Jaką stawkę VAT zastosować do robót budowlanych polegających na wykonaniu tarasu przyległego do budynku mieszkalnego? Czy powierzchnię tarasu wlicza się do powierzchni użytkowej, od której jest uzależniona stawka VAT?
Stawka VAT do budowy tarasów zależy od tego czy stanowią one część budynku mieszkalnego, tj. są konstrukcyjnie połączone z tymi budynkami. Uważam, że powierzchni tarasów (czy szerzej – powierzchni zewnętrznych niezamkniętych ze wszystkich stron) nie uwzględnia się dla celów VAT w powierzchni użytkowej budynków mieszkalnych jednorodzinnych oraz lokali mieszkalnych.
Na podstawie art. 41 ust. 12 w zw. z art. 146a pkt 2 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.) – dalej u.p.t.u., stawkę VAT 8% stosuje się do dostawy, budowy, remontu, modernizacji, termomodernizacji lub przebudowy obiektów budowlanych lub ich części zaliczonych do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym. Przez budownictwo objęte społecznym programem mieszkaniowym rozumie się, między innymi, obiekty budownictwa mieszkaniowego lub ich części, z wyłączeniem lokali użytkowych (zob. art. 41 ust. 12a u.p.t.u.), zaś obiektami budownictwa mieszkaniowego są budynki mieszkalne stałego zamieszkania sklasyfikowane w Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych w dziale 11 (zob. art. 2 pkt 12 u.p.t.u.).

Na podstawie art. 41 ust. 12 w zw. z art. 146a pkt 2 u.p.t.u. stawka 8% może mieć zastosowanie, między innymi, do budowy tarasów stanowiących części budynków mieszkalnych, tj. konstrukcyjnie połączonych z tymi budynkami (odpowiednie zastosowanie mają wyjaśnienia organów podatkowych wydawane na gruncie przepisów obowiązujących do końca 2010 r. – zob. przykładowo interpretację indywidualną Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 5 września 2008 r., ILPP1/443-594/08-4/BD czy interpretację indywidualną Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z dnia 27 lipca 2010 r., ITPP2/443-475a/09/AW). Natomiast budowy tarasów niestanowiących części budynków mieszkalnych (niepołączonych konstrukcyjnie z tymi budynkami) opodatkowane są stawką podstawową 23%.

Należy jednocześnie zauważyć, że – zgodnie z art. 41 ust. 12b u.p.t.u. – do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym nie zalicza się:
1) budynków mieszkalnych jednorodzinnych, których powierzchnia użytkowa przekracza 300 m2;
2) lokali mieszkalnych, których powierzchnia użytkowa przekracza 150 m2.
Z kolei z art. 41 ust. 12c u.p.t.u. wynika, że w przypadku budownictwa mieszkaniowego o powierzchni przekraczającej limity określone w art. 41 ust. 12b u.p.t.u. stawkę 8% stosuje się tylko do części podstawy opodatkowania odpowiadającej udziałowi powierzchni użytkowej kwalifikującej do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym w całkowitej powierzchni użytkowej (w pozostałym zakresie stosuje się stawkę podstawową 23%).
Niestety, z przepisów u.p.t.u. (ani z pozostałych przepisów VAT) nie wynika jak należy ustalać powierzchnię całkowitą budynków mieszkalnych jednorodzinnych oraz lokali mieszkalnych. Z udzielanych przez organy podatkowe wyjaśnień wynika, że w tej sytuacji należy kierować się definicją powierzchni użytkowej zawartej w PKOB (Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych), bowiem do tego aktu odwołują się przepisy u.p.t.u. (zob. przykładowo interpretację indywidualną Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 17 marca 2011 r., IPPP1-443-1324/10-2/ISZ), jednak z przepisów PKOB nie wynika czy powierzchnię tarasów (czy szerzej – powierzchni zewnętrznych niezamkniętych ze wszystkich stron) uwzględnia się w powierzchni użytkowej.

W tej sytuacji uważam się, że należy odwołać się do definicji powierzchni użytkowej, tj. definicji określonych przepisami art. 1a ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 95, poz. 613 z późn. zm.), art. 16 ust. 4 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (tekst jedn.: Dz. U. z 2009 r. Nr 93, poz. 768) oraz art. 2 ust. 1 pkt 7 ustawy z dnia 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego (tekst jedn.: Dz. U. z 2005 r. Nr 31, poz. 266 z późn. zm.). Na gruncie wszystkich tych definicji powierzchni tarasów (czy szerzej – powierzchni zewnętrznych niezamkniętych ze wszystkich stron) nie uwzględnia się w powierzchni użytkowej. Prowadzi to do wniosku, że również na gruncie VAT powierzchni tarasów (czy szerzej – powierzchni zewnętrznych niezamkniętych ze wszystkich stron) nie uwzględnia się w powierzchni użytkowej budynków mieszkalnych jednorodzinnych oraz lokali mieszkalnych.