Czy spółka może te nożyce sprzedać klientowi za 1 zł tylko dlatego, że za 1 zł je zakupiła (klient wybrany uznaniowo, niezwiązany z uzyskaniem określonego poziomu obrotu)? Czy zwolni to klienta od opodatkowania nożyc w wartości rynkowej? Czy klient będzie musiał potraktować to jako świadczenie częściowo odpłatne i opodatkować kwotę 299 zł?


Odpowiedź
Otrzymanie przez spółkę dodatkowego towaru w promocyjnej cenie 1 zł spowoduje powstanie przychodu z działalności gospodarczej. Sprzedaż pozyskanego towaru w formie gratisu umożliwi spółce następnie zaliczenie wartości wykazanego wcześniej przychodu do kosztów podatkowych.

Podobne konsekwencje wywoła przekazanie gratisów innym przedsiębiorcom, będących kontrahentami spółki. Jeżeli jednak ostatecznym nabywcą przykładowych nożyc będzie konsument, prezent przekazany mu w ramach sprzedaży premiowej będzie korzystał ze zwolnienia z opodatkowania do kwoty 760 zł. Natomiast, gdyby gratis był wydawany konsumentowi w ramach akcji promocyjnej spółki, to jego wartość mogłaby korzystać ze zwolnienia od opodatkowania do kwoty jednorazowo 200 zł.

Uzasadnienie

Na wstępnie chciałam zauważyć, że dla spółki istotny jest zarówno sposób zużycia otrzymanych gratisów, jak również wcześniejsze zdarzenie, czyli samo otrzymanie gratisów.

Wydaje mi się, że Pytającemu chodzi o sprzedaż premiową, tj. sprzedaż, w związku z którą nabywca otrzymuje premię w różnej postaci: gadżetu, prezentu, gratisu, dodatkowej partii kupionego towaru. Do nabycia takiego towaru dochodzi zazwyczaj po preferencyjnej cenie lub nieodpłatnie. Celem sprzedaży premiowej jest zdobycie, utrzymanie klienta i dobrych z nim relacji na przyszłość. Sprzedaż premiowa nie musi być uregulowana regulaminem, może wynikać z okoliczności faktycznych, dorozumianych – towarzyszących jakiemuś zdarzeniu (np. sprzedaży), niemniej jednak wskazane jest, aby dla celów dowodowych, warunki takiej sprzedaży były określone w formie pisemnej bądź dokumentowej.

Zgodnie z art. 14 ust. 2 pkt 8 ustawy z 26.07.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych – dalej u.p.d.o.f., do przychodów z działalności gospodarczej zalicza się m.in. wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń, obliczonych zgodnie z art. 11 ust. 2–2b, z zastrzeżeniem art. 21 ust. 1 pkt 125 u.p.d.o.f. Wartość przychodu, na mocy art. 11 ust. 2 u.p.d.o.f., ustala się na podstawie cen rynkowych stosowanych przy świadczeniu usług lub udostępnianiu rzeczy lub praw tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca udostępnienia.

Należy więc przyjąć, że podatnik, który otrzymał od swego kontrahenta tzw. bonus, gratis, np. w związku z zakupem określonego towaru – wartość otrzymanego gratisu w cenie rynkowej musi ująć w przychodach podlegających opodatkowaniu. W konsekwencji, spółka powinna zaliczyć do przychodów w dacie otrzymania gratisów kwotę 299 zł (częściowa odpłatność).

Trzeba zaznaczyć, że gdyby w formie gratisu podatnik otrzymał pewną ilość tego samego towaru, który był przedmiotem transakcji zakupu (tzw. naturalny rabat towarowy – rury za rury), to w ocenie organów podatkowych, takie zdarzenie należy uznać za neutralne dla podatnika. Dla poparcia owego stanowiska można przytoczyć tutaj interpretację indywidualną Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z 19.09.2014 r., nr ILPB3/423-291/14-4/PR.

Warto przypomnieć, że również w sytuacji, gdy przedsiębiorca otrzyma gratis, prezent czy inny gadżet nie w ramach sprzedaży premiowej, ale z związku z uczestnictwem w akcji promocyjnej lub reklamowej prowadzonej u przekazującego prezent kontrahenta, ma obowiązek rozpoznać przychód z działalności gospodarczej na tej samej podstawie prawnej, tj. art. 14 ust. 2 pkt 8 u.p.d.o.f.

Gratisy przekazywane dalej przez spółkę kontrahentom w ramach sprzedaży premiowej lub rabatu towarowego, odpłatnie lub nieodpłatnie (częściowo odpłatnie)

Jeżeli spółka przekaże dalej otrzymane prezenty, choćby częściowo odpłatnie (za symboliczne 1 zł), będzie miała prawo do zaliczenia do kosztów uzyskania przychodu – na mocy art. 22 ust. 1d pkt 1 u.p.d.o.f. – wartości wcześniej ustalonego przychodu z tytułu nieodpłatnie nabytych rzeczy. A contrario – jeżeli spółka zdecyduje się na nieodpłatne przekazanie swojemu kontrahentowi otrzymanych wcześniej nożyc, nie będzie mogła zaliczyć do kosztów podatkowych wartości opodatkowanego przychodu.
Nieodpłatne przekazanie bądź sprzedaż za 1 zł otrzymanego gratisu będzie miała różne skutki w zakresie obowiązku rozpoznania przychodów, w zależności od tego, kto będzie nabywcą gratisów: przedsiębiorca czy konsument.

Jeżeli nożyce nieodpłatnie lub częściowo odpłatnie nabędzie następnie podmiot prowadzący działalność gospodarczą, będzie on zobligowany – tak samo jak nasza spółka – do rozpoznania i opodatkowania przychodu z działalności gospodarczej w związku z otrzymaniem częściowo nieodpłatnego świadczenia, w jego wartości rynkowej (w kwocie 299 zł.). Nabywca jednak powinien sam we własnym zakresie ustalić, czy ma obowiązek wykazać przychód z tego tytułu, czy też nie, i w jakiej wysokości. Na przekazującym gratisy nie spoczywają żadne obowiązki informacyjne.

Z kolei otrzymanie gratisów przez konsumenta, w związku z zakupem określonego towaru, tj. sprzedażą premiową, będzie rodziło dla niego skutki podatkowe tylko, jeżeli jednorazowa wartość prezentu przekroczy 760 zł, zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 68 u.p.d.o.f. Wówczas spółka będzie zobowiązana do pobrania 10% zryczałtowanego podatku dochodowego i sporządzenia deklaracji PIT-8AR.

Otrzymanie gratisów przez podmiot gospodarczy w ramach promocji i reklamy przekazującego, związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, zostało omówione powyżej.

Z kolei, jeżeli chodzi o przekazywanie konsumentom w ramach promocji i reklamy spółki i jej towarów prezentów czy gratisów, których jednorazowa wartość nie przekracza 200 zł, może korzystać ze zwolnienia od podatku dochodowego u tych konsumentów na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 68a u.p.d.o.f. W takim przypadku na spółce będzie ciążył obowiązek sporządzenia informacji o wysokości uzyskanego przychodu przez tę osobę – PIT-8C.

Autor odpowiedzi: Jolanta Kica
Odpowiedzi udzielono 13.10.2017 r.