Odpowiedź:
W przedstawionej sytuacji wspólnicy spółki będą obowiązani do zapłacenia podatku od czynności cywilnoprawnych od umowy sprzedaży zorganizowanej części przedsiębiorstwa, a więc według stawki 2% lub 1% (a nie w wysokości 0,5% od zmiany umowy spółki cywilnej).
Uzasadnienie:
Jak stanowi art. 6 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r. poz. 710 z późn. zm.) – dalej u.p.t.u., przepisów tej ustawy nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa. Powoduje to, że transakcje zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa nie podlegają opodatkowaniu VAT.
Jednym ze skutków takiego stanu rzeczy jest to, że umowy sprzedaży przedsiębiorstw oraz zorganizowanych części przedsiębiorstw podlegają opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych (nie znajduje bowiem w przypadkach takich zastosowania wyłączenie opodatkowania tym podatkiem ze względu na opodatkowanie podatkiem VAT lub zwolnienie od tego podatku – zob. art. 2 pkt 4 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych – tekst jedn.: Dz. U. z 2016 r. poz. 223 z późn. zm. – dalej u.p.c.c.).
Dotyczy to również przedstawionego stanu faktycznego, przy czym umowa sprzedaży zorganizowanej części przedsiębiorstwa, o której mowa, będzie opodatkowana podatkiem od czynności cywilnoprawnych według stawek 2% (w przypadku wchodzących w skład zorganizowanej części przedsiębiorstwa nieruchomości, rzeczy ruchomych, prawa użytkowania wieczystego, własnościowego spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego, spółdzielczego prawa do lokalu użytkowego oraz wynikających z przepisów prawa spółdzielczego: prawa do domu jednorodzinnego oraz prawa do lokalu w małym domu mieszkalnym – zob. art. 7 ust. 1 pkt 1 lit. a u.p.c.c.) lub 1% (w przypadku innych praw majątkowych – zob. art. 7 ust. 1 pkt 1 lit. b u.p.c.c.), a nie według przewidzianych dla umów spółek stawki 0,5% (zob. art. 7 ust. 1 pkt 9 u.p.c.c.). Nabycie na podstawie umowy sprzedaży zorganizowanej części przedsiębiorstwa nie jest bowiem na gruncie u.p.c.c. uważane za zmianę umowy spółki (zob. art. 1 ust. 3 pkt 1 i 2 u.p.c.c.).
Dodać przy tym należy, że podatek od czynności cywilnoprawnej pobiera się według stawki najwyższej (w omawianym przypadku – według stawki 2%) od łącznej wartości rzeczy lub praw majątkowych, jeżeli podatnik dokonując czynności cywilnoprawnej, w wyniku której nastąpiło przeniesienie własności, nie wyodrębnił wartości rzeczy lub praw majątkowych, do których mają zastosowanie różne stawki (zob. art. 7 ust. 3 pkt 1 u.p.c.c.). Dotyczy to między innymi umów sprzedaży zorganizowanych części przedsiębiorstw. Jak czytamy w interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 28 listopada 2008 r. (IBPB2/436-173/08/MZ), „umowa sprzedaży zorganizowanych części przedsiębiorstwa powinna wymieniać składniki, których własność w wyniku umowy zostanie przeniesiona. Jest to uzasadnione z jednej strony brzmieniem zawartego w Kodeksie cywilnym przepisu dotyczącego zasad wykonywania zobowiązań, tj. art. 459 Kodeksu cywilnego, przewidującego obowiązek przedstawienia spisu rzeczy wchodzących w skład zbioru przez zobowiązanego do jego wydania. Z drugiej natomiast strony będzie to determinowane możliwymi konsekwencjami podatkowymi, jakie nastąpią w razie niedopełnienia tego obowiązku. Strony czynności cywilnoprawnej dotyczącej przedsiębiorstwa powinny zatem wymienić wchodzące w jego skład rzeczy i prawa majątkowe, jednocześnie podając ich wartość rynkową, co pozwoli z kolei ustalić przy zastosowaniu odpowiednich stawek wysokość podatku. W przypadku nie wyodrębnienia wartości poszczególnych rzeczy lub praw majątkowych zastosowanie znajdzie art. 7 ust. 3 pkt 1 ww. ustawy i czynność zostanie opodatkowana najwyższą stawką, czyli 2%”.
Tomasz Krywan, autor współpracuje z publikacją Vademecum Doradcy Podatkowego
Odpowiedzi udzielono 9.01.2017 r.
Czy wspólnicy spółki cywilnej powinni zapłacić PCC od powiększenia wkładów?
Pytanie pochodzi z publikacji Vademecum Doradcy PodatkowegoDnia 1 grudnia 2016 r. powstała spółka cywilna (małżonkowie, posiadający wspólnotę majątkową). W umowie spółki zawarto informację, iż wkład każdego ze wspólników wynosi 1000 zł. Dnia 20 grudnia 2016 r. spółka chciałaby nabyć zorganizowane przedsiębiorstwo od innej osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą za kwotę 150.000 zł. Umowa nabycia zostanie potwierdzona u notariusza. Spółka jako kupujący jest zobowiązana zapłacić od transakcji nabycia PCC. Czy wspólnicy spółki cywilnej również powinni zapłacić PCC od powiększenia wkładów (łącznie 0,5% od 15.000 zł czyli 750 zł)?