Wystąpiłam do sądu z pozwem o zapłatę odszkodowania od kontrahenta z tytułu niewłaściwego wykonania warunków umowy. Z tego tytułu poniosłam szereg wydatków, m.in. wniosłam wpis sądowy, poniosłam koszty usług biegłych i sporządzanych przez biegłych opinii prawnych. Kiedy mogę zaliczyć wspomniane wyżej wydatki do kosztów uzyskania przychodów: czy jest to moment poniesienia tych wydatków, czy też moment otrzymania pieniędzy od kontrahenta, tzn. moment otrzymania odszkodowania od pozwanego?
Zgodnie ogólnymi zasadami wynikającymi z ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych, kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 ustawy (art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst. jedn. Dz.U. z 2000 r., nr 54, poz. 654 z późn. zm.). Kosztami uzyskania przychodów są wszelkie uzasadnione wydatki, poza wyczerpująco wskazanymi w art. 16 ust. 1 ustawy, związane z prowadzoną przez podatnika działalnością, których celem jest osiągnięcie przychodu. Koszty mogą bezpośrednio lub też pośrednio wiązać się z uzyskiwanymi przez podatnika przychodami. Do takich kosztów zalicza się między innymi koszty funkcjonowania firmy.
Ponoszone przez poszkodowanego koszty procesu, takie jak wpis, opłata kancelaryjna, jak też wydatki związane z jego prowadzeniem, tj. koszty biegłych czy obsługi prawnej, mają na celu ochronę interesów poszkodowanego i zmierzają do uzyskania przez niego należnego odszkodowania.
Są to zatem bez wątpienia koszty związane z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą. Poniesione koszty procesu zalicza się do kosztów pośrednich, mających pośredni związek z uzyskiwanymi przychodami. W związku z tym nie można uzależniać prawa do zaliczenia wydatków na koszty procesu do kosztów uzyskania przychodów od przyznania przez sąd stronie powodowej dochodzonego odszkodowania, czy też od jego otrzymania. Poniesione koszty procesu stanowią zatem koszty uzyskania przychodów w dacie ich poniesienia, bez względu na skutek procesu cywilnego, z którym te wydatki są związane, tzn. niezależnie od tego, jak zakończy się proces cywilny w sprawie dochodzenia odszkodowania.
Patrycja Grey