Przesłankami odpowiedzialności wynikającej z art 113 Ordynacji podatkowej są
- powstanie zaległości podatkowych podczas prowadzenia ukrytej działalności gospodarczej – przesłanka zależna od firmanta;
- zgoda firmującego – przesłanka zależna od firmującego;
- posługiwanie się firmą w celu ukrycia faktu prowadzenia działalności gospodarczej lub jej rzeczywistych rozmiarów – przesłanka zależna od firmanta (firmujący często nie zna skali działalności prowadzonej przez firmanta).
Wszystkie te przesłanki muszą wystąpić jednocześnie. W zakresie sporów o firmanctwo podatnicy mogą wygrać przed sądem administracyjnym, jeżeli wykażą, że firmujący nie udzielił zgody na wykorzystanie swojej firmy przez firmanta. Ta przesłanka jest bowiem wprost zależna od firmującego. Wykazanie przez firmującego, że nie wyraził zgody na firmanctwo, uwalnia go od odpowiedzialności. Jest to jednak trudne, jeżeli przeczą temu fakty, np. firmujący, wiedząc o tym, że firmant prowadzi hurtownię butów, udostępnił firmantowi swoje konto na Allegro.pl, swoje konto bankowe i adres zamieszkania do wysyłki towarów.
Firmanctwo
Cechą firmanctwa jest więź między firmującym i firmantem oraz działania nakierowane na wprowadzenie otoczenia w błąd. Istota firmanctwa nie polega więc na tym, że w obrocie zewnętrznym firmujący w ogóle nie występuje, lecz na wewnętrznej więzi pomiędzy tym ostatnim a firmowanym. W praktyce niezbędne jest, aby firmujący stwarzał pozór własnej działalności gospodarczej, gdyż w ten sposób odbywa się maskowanie, kto w rzeczywistości kontroluje i prowadzi działalność gospodarczą (zob. wyrok NSA z 23 kwietnia 2009 r., I FSK 285/08).
Fragment komentarza "Odpowiedzialność firmującego działalność gospodarczą podatnika" opublikowanego w Vademecum Głównego Księgowego