Pytanie
Podmiot A (wierzyciel) wystawił fakturę VAT podmiotowi B (dłużnikowi) w dniu 1 grudnia 2012 r. z terminem zapłaty 15 grudnia 2012 r. Dłużnik nie zapłacił w terminie i 30 maja 2013 r. ogłoszono jego upadłość. Wcześniej dłużnik przed upadłością nie dokonał żadnej korekty z tytułu ulgi za złe długi. Wierzyciel A po otrzymaniu informacji o fakcie upadłości zgłosił się na listę wierzytelności z kwotą wynikającą z tej faktury tj. kwotą netto powiększoną o VAT jako jedną całość nie rozbijając jej na poszczególne elementy. Kwota ta znalazła potwierdzenie w dokumentach upadłego, a dłużnik jej nie kwestionował.
Czy syndyk w podmiocie B w upadłości może lub musi dokonać korekty VAT z tytułu ulgi za złe długi?
Odpowiedź
Syndyk upadłego podatnika B obowiązany jest w przedstawionej sytuacji dokonać korekty podatku w ramach ulgi na złe długi oraz rozliczyć podatek wynikający z tej korekty. Szczegóły znajdują się w uzasadnieniu.
Uzasadnienie
Od 1 stycznia 2013 r. obowiązuje przepis stanowiący, że w przypadku nieuregulowania należności wynikającej z faktury dokumentującej dostawę towarów lub świadczenie usług na terytorium kraju w terminie 150 dni od dnia upływu terminu jej płatności określonego w umowie lub na fakturze, dłużnik jest obowiązany do korekty odliczonej kwoty podatku wynikającej z tej faktury, w rozliczeniu za okres, w którym upłynął 150 dzień od dnia upływu terminu płatności określonego w umowie lub na fakturze (zob. art. 89b ust. 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm. - dalej u.p.t.u., w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2013 r.). Przepis ten dotyczy, między innymi, wierzytelności, dla których 150 dzień od dnia upływu terminu płatności upływa w 2013 r. (zob. art. 23 ust. 2 ustawy z 16 listopada 2012 r. o redukcji niektórych obciążeń administracyjnych w gospodarce - Dz. U. poz. 1342).
Obowiązek wynikający z art. 89b ust. 1 u.p.t.u. w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2013 r. ciąży również na upadłych podatnikach, w których imieniu korekt obowiązani są dokonywać syndycy. Co więcej, uznać należy, że działający w imieniu upadłych podatników syndycy mają obowiązek na bieżąco regulować wynikające z takich korekt zobowiązania podatkowe. Przypadające za czas po ogłoszeniu upadłości podatki i inne daniny publiczne należą bowiem do kosztów postępowania upadłościowego (zob. art. 230 ustawy z 28 lutego 2003 r. – Prawo upadłościowe i naprawcze, tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 1112 z późn. zm.), które to koszty pokrywane są na bieżąco z masy upadłości (zob. art. 231 ust. 1 tej ustawy). Taka sytuacja może dziwić (stąd podjęta przez Krajową Izbę Syndyków uchwała nr 1/1/2013 r. z 17 stycznia 2013 r., w której Izba uznaje omawiane przepisy za szkodliwe dla postępowań upadłościowych w Polsce), lecz brzmienie przepisów nie pozwala na odmienną interpretację.
Wniosek powyższy potwierdzają organy podatkowe w udzielanych wyjaśnieniach, czego przykładem może być interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 22 lutego 2013 r. (IPPP1/443-81/13-2/IGo) czy interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 14 stycznia 2013 r. (IBPP2/443-1070/12/ICz). W pierwszej ze wskazanych interpretacji czytamy, że "syndyk – działający w imieniu i na rzecz upadłego – jest zobowiązany do podpisywania deklaracji (zarówno bieżącej, jak i do korekty, o której mowa w art. 89b ustawy) oraz dokonywania ewentualnej wpłaty zobowiązania podatkowego".