenie budynku należy potraktować jako inwestycję w obcym środku trwałym, która może podlegać amortyzacji podatkowej.
Ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.) - dalej u.p.d.o.f. - nie definiuje pojęcia inwestycje w obcym środku trwałym. Natomiast art. 5a pkt 1 u.p.d.o.f. odwołuje się wprost do ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości (tekst jedn.: Dz. U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694 z późn. zm.) - dalej u.r. Przez środek trwały w budowie, zgodnie z art. 3 ust. 1 pkt 16 u.r. rozumie się zaliczone do aktywów trwałych środki trwałe w okresie ich budowy, montażu lub ulepszenia już istniejącego środka trwałego. Analizując powyższe pojęcia należy uznać, że inwestycją w obcych środkach trwałych w rozumieniu u.p.d.o.f. są działania podatnika odnoszące się do niestanowiącego jego własności środka trwałego, polegające (m.in.) na jego budowie.
Zgodnie z art. 22a ust. 2 pkt 1 u.p.d.o.f. - amortyzacji podlegają między innymi niezależnie od przewidywanego okresu używania przyjęte do używania inwestycje w obcych środkach trwałych.
Jak wynika z art. 22g ust. 7 u.p.d.o.f. wartość początkową inwestycji w obcych środkach trwałych oraz budynków i budowli wybudowanych na obcym gruncie ustala się, stosując odpowiednio ust. 3-5.
W myśl art. 22g ust. 4 u.p.d.o.f. za koszt wytworzenia uważa się wartość, w cenie nabycia, zużytych do wytworzenia środków trwałych: rzeczowych składników majątku i wykorzystanych usług obcych, kosztów wynagrodzeń za prace wraz z pochodnymi i inne koszty dające się zaliczyć do wartości wytworzonych środków trwałych. Do kosztu wytworzenia nie zalicza się wartości własnej pracy podatnika, jego małżonka i małoletnich dzieci, kosztów ogólnych zarządu, kosztów sprzedaży oraz pozostałych kosztów operacyjnych i kosztów operacji finansowych, w szczególności odsetek od pożyczek (kredytów) i prowizji, z wyłączeniem odsetek i prowizji naliczonych do dnia przekazania środka trwałego do używania.
Stosownie do treści art. 22j ust. 4 u.p.d.o.f. podatnicy mogą indywidualnie ustalić stawki amortyzacyjne dla przyjętych do używania inwestycji w obcych środkach trwałych, z tym że dla inwestycji w obcych budynkach (lokalach) lub budowlach - okres amortyzacji nie może być krótszy niż 10 lat.
Jeżeli zaś chodzi o określenie momentu, od którego spółka może gromadzić faktury i rachunki, dotyczące wydatków poniesionych na inwestycję w obcym środków trwałych, odwołać się należy przepisów ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) - dalej k.c. Jak wynika z art. 860 § 1 k.c. przez umowę spółki wspólnicy zobowiązują się dążyć do osiągnięcia wspólnego celu gospodarczego przez działanie w sposób oznaczony, w szczególności przez wniesienie wkładów.
W mojej ocenie, wydatki na dokończenie budowy, poniesione począwszy od momentu zawarcia umowy spółki, w której zawarta jest również wzmianka o wniesieniu aportem do spółki wkładu (w niniejszym przypadku w postaci praw do korzystania z budynku), należy traktować jako inwestycję w obcym środku trwałym.
Dodać w tym miejscu należy, że warunkiem koniecznym do dokonywania odpisów amortyzacyjnych będzie wprowadzenie środka trwałego w postaci inwestycji w obcym środku trwałym do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, a także jak wskazano w ww. art. 22a ust. 2 pkt 1 u.p.d.o.f. przyjęcie tej inwestycji do używania.
Wniesienie prawa do używania budynku jako wkładu do spółki cywilnej ma swoje konsekwencje dla spółki na gruncie u.p.d.o.f. Wskazać należy, że jeżeli prawo do używania będzie bezpłatne, to zgodnie z art. 14 ust. 2 pkt 8 u.p.d.o.f. spółka, czyli jej wspólnicy uzyskują przychód z działalności gospodarczej w wysokości najmu, jaki spółka musiałaby zapłacić za używanie budynku. Świadczenia tego nie otrzymuje tylko w swojej części właściciel budynku - uznać należy, że przypadający na niego statystyczny przychód z działalności gospodarczej wynosi 0 zł.
Z kolei statystyczny najem będzie przychodem dla właściciela w części, w jakiej służy on wspólnikom zgodnie z art. 16 ust. 2 u.p.d.o.f. Wartość statystyczna najmu jest często kwestionowana przez organy podatkowe. Dlatego lepiej jest ustalić odpłatną wartość prawa do używania. Wtedy kwota wynikająca z umowy jest przychodem właściciela, a zarazem kosztem spółki cywilnej.
W jaki sposób rozliczać koszty wykończenia budynku, czy będą one dla spółki kosztem podatkowym (koszty np. doprowadzenia gazu, zakup okien do budynku, malowanie, tynkowanie, wykonanie parkingów, chodnika)?
Czy będzie to inwestycja w obcym środku trwałym?
Jeśli tak, to od którego momentu może spółka zacząć "zbierać" koszty do przyszłego rozliczenia, amortyzacji?
Czy spółka będzie posiadała przychód z tytułu korzystania z budynku nie będącego jego własnością?
W mojej ocenie wydatki poniesione na wykończenie budynku należy potraktować jako inwestycję w obcym środku trwałym, która może podlegać amortyzacji podatkowej.
Ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.) - dalej u.p.d.o.f. - nie definiuje pojęcia inwestycje w obcym środku trwałym. Natomiast art. 5a pkt 1 u.p.d.o.f. odwołuje się wprost do ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości (tekst jedn.: Dz. U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694 z późn. zm.) - dalej u.r. Przez środek trwały w budowie, zgodnie z art. 3 ust. 1 pkt 16 u.r. rozumie się zaliczone do aktywów trwałych środki trwałe w okresie ich budowy, montażu lub ulepszenia już istniejącego środka trwałego. Analizując powyższe pojęcia należy uznać, że inwestycją w obcych środkach trwałych w rozumieniu u.p.d.o.f. są działania podatnika odnoszące się do niestanowiącego jego własności środka trwałego, polegające (m.in.) na jego budowie.
Zgodnie z art. 22a ust. 2 pkt 1 u.p.d.o.f. - amortyzacji podlegają między innymi niezależnie od przewidywanego okresu używania przyjęte do używania inwestycje w obcych środkach trwałych.
Jak wynika z art. 22g ust. 7 u.p.d.o.f. wartość początkową inwestycji w obcych środkach trwałych oraz budynków i budowli wybudowanych na obcym gruncie ustala się, stosując odpowiednio ust. 3-5.
W myśl art. 22g ust. 4 u.p.d.o.f. za koszt wytworzenia uważa się wartość, w cenie nabycia, zużytych do wytworzenia środków trwałych: rzeczowych składników majątku i wykorzystanych usług obcych, kosztów wynagrodzeń za prace wraz z pochodnymi i inne koszty dające się zaliczyć do wartości wytworzonych środków trwałych. Do kosztu wytworzenia nie zalicza się wartości własnej pracy podatnika, jego małżonka i małoletnich dzieci, kosztów ogólnych zarządu, kosztów sprzedaży oraz pozostałych kosztów operacyjnych i kosztów operacji finansowych, w szczególności odsetek od pożyczek (kredytów) i prowizji, z wyłączeniem odsetek i prowizji naliczonych do dnia przekazania środka trwałego do używania.
Stosownie do treści art. 22j ust. 4 u.p.d.o.f. podatnicy mogą indywidualnie ustalić stawki amortyzacyjne dla przyjętych do używania inwestycji w obcych środkach trwałych, z tym że dla inwestycji w obcych budynkach (lokalach) lub budowlach - okres amortyzacji nie może być krótszy niż 10 lat.
Jeżeli zaś chodzi o określenie momentu, od którego spółka może gromadzić faktury i rachunki, dotyczące wydatków poniesionych na inwestycję w obcym środków trwałych, odwołać się należy przepisów ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) - dalej k.c. Jak wynika z art. 860 § 1 k.c. przez umowę spółki wspólnicy zobowiązują się dążyć do osiągnięcia wspólnego celu gospodarczego przez działanie w sposób oznaczony, w szczególności przez wniesienie wkładów.
W mojej ocenie, wydatki na dokończenie budowy, poniesione począwszy od momentu zawarcia umowy spółki, w której zawarta jest również wzmianka o wniesieniu aportem do spółki wkładu (w niniejszym przypadku w postaci praw do korzystania z budynku), należy traktować jako inwestycję w obcym środku trwałym.
Dodać w tym miejscu należy, że warunkiem koniecznym do dokonywania odpisów amortyzacyjnych będzie wprowadzenie środka trwałego w postaci inwestycji w obcym środku trwałym do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, a także jak wskazano w ww. art. 22a ust. 2 pkt 1 u.p.d.o.f. przyjęcie tej inwestycji do używania.
Wniesienie prawa do używania budynku jako wkładu do spółki cywilnej ma swoje konsekwencje dla spółki na gruncie u.p.d.o.f. Wskazać należy, że jeżeli prawo do używania będzie bezpłatne, to zgodnie z art. 14 ust. 2 pkt 8 u.p.d.o.f. spółka, czyli jej wspólnicy uzyskują przychód z działalności gospodarczej w wysokości najmu, jaki spółka musiałaby zapłacić za używanie budynku. Świadczenia tego nie otrzymuje tylko w swojej części właściciel budynku - uznać należy, że przypadający na niego statystyczny przychód z działalności gospodarczej wynosi 0 zł.
Z kolei statystyczny najem będzie przychodem dla właściciela w części, w jakiej służy on wspólnikom zgodnie z art. 16 ust. 2 u.p.d.o.f. Wartość statystyczna najmu jest często kwestionowana przez organy podatkowe. Dlatego lepiej jest ustalić odpłatną wartość prawa do używania. Wtedy kwota wynikająca z umowy jest przychodem właściciela, a zarazem kosztem spółki cywilnej.