Przygotowane przez ministra sprawiedliwości nowelizacja ma z jednej strony uderzyć w oszustów gospodarczych działających wbrew zasadom uczciwej konkurencji, z drugiej – zapewnić ochronę przedsiębiorcom przed przestępcami udającymi biznesmenów. Nowe rozwiązania mają też uniemożliwić czerpanie korzyści z nielegalnie zdobytych majątków.
Zmiany dotyczące przepadku rozszerzonego (tzw. konfiskata rozszerzona) polegają na rozszerzeniu katalogu przestępstw, wobec których przepadek taki może zostać orzeczony. Chodzi o przestępstwa zagrożone karą pozbawienia wolności nie niższą niż 5 lat (w przypadku przestępstw skarbowych- gdy górna granica jest wyższa niż 3 lata), lub popełnione w zorganizowanej grupie albo związku mających na celu popełnienie przestępstwa. Wprowadzono również okres 5 lat przed popełnieniem przestępstwa, jako granicę kontroli legalności nabytego mienia przez sprawcę.
Konfiskata rozszerzona, tak jak i obecnie, dotyczyć będzie zarówno bezpośredniej korzyści z działalności przestępczej, jak i korzyści pośredniej, a więc uzyskanej np. przez zainwestowanie lub przekształcenie korzyści bezpośrednich. Przepadkowi podlegać mają także dobra uzyskane dzięki posiadaniu korzyści z przestępstwa, np. odsetki od lokaty bankowej.
Przepadek mienia będzie można orzec także w stosunku do osób trzecich, którym sprawca przekazał mienie nieodpłatnie lub zbył je za kwotę znacznie niższą od jego wartości rynkowej w sytuacji, gdy osoby trzecie wiedziały lub powinny były wiedzieć, że celem tych działań jest uniknięcie konfiskaty.
Przewidziano możliwość skorzystania z instytucji przepadku bez wyroku skazującego, gdy postępowanie karne trzeba umorzyć lub zawiesić, np. z powodu śmierci sprawcy albo jego ucieczki. Projektodawca nie widzi bowiem powodu, aby spadkobiercy przestępcy korzystali z uzyskanych przez niego nielegalnie korzyści.
Przyjęto również możliwość konfiskaty przedsiębiorstwa nienależącego do sprawcy, które może być uznane za narzędzie przestępstwa. Przepadek taki może nastąpić, jeżeli właściciel przedsiębiorstwa – będący osobą fizyczną – wiedział, że służy ono do popełniania przestępstwa. Jednak przepadek taki nie będzie mógł zostać orzeczony, jeżeli byłoby to niewspółmierne do przestępstwa, gdy wina właściciela firmy nie jest wielka i jeżeli rozmiar szkody wyrządzonej przestępstwem lub rozmiar ukrytej korzyści nie jest znaczny wobec rozmiarów samego przedsiębiorstwa.
Projektowane regulacje dają prokuraturze możliwość natychmiastowego zabezpieczenia mienia na potrzeby ewentualnej późniejszej konfiskaty (tzw. zamrożenie prewencyjne), w szczególności gdy istnieje ryzyko wyzbycia się mienia przed wydaniem nakazu zabezpieczenia. Możliwe też będzie stosowanie kontroli operacyjnej, w tym podsłuchów, przez Policję i inne służby w celu ujawnienia mienia zagrożonego przepadkiem.
