Kluczowych ustaleń nie można dokonać w oparciu o materiał obcojęzyczny

Należy wprawdzie dopuścić nieprzetłumaczony dokument obcojęzyczny, jako dowód w postępowaniu prowadzonym przed organami podatkowymi, gdyż dowodem jest treść dokumentu, a nie jego tłumaczenie, to jednak dokonanie ustaleń dowodowych o kluczowym znaczeniu dla sprawy w oparciu o obcojęzyczny materiał narusza art. 122 i 191 Ordynacji podatkowej. Takie stanowisko wynika z wyroku NSA z 1 lutego 2012 r.

W przedmiotowej sprawie WSA w Warszawie w wyroku z 23 maja 2011 r. (III SA/Wa 2767/10) uznał, że nie mogą stanowić dowodu umowy nieprzetłumaczone na język polski, lub przetłumaczone przez osobę nieuprawnioną, jak również nieczytelna korespondencja elektroniczna prowadzona w języku angielskim.

Zdaniem WSA zarówno organy administracji jak i podatnika obowiązuje ustawa z 7 października 1999 r. o języku polskim (Dz. U. z 2011 Nr 43 poz. 224), a tłumaczenia muszą być dokonywane stosownie do ustawy z 25 listopada 2004 r. o zawodzie tłumacza przysięgłego (Dz. U. nr 273, poz. 2702), przez tłumaczy przysięgłych.

Sąd nie uznał również pism składanych przez podatnikach niebędących oryginałami albo niepoświadczonych za zgodność z oryginałem, gdyż nie spełniają one wymagań uregulowanych w ustawie z 23 października 2009 r. o zmianie ustaw w zakresie uwierzytelniania dokumentów (Dz. U. Nr 216, poz. 1676). Tym samym w ocenie Sądu organy podatkowe powinny zażądać od podatnika przedstawienia dowodów posiadających moc dowodową.

Organ podatkowy zaskarżył powyższy wyrok zarzucając WSA naruszenie art. 180 § 1 Ordynacji podatkowej. Sprawa trafiła więc do NSA.

Zdaniem NSA art. 180 § 1 Ordynacji podatkowej, jako dowód dopuszcza wszystko, co może przyczynić się do wyjaśnienia sprawy, a nie jest sprzeczne z prawem. Granicą dopuszczalności środków dowodowych jest więc to, by były one zgodne z prawem. Natomiast z faktu, że art. 4 pkt 3 i art. 5 ust. 1 ustawy o języku polskim nakłada na organy administracji publicznej obowiązek dokonywania wszelkich czynności urzędowych w języku polskim nie można wprawdzie wywodzić zakazu dopuszczenia nieprzetłumaczonego dokumentu obcojęzycznego, jako dowodu w postępowaniu prowadzonym przed organami podatkowymi, gdyż dowodem jest treść dokumentu, a nie jego tłumaczenie, to jednak dokonanie ustaleń dowodowych o kluczowym znaczeniu dla sprawy w oparciu o obcojęzyczny materiał narusza art. 122 i 191 Ordynacji podatkowe skoro do czynności urzędowych zalicza się również zbieranie i analizowanie materiału dowodowego.

Jak ustalił Sąd, w rozpatrywanej sprawie, nie było wiadomo, w jakim stopniu osoba tłumacząca niektóre dokumenty posługuje się językiem obcym. W takim przypadku tłumaczenie może być zależne od umiejętności posługiwania się przez taką osobę obcym językiem. Jeżeli organ dopuszcza, jako dowód w sprawie dokument obcojęzyczny to powinien albo zażądać od podatnika tłumaczenia tego dokumentu przez tłumacza przysięgłego albo sam zlecić jego tłumaczenie osobom do tego uprawnionym, gdyż nie ulega wątpliwości, że tłumacz przysięgły jest uprawniony do sporządzania tłumaczeń stosownie do art. 13 ustawy o zawodzie tłumacza przysięgłego.

Wyrok NSA z 1 lutego 2012 r., I FSK 1753/11