Był to niewątpliwie zrąb instytucji, którą znamy obecnie. Z jej wydania nie wynikała jeszcze najważniejsza funkcja- funkcja ochronna. Ochrona prawna wynikająca z przepisów ustawy obowiązywała wyłącznie w odniesieniu do interpretacji ogólnych. Z pomocą pospieszyło jednak orzecznictwo administracyjne, które z konstytucyjnej zasady państwa prawa wynikającej z art. 2 Konstytucji , wyprowadzało nierozerwalnie z nią złączoną funkcję ochronną interpretacji.
Etap drugi przypadł na okres od 1 stycznia 2003 r. do 31 grudnia 2004 r. i to w tym czasie doszło do stworzenia ustawowych regulacji odnoszących się do ochrony na jaką mogli liczyć zainteresowani, stosujący się do pisemnych interpretacji o zakresie stosowania przepisów prawa podatkowego. Była to zmiana bardzo korzystna i niewątpliwie wyczekiwana szczególnie przez podmioty, które działały w zaufaniu do tychże instytucji.
Etap trzeci to czas między 1 stycznia 2005 r. a 30 czerwca 2007 r. W tym okresie doszło do dalszych przekształceń związanych głównie z funkcją ochronną interpretacji. Funkcjonująca w poprzednim stanie prawnym jedynie „możliwość” umorzenia zaległości podatkowych nie gwarantowała w pełni ochrony zainteresowanym i to doprowadziło do nowego sformułowania treści przepisów art. od 14a do 14d Ordynacji podatkowej . Od tej pory interpretacje stały się wiążące dla organów podatkowych, a co za tym idzie, nie mogły one nieuwzględnić interpretacji w dokonywanym rozstrzygnięciu. Innymi słowy nie mogły wydać decyzji (ustalającej czy określającej) sprzecznej z treścią rozstrzygnięcia zawartą w interpretacji.
Etap czwarty i póki co ostatni, został zapoczątkowany nowelą, która weszła w życie z dniem 1 lipca 2007 r. Z mniejszymi bądź większymi poprawkami obowiązuje ona do dnia dzisiejszego. Nowelizacja z 2007 r. była niezbędna między innymi dlatego, że poprzedni stan prawny okazał się zupełnie nieprzystający do aktualnych potrzeb. Także Trybunał Konstytucyjny wyraził swoją dezaprobatę dla stanu prawnego istniejącego między 1 stycznia 2005 r. a 30 czerwca 2007 r. W wyroku z dnia 30 października 2006 r. stwierdził, że potrzebna jest nie tyle fragmentaryczna nowelizacja czy uchylenie wybranych przepisów, ile kompleksowa reforma całej instytucji, w tym eliminacja jej obecnego kształtu normatywnego z obrotu prawnego .
Instytucje ogólnych i indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego zostały umieszczone w rozdziale 1a O. p. – Interpretacje przepisów prawa podatkowego, który został dodany do Ordynacji podatkowej nowelizacją z 16 listopada 2006 r. (Dz. U. Nr 217, poz. 1590), która weszła w życie 1 lipca 2007 r. Ustawodawca zrezygnował z utrzymania definicji legalnej instytucji interpretacji, a także definicji indywidualnej interpretacji. Wyłączenie tej ostatniej definicji z ustawy nie jest pomyłką ustawodawcy, a jest jego świadomym działaniem. Chcąc zdefiniować instytucję indywidualnych interpretacji nie sposób jednak nie odwołać się do nieobowiązującego już od 1 lipca 2007 r. art. 14 § 2 O. p., który stanowił, że indywidualne interpretacje dotyczyły wszelkich wyjaśnień treści obowiązującego prawa podatkowego, które są kierowane do organów podatkowych i organów kontroli skarbowej, dotyczących problemów prawa podatkowego.
WSA w wyroku z 12 maja 2009 r. zdefiniował indywidualne interpretacje w następujący sposób: „interpretacja indywidualna nie stanowi abstrakcyjnego wyjaśnienia przepisów prawnych, lecz jest dokonaniem oceny prawnej stanowiska wnioskującego na tle zindywidualizowanego stanu faktycznego, który jest przedstawiany przez podatnika we wniosku o udzielenie interpretacji”.
Według C. Kosikowskiego indywidualne interpretacje przepisów prawa podatkowego można określić, jako formę odpłatnego uzyskania informacji i urzędowego poświadczenia, że opisany we wniosku o wydanie interpretacji stan faktyczny (rzeczywisty lub projektowany) jest w ocenie ministra finansów lub innego organu zobowiązanego do wydania interpretacji zgodny z prawem obowiązującym w dniu wydania interpretacji .
Według J. Brolika interpretacje indywidualne stanowią formę wyrażenia stanowiska, w jaki sposób należy interpretować oraz stosować przepisy prawa podatkowego w indywidualnej sprawie, w sytuacji faktycznej, w której się znajduje lub może się znaleźć osoba zainteresowana . Ich istotą jest zatem dokonanie podatkowej kwalifikacji konkretnego lub przewidywanego stanu faktycznego opisanego prze podatnika , głównym celem natomiast- budowanie w praktyce opodatkowania zaufania do organów administracji skarbowej i stosowanego przez nią prawa, zwłaszcza zaś zwiększenie jego przewidywalności .
Według H. Dzwonkowskiego indywidualne interpretacje to wzorce wykładni prawa, zawierające reguły wykładni i rozumienia pojęć i zwrotów obowiązującego prawa dla sytuacji faktycznej istniejącej i mogącej zaistnieć w przyszłości .
H. Filipczyk formułuje natomiast definicję, zgodnie z którą interpretacja indywidualna jest prawną formą działania administracji, mocą której powstaje administracyjny stosunek prawny, w ramach którego wnioskodawca - adresat interpretacji indywidualnej zostaje uprawniony do tego, by żądać od organów władzy publicznej ochrony przed ujemnymi konsekwencjami zastosowania się do tej interpretacji, na warunkach określonych przez art. 14k - 14m Ordynacji podatkowej. Jest ona zbliżona do aktu administracyjnego, lecz nie stanowi aktu stosowania przepisów prawa podatkowego będących jej przedmiotem.
Celem i zarazem punktem centralnym wspomnianej instytucji jest bez wątpienia uzyskanie przez zainteresowanego ochrony wynikającej z wydanej interpretacji. Dzięki niej może upewnić się, że dokonywane przez niego rozliczenia są zgodne z prawem, a w przypadku gdyby nie były, może uzyskać wiążącą wykładnię przepisów, która będzie pozwalała mu na uniknięcie błędów w przyszłości i pozwoli na skorzystanie z ochrony.