Odpowiedź:

Płatnik powinien skorygować rozliczenia z ZUS poprzez naliczenie składek zdrowotnych za cały okres umowy i ich zapłatę wraz z odsetkami. Nadpłata w podatku dochodowym nie powstała – po prostu składki zapłacone obecnie będą podlegały odliczeniu od bieżącego podatku zleceniobiorcy.

Uzasadnienie:

Podstawowa różnica między umową o dzieło i umową zlecenia jest taka, że przy umowie o dzieło składek co do zasady się nie płaci (wyjątek stanowią umowy zawarte z własnym pracodawcą lub wykonywane na jego rzecz) a przy umowie zlecenia co do zasady się płaci (chyba że zleceniobiorcą jest uczeń lub student do lat 26). Tym samym przekwalifikowanie umowy o dzieło w umowę zlecenia kończy się zazwyczaj koniecznością wstecznego naliczenia składek i zapłaty ich wraz z odsetkami.

Podkreślenia jednak wymaga, że w przedstawionej sytuacji nie powstała nadpłata podatku dochodowego. Zgodnie bowiem z art. 27b ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.) podatek dochodowy, obliczony według skali podatkowej lub podatek liniowy, w pierwszej kolejności ulega obniżeniu o kwotę:

1) składki na ubezpieczenie zdrowotne, o której mowa w ustawie z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2008 r. Nr 164, poz. 1027, z późn. zm.):

a) opłaconej w roku podatkowym bezpośrednio przez podatnika zgodnie z przepisami o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych,

b) pobranej w roku podatkowym przez płatnika zgodnie z przepisami o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych

– obniżenie nie dotyczy składek, których podstawę wymiaru stanowi dochód (przychód) zwolniony od podatku na podstawie ustawy oraz składek, których podstawę wymiaru stanowi dochód, od którego na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku;

2) składki zapłaconej w roku podatkowym ze środków podatnika na obowiązkowe ubezpieczenie zdrowotne podatnika lub osób z nim współpracujących, zgodnie z przepisami dotyczącymi obowiązkowego ubezpieczenia zdrowotnego obowiązującymi w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego, lub w Konfederacji Szwajcarskiej.

Kwota składki na ubezpieczenie zdrowotne, o którą zmniejsza się podatek, nie może przekroczyć 7,75% podstawy wymiaru tej składki, a wysokość wydatków na ten cel ustala się na podstawie dokumentów stwierdzających ich poniesienie.

W efekcie: skoro płatnik nie naliczał składki zdrowotnej, nie miał czego potrącić od podatku, wobec czego podatek został obliczony poprawnie. Jeżeli płatnik w bieżącym roku naliczy zaległe składki, powinien je potrącić z wynagrodzenia zleceniobiorcy i pomniejszyć o ich wartość podatek dochodowy z uwzględnieniem limitu 7,75%. Rozliczenie na bieżąco oznacza brak konieczności korekty rozliczeń podatkowych za lata poprzednie.

Paweł Ziółkowski, autor współpracuje z publikacją Vademecum Głównego Księgowego

Odpowiedzi udzielono 7 listopada 2014 r.