Kiedy powstaje obowiązek podatkowy przy dopłacie do leków otrzymanej z NFZ, jeśli pieniądze te wpływają na konto hurtowni?

W zakresie dopłat do leków otrzymywanych z Narodowego Funduszu Zdrowia obowiązek podatkowy w VAT powstaje z chwilą wpływu tych dopłat na rachunek cesjonariusza (hurtowni).

Pytanie

Prowadzimy aptekę - do tej pory refundację za leki (dopłatę) dostawaliśmy z NFZ na konto bankowe. VAT i podatek dochodowy rozliczaliśmy w ten sposób, że z uzyskanego obrotu z tytułu sprzedaży w danym miesiącu odejmowaliśmy refundacje (dopłaty do leków z NFZ), które nie wpłynęły na konto, a dodawaliśmy te, które na to konto wpłynęły. Obecnie podpisaliśmy umowę z hurtownią, w której kupujemy leki na cesje wierzytelności z NFZ (dopłaty do leków). W umowie zaznaczono, że cesja jest wymagalna 14 dnia od przedłożenia przez nas rachunku w NFZ, od tego momentu hurtownia nalicza nam odsetki za niezapłacony towar.
Jak powinniśmy rozliczać VAT?
Czy do rozliczenia VAT możemy przyjąć, że dopłata do leków wpływa z momentem określonym w umowie cesji jako data wymagalności (14 dzień od przedłożenia rachunku w NFZ)?
Jak należy interpretować sytuację, że pieniądze nie wpływają bezpośrednio na nasze konto, tylko na rzecz hurtowni, która kompensuje nam zobowiązania z tytułu zakupów leków?
Czy powinniśmy może wykazywać obrót w pełnej wysokości, bez pomniejszania o refundacje pomimo, że nie otrzymaliśmy jej w danym miesiącu w postaci kompensaty za zakupione leki?

Odpowiedź

W zakresie dopłat do leków otrzymywanych z Narodowego Funduszu Zdrowia obowiązek podatkowy w VAT powstaje u Państwa z chwilą wpływu tych dopłat na rachunek cesjonariusza (hurtowni).

Uzasadnienie

Jak stanowi art. 29 ust. 1 zdanie ostatnie ustawy o podatku od towarów i usług – dalej u.p.t.u., obrót podatników zwiększa się o otrzymane dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze mające bezpośredni wpływ na cenę (kwotę należną) towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika, pomniejszone o kwotę należnego podatku.

Mając to na uwadze wyjaśnić pragnę, że VAT jest podatkiem rozliczanym za miesięczne lub kwartalne okresy rozliczeniowy. O przyporządkowaniu każdej czynności podlegającej opodatkowaniu do danego okresu rozliczeniowego decyduje moment powstania obowiązku podatkowego – czynności te rozliczane są w tych okresach rozliczeniowych, w których obowiązek ten powstanie.
Obowiązek podatkowy w zakresie dotacji, subwencji i innych dopłat, o których mowa w art. 29 ust. 1 zdanie ostatnie u.p.t.u. , powstaje zgodnie z art. 19 ust. 21 u.p.t.u. , który stanowi, że obowiązek podatkowy z tytułu należnych na podstawie odrębnych przepisów dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnym charakterze powstaje z chwilą uznania rachunku bankowego podatnika. W przypadku uznania rachunku bankowego podatnika zaliczką z tytułu dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnym charakterze obowiązek podatkowy powstaje w tej części.

Zwrócić należy uwagę, że w art. 19 ust. 21 u.p.t.u. mowa jest o "uznaniu rachunku bankowego podatnika". Pojawia się w związku z tym pytanie czy w przypadku cesji wierzytelności za moment uznania rachunku bankowego można uznać moment uznania rachunku bankowego cesjonariusza. Organy podatkowe uznają, że nie (zob. przykładowo interpretację indywidualną Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z 14 października 2008 r. - ITPP1/443-619/08/DM), lecz jest to stanowisko nieprawidłowe. Jak bowiem orzekł WSA w Białymstoku w wyroku z 25 lutego 2010 r. (I SA/Bk 26/10), "w przypadku zawarcia umowy cesji wierzytelności, której przedmiotem jest refundacja cen leków przysługująca Aptece na podstawie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych będzie miał zastosowanie przepis art. 19 ust. 21 u.p.t.u. określający szczególny moment powstania obowiązku podatkowego, którym będzie w przypadku cesji wierzytelności moment obciążenia rachunku bankowego cesjonariusza".

A zatem w zakresie dopłat do leków otrzymywanych z Narodowego Funduszu Zdrowia obowiązek podatkowy w VAT powstaje u Państwa z chwilą wpływu tych dopłat na rachunek cesjonariusza (hurtowni). Nie jest właściwe przyjęcie, że dopłata taka wpływa w momencie określonym w umowie cesji jako data wymagalności. Nie jest również prawidłowe reprezentowane przez organy podatkowe stanowisko, że w przypadku, gdy kwoty dopłat wpływają na rachunek bankowy cesjonariusza obowiązek podatkowy powstaje w całości na zasadach ogólnych określonych przepisami art. 19 ust. 1 i 4 u.p.t.u. , a więc – w przypadku aptek – z chwilą wydania towaru (leku), a jeżeli dostawa towaru (leku) powinna być potwierdzona fakturą – z chwilą wystawienia faktury, nie później jednak niż w 7. dniu, licząc od dnia wydania towaru (leku).

Pytanie pochodzi z publikacji Vademecum Doradcy Podatkowego

Przywołane akty prawne:

Ustawa z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.)