Spór między podatnikiem a organem podatkowym dotyczył ustawy o systemie monitorowania drogowego. Organ podatkowy nałożył na przewoźnika karę na niepodanie w zgłoszeniu przewozu towarów numeru licencji kierowcy. Kara wyniosła 5 tys. zł. Nie chodziło o brak uprawnień, ale jedynie o niezgłoszenie numeru.
Liczy się ważny interes
Artykuł 22 ust. 3 ustawy o systemie monitorowania wskazuje, że w przypadkach uzasadnionych ważnym interesem przewoźnika lub interesem publicznym, na wniosek przewoźnika lub z urzędu, organ może odstąpić od nałożenia kary pieniężnej.
Organ podatkowy zignorował ten zapis. Zwrócił na to uwagę już sąd pierwszej instancji. WSA wskazał na konieczność interpretacji pojęcia interes publiczny, zbadania możliwości jego zastosowania w sprawie, a następnie dokonania ponownej oceny zgromadzonego materiału dowodowego, zgodnej z prawidłową wykładnią tego pojęcia.
Zobacz również: Nie każda oszczędność to schemat podatkowy >>
Postępowanie dowodowe najważniejsze
Sąd zwrócił uwagę, że organ podatkowy arbitralnie stwierdził brak spełnienia przesłanek interesu publicznego. Nie odniósł się do argumentów podatnika, który podkreślał, że jego błąd polegał na niepodaniu numeru licencji, a nie na braku licencji. Organ podatkowy ograniczył się jedynie do wyeksponowania przede wszystkim interesu Skarbu Państwa. Wskazał m.in., że kary za nieprzestrzeganie przepisów ustawy mają oddziaływać prewencyjnie i zniechęcać do ponownego naruszenia przepisów prawa. Zdaniem fiskusa, odstąpienie od nałożenia kary byłoby nieuprawnionym uprzywilejowaniem jednego podmiotu w stosunku do innych. Takie działanie stanowiłoby naruszenie interesu publicznego, oznaczając nieuzasadnione przysporzenie ze strony Skarbu Państwa na rzecz osoby prowadzącej działalność gospodarczą i godząc w konstytucyjną zasadę równości wobec prawa. Organ podatkowy podkreślał, że w to właśnie w interesie publicznym jest zobowiązanie do uiszczenia kary pieniężnej podmiotu, który w wyniku swojego celowego działania, zaniechania lub niedbalstwa nie dopełnił obowiązków nakładanych przez ustawodawcę, a wymiar kary ma również charakter prewencyjny i dyscyplinujący.
NSA: Postępowanie musi budzić zaufanie
Sprawa ostatecznie trafiła do Naczelnego Sądu Administracyjnego. Zdaniem NSA, nałożenie kary za niezgłoszenie numeru licencji było przedwczesne. Sąd przypomniał, że postępowanie powinno być prowadzone w sposób budzący zaufanie do organów, a w jego toku organy powinny podejmować wszelkie niezbędne działania w celu dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego oraz załatwienia sprawy.
- Badanie przesłanki interesu publicznego nie powinno być ograniczane do konfrontacji z zasadami równości oraz powszechności opodatkowania. Natomiast przyjęcie poglądów organu, reprezentującego stanowisko niemal wyłącznie profiskalne, sprawiłoby, że w zasadzie każda ulga, czy odstępstwo w zapłacie należności publicznoprawnych powstałych wskutek naruszenia przepisów, byłaby udzielona w sprzeczności z zasadami konstytucyjnymi – mimo że została przewidziana przez ustawodawcę – pokreślił NSA.
Cena promocyjna: 111.2 zł
|Cena regularna: 139 zł
|Najniższa cena w ostatnich 30 dniach: zł
Naczelny Sąd Administracyjny stwierdził także, że skoro przepisy wprost wskazują na możliwość odstąpienia od nałożenia kary pieniężnej w przypadkach uzasadnionych interesem publicznym, to istnieją sytuacje, w których odstąpienie od dochodzenia należności będzie z nim zbieżne. - Tymczasem zaprezentowana przez organ w zaskarżonej decyzji argumentacja zdaje się takiemu stanowisku przeczyć, co należy uznać za niedopuszczalne ograniczenie stosowania regulacji ustawowych. W sytuacji podzielenia stanowiska organu należałoby bowiem de facto uznać, że w odniesieniu do przesłanki interesu publicznego mamy do czynienia z przepisem niedziałającym w praktyce, co byłoby sprzeczne z ratio legis zamieszczenia takiego przepisu – ocenił sąd.
Nadzieja na zmianę podejścia
Z wyroku zadowolony jest Jacek Arciszewski, doradca podatkowy, specjalizujący się z podatku akcyzowym. Ekspert tłumaczy, że wyrok NSA daje nadzieję, że zaprezentowane przez sąd stanowisko w zakresie możliwości odstępowania od wymierzenia kary wyprze profiskalne podejście niektórych organów Krajowej Administracji Skarbowej do zakresu definicji interesu publicznego, pozwalającego na takie odstąpienie od kary.
Wyrok NSA, sygn. akt II GSK 1696/18
Zobacz również: Czy transport odpadu o kodzie 19 08 09 wymaga zgłoszenia w systemie SENT?>>
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Linki w tekście artykułu mogą odsyłać bezpośrednio do odpowiednich dokumentów w programie LEX. Aby móc przeglądać te dokumenty, konieczne jest zalogowanie się do programu. Dostęp do treści dokumentów w programie LEX jest zależny od posiadanych licencji.
